Tɛmɛ ka taa kunnafoni ma

ߓߐ߬ߟߐ߲߬ߞߘߐ

A wajibiyalen don, a tɛ se ka ban ka hakili sɔrɔli min bɛ danfara la, ka baara kɛ, sabu o bɛ mɔgɔ sɔrɔli di ɲɛnamaya tɔgɔla tilennen na. Hakili tɛmɛnni tɛ se ka kunafoni lakika sɔrɔ min bɛ sɛgɛsɛgɛli dafalen na.

Kalanmɔgɔw ni kalanmɔgɔmusow bɛɛ ka kan ka u ka kalandenw ni kalandenmusow ɲɛminɛ hakili sɔrɔli laminiɲɛsigi sira kan.

An ka tɛmɛnnen kurunba kɔnɔ, an ye miiriya nɔgɔlenw kalan a jɛya la ani ni an bɛ fɛ ka ɲɔgɔn kanuya bɛɛ ban, o bɛɛ bɛ diinɛ kan, kɔnɔɲɛnajɛ, o.j.b. an ka kan ka hakili dafalen sɔrɔ min ye miiriya nɔgɔlen ye, sabu hakili sɔrɔli jɔlen ani a dafalen fɛ miiriya nɔgɔlenw ka baara tɛmɛnenw na, an bɛ se ka ɲɔgɔn kanuya suguya bɛɛ ban.

ɲɔgɔn kanuya bɛ furu tiɲɛ, ɲɔgɔn kanuya bɛ teriya tiɲɛ, ɲɔgɔn kanuya bɛ diinɛ kɛlɛw, joli kununniw, fagalanw ani tɔɔrɔ suguya bɛɛ dilan.

Miiriya nɔgɔlen ni a ka miiriya tɛmɛnen bɛɛ bɛ dogo sagon lakika kɔfɛ. Miiriya nɔgɔlen bɛ mɔgɔ min bɛ kunafoni sɔrɔ jamana sagonw dɔrɔn na. Mahatmaw walima Gurunuw, fana bɛ fɛ ka sagon kɛ. Miiriya nɔgɔlen bɛ filantropi min bɛ kɔrɔsili kɛ walasa ka filantropiw tɛmɛ. Miiriya nɔgɔlen bɛ mɔgɔ min bɛ ɲɛnajɛ fɛ ka hakili ɲuman sɔrɔ sabu a y’a kunafinini, sabu a hakili la a bɛ kunafoni sɔrɔ mɔgɔ sagonw kan minnu bɛ ɲɛnajɛ la.

Hakili sagon sɔrɔli, hakili ɲuman sɔrɔli, hakili bonya sɔrɔli bɛ miiriya nɔgɔlen jɔli.

Jamanaw ni u ka ɲɛnajɛw ye tiɲɛni caman dilan. An bɛ mɔgɔ dɔ ka ko hakili la min y’a janto a yɛrɛ la ko a sagon.

Tile dɔ la sisanfɛli kɔngɔtɔ ni tɔɔrɔtɔ dɔ ye a da ɲɔgɔn minɛ walasa ka gafe ɲuman dɔ da a bolo min jɔlen a ka kɔrɔsi kɛ an ka maana sagon na. Sisanfɛli tun bɛ wari dɔrɔn de bolo ka dumuni san a fari la min ye kɔrɔ ani min ye fari gban.

Sisanfɛli y’a janto ko a bɛ ninsɔndiya mɛnsɛn. A ka kan ko a kabakoma waati min na sagon ka da sigi ni ɲɛnamaya sagon ani ɲɛjigin tɛmɛnen tɛmɛnen ko: “Ala ka sara i ma, terikɛ, n ma kan ka o koilu ye, n bɛ jɔkɔri dɔgɔya… n ma kan ka diɲɛ nɔgɔlen ye, ɲɛnamaya ye jɔnjɔn… n bɛ hakili dɔgɔya ani ɲɛjigin sira sigi. Sisanfɛli maɲumantɔ min tun bɛ fɛ ka wari dɔrɔn sɔrɔ o ko kan a y’o sagon ninsɔndiya sɔrɔ, kuma min bɛ fariɲɛ, tɛgɛ, ani ni dusu bɛ tɔɔrɔ ani lira ni fariɲɛ ka segin a bɔra dugubaw kan jɔɔjɔjɔɔ…jɔɔjɔjɔɔ…jɔɔjɔjɔɔ.

