İki Dünya

Müşahidə etmək və özünü müşahidə etmək tamam başqa iki şeydir, lakin hər ikisi diqqət tələb edir.

Müşahidədə diqqət xaricə, xarici dünyaya, duyğuların pəncərələrindən yönəldilir.

Özünü müşahidədə diqqət daxilə yönəldilir və bunun üçün xarici qavrayış duyğuları işə yaramır, bu da kifayət qədər səbəbdir ki, yeni başlayan şəxsə intim psixoloji proseslərini müşahidə etmək çətin olsun.

Rəsmi elmin praktiki tərəfdə başlanğıc nöqtəsi müşahidə edilə biləndir. Öz üzərində işləməyin başlanğıc nöqtəsi özünü müşahidə, özünü müşahidə edə bilmədir.

Şübhəsiz ki, yuxarıda qeyd olunan bu iki başlanğıc nöqtəsi bizi tamamilə fərqli istiqamətlərə aparır.

Kimsə xarici hadisələri öyrənərək, hüceyrələri, atomları, molekulları, günəşləri, ulduzları, kometləri və s. müşahidə edərək, rəsmi elmin güzəştə gedən dogmaları arasında ilişib qalaraq heç bir köklü dəyişiklik yaşamadan qocala bilər.

Birini daxilən dəyişdirən bilik növü xarici müşahidə yolu ilə əldə edilə bilməz.

Bizdə əsaslı daxili dəyişiklik yarada bilən əsl bilik özünün birbaşa özünü müşahidəsinə əsaslanır.

Qnostik tələbələrimizə özlərini müşahidə etmələri, hansı mənada özlərini müşahidə etməli olduqları və bunun səbəbləri barədə təcili olaraq demək lazımdır.

Müşahidə dünyanın mexaniki şərtlərini dəyişdirmək üçün bir vasitədir. Daxili özünü müşahidə daxilən dəyişmək üçün bir vasitədir.

Bütün bunların nəticəsi olaraq, vurğulayaraq təsdiq edə bilərik və etməliyik ki, iki növ bilik var, xarici və daxili və əgər bizdə biliklərin keyfiyyətlərini fərqləndirə bilən maqnit mərkəzi yoxdursa, bu iki müstəvinin və ya ideyaların qarışığı bizi çaşqınlığa apara bilər.

Dərin psevdo-ezoterik doktrinalar arxa planda nəzərə çarpan elmi əsaslara malikdir, müşahidə edilə bilən əraziyə aiddir, lakin bir çox iddiaçılar tərəfindən daxili bilik kimi qəbul edilir.

Beləliklə, biz iki dünya ilə qarşılaşırıq, xarici və daxili. Bunlardan birincisi xarici qavrayış duyğuları ilə qəbul edilir; ikincisi yalnız daxili özünü müşahidə duyğusu vasitəsilə qəbul edilə bilər.

Düşüncələr, ideyalar, emosiyalar, arzular, ümidlər, məyusluqlar və s. daxilidir, adi, ümumi duyğular üçün görünməzdir, lakin onlar bizim üçün yemək masası və ya qonaq otağının kreslolarından daha realdır.

Şübhəsiz ki, biz xarici dünyadan daha çox daxili dünyamızda yaşayırıq; bu, qəti və təkzibedilməzdir.

Daxili dünyalarımızda, gizli dünyamızda sevirik, arzulayırıq, şübhələnirik, xeyir-dua veririk, lənətləyirik, can atırıq, əziyyət çəkirik, zövq alırıq, aldanırıq, mükafatlandırılırıq və s., və s., və s.

Şübhəsiz ki, daxili və xarici iki dünya təcrübə yolu ilə yoxlanıla bilər. Xarici dünya müşahidə edilə biləndir. Daxili dünya özündə və öz daxilində, burada və indi özünü müşahidə edə biləndir.

Yer kürəsinin və ya Günəş Sisteminin və ya yaşadığımız Qalaktikanın “Daxili Dünyaları”nı həqiqətən bilmək istəyən hər kəs, əvvəlcə öz intim dünyasını, öz daxili həyatını, xüsusi, öz “Daxili Dünyaları”nı bilməlidir.

“İnsan, özünü tanı və Kainatı və Tanrıları tanıyacaqsan.”

Bu “Özüm” adlanan “Daxili Dünya” nə qədər çox araşdırılsa, bir o qədər çox dərk edəcək ki, eyni zamanda iki dünyada, iki reallıqda, iki mühitdə, xarici və daxili dünyada yaşayır.

Necə ki, uçurumda yıxılmamaq, şəhərin küçələrində azmamaq, dostlarını seçmək, pis insanlarla əlaqə qurmaq, zəhər yeməmək və s. üçün “xarici dünyada” gəzməyi öyrənmək vacibdirsə, eynilə də öz üzərində psixoloji iş aparmaqla özünü müşahidə vasitəsilə araşdırıla bilən “Daxili Dünyada” gəzməyi öyrənirik.

Həqiqətən, özünü müşahidə duyğusu yaşadığımız bu qaranlıq dövrün tənəzzülə uğramış insan irqində atrofiya olunub.

Özünü müşahidədə səylə davam etdiyimiz müddətcə, intim özünü müşahidə hissi tədricən inkişaf edəcəkdir.