Kalanden kurunba ka kan ka wuli hakili sɔrɔli lakika jɔli kan sabu o bɛ danfara.

Hakili ani hakilijigin tɛ danfara. Hakili ye tɛmɛnnen fɔlikɛ ye. Hakili ani hakilijigin ye saya ye.

Hakili sɔrɔli lakika ye psikoloji bɛnkan ye hɔrɔnya dafalen ye.

Hakili tɛ se ka hɔrɔnya lakika sɔrɔ sabu u bɛ tɛmɛnnen kɛ ani o kosɔn u sara.

Hakili sɔrɔli tɛ tɛmɛnnen ko ye walima donkɛ. Hakili sɔrɔli bɛ waati min na an bɛ ɲɛnamaya kɛ jii ni sisan. Hakili bɛ waati donkɛ hakili la.

A wajibiyalen don ka sɔrɔyasi, filosofiya, fɛnɲɛnɛma ani diinɛ kalan, nka kalanw tɛ kan ka hakili dafalen kan sabu o tɛ dafalen.

A tɛ hakili jɔ ka kunafininiw sigi hakili fɔlikɛ kɔnɔ. A tɛ hakili sɔrɔ ka kunafininiw su ji kɔnɔ minnu bɛ kan ka hakili sɔrɔ.

An tɛ se ka kuma kalanw kan, hakilinyɛrɛ kan, sɔrɔyasi kan, nka a tɛ bɛn ka ɲɛnajɛ ɲɛɲɛw sigi hakili fɔlikɛ kɔnɔ min jɔlen.

A bɛ wajibiya ka kalan, a bɛ wajibiya ka ɲininkali kɛ, a bɛ wajibiya ka sɛgɛsɛgɛli kɛ, nka an ka kan ka miiri a jɔli la walasa ka hakili sɔrɔ hakili bɛɛ kan.

Mɔgɔ nɔgɔlen lakika ye hakili sɔrɔ min jɔlen ani a hakili nɔgɔn.

Ko min kɔrɔtanin ɲɛnamaya la tɛ ko min jɔlen an bolo hakili fɔlikɛ kɔnɔ, nka ko min jɔlen an bolo hakili sɔrɔli tɛ hakili kan dɔrɔn nka fana dugukolo tɛmɛnen kan hakili tɛmɛnen hakili la.

Sɔrɔyasi, hakilinyɛrɛ, ka kan ka hakili sɔrɔli jɔlen kɛ. Waati min na kunafinini, waati min na kalan ye danfara hakili sɔrɔli jɔlen kɛ an bɛ se ka koilu bɛɛ hakili sɔrɔ jii sabu hakili sɔrɔli bɛ jii, waati dɔrɔn.

Mɔgɔ nɔgɔlen kɔnɔ hakili ma gɛlɛn sabu gɛlɛn bɛɛ hakili la bɛ hakili la. N ye maakiyaavelika min bɛ an kɔnɔ ye hakili jɔlen ye.

ɲɛnamaya ka ɲininkaliw ka kan ka hakili sɔrɔli lakika kɛ.

Waati min na ɲininkaliw tɛ hakili sɔrɔli kɛ, waati min na ɲininkaliw bɛ to hakili la u ye fɔlikɛ wuluya ye min bɛ wuli jila yɛrɛ fɛ ani hakili jɛlen.

A wajibiyalen don ka a dɔn ko hakili fɛnɲɛnɛma min bɛ i tɛmɛ ni sɔrɔli si ye tɛ hakili kumakan dɔrɔn ye, jila fɔlikɛ min bɛ wuli fɔlikɛ tɔgɔla kan.

Mɔgɔ nɔgɔlen hakili bɛ hɔrɔn ɲininkaliw la sabu oilu seginna hakili la, u ye danfara hakili sɔrɔli danfaralen kɛ.

Saya ani ɲɛnamaya bɛ jɔ ɲɔgɔn kan cɛɲɔgɔn. Sɔgɔni dɔrɔn sayaw bɛ fiyɛn dilan, ɲininkali dɔrɔn sayaw bɛ hakili sɔrɔli dilan. O ye danfara lakika baara ye.

Mɔgɔ gɛlɛn hakili jɔlen ɲininkaliw la.

O bɛ a jira ko a ma hakili sɔrɔli dilan sabu waati min na ɲininkaliw jɔlen hakili bɛɛ kan hakili bɛɛ kan u bɛ bɔ ɲɛw kan ko ɲininkaliw ani u bɛ hakili sɔrɔli de kɛ.

A wajibiyalen don ka ɲininkali kɛ fɔlɔ, nka an tɛ kan ka to ɲininkali dugukolo kan sabu o waati la hakili bɛ gɛlɛn ani a bɛ di gɛlɛnw ma. A wajibiyalen don ka ɲɛnamaya kɛ kosɛbɛ ani ka ɲininkaliw bɛɛ danfara hakili sɔrɔli lakika kɛ.

Minnu bɛ miiri miiriya la ko walasa ka hakili sɔrɔ, ka nɔgɔn ani ka nɔgɔ, an ka kan ka diɲɛ bɔ, ka an yɛrɛ dan ka wari ɲini, ka ɲɛnamaya kɛ butigiw kɔnɔ ani ka fani dɔrɔn don fani ɲuman nɔnɔ kan, u ye miiriya la dɔrɔn.

Anakoreti caman, ermitaɲi caman, wariɲinitɔ caman, hakili gɛlɛnw ka ca.

A tɛ baara ka bɔ diɲɛ la ani ka ɲɛnamaya kɛ anakoreti kɛrɛfɛ ni hakili jɔlen ɲininkaliw la minnu bɛ miiriya hɔrɔn sigi.

A tɛ baara ka ɲɛnamaya kɛ ermitaɲi kɛrɛfɛ ka fɛ ka ɲɛnamaya kɛ jamanaw kɛrɛfɛ ni hakili jɔlen kunafoniw la minnu ma hakili sɔrɔ u kan, minnu ma hakili kɛ minnu bɛ dogo, sira ani jamanaw hakili tɛmɛnenw na.

Minnu bɛ kunafinini hakili danfara hakili sɔrɔli lakika kɛ, minnu bɛ ɲɛnamaya ɲininkaliw danfara hakili sɔrɔli lakika kɛ u tɛ fɛn dɔrɔn ye hakili la, u bɛ waati la waati la u jɔlen ɲɛnajɛ lakika la, u yɛrɛ nɔgɔn ani u jɔlen tolen hali ni u bɛ ɲɛnamaya kɛ bonya dafalenw kɔnɔ ani ɲɛnamaya duguba dafalen kɔnɔ.

Denmisɛnw mɛnsɛn san 7 ɲɛw fɔlɔ jɔlen nɔgɔya la ani ɲɛnayara lakika sabu a bɛ a yɛrɛ jira a kan ko ɲɛnamaya lakika bɛ to hakili psikoloji tɛmɛnen kɔnɔ.

An ka kan ka denmisɛn tɛmɛnen sɔrɔ, an ka dusu la ani an ka hakili la. An ka kan ka hakili sɔrɔ ni an bɛ fɛ ka ɲɛnajɛ sɔrɔ.

ɲininkaliw ani kalan danfaralen hakili sɔrɔli la tɛ wuli hakili fɔlikɛ kɔnɔ ani o waati la, an bɛ nɔgɔn, an bɛ nɔgɔn, an tɛ tɔgɔ, an bɛ ɲɛnajɛ.

Miiriya jɔlen ɲininkaliw kan ani kunafinini sɔrɔlenw, laminiɲɛsigi dafalen, psikoloji sɛgɛsɛgɛli kɔnɔ bɛ danfara, a bɛ danfara ko hakili sɔrɔli danfaralen. O ye sira ye ɲɛnajɛ lakika min bɔra hakilinyɛrɛ la ani kanuya.