Ar Mad Hag An Droug

N’eus ket a VAD nag a ZROK. Un dra a zo mat pa zere ouzhimp, ha fall pa ne zere ket. Ar VAD hag an DROK a zo un afer a zereadurioù egoour ha c’hoantoù foll ar spered.

An den a ijinas an termenoù fall-se VAD ha Drok a oa un Atlantad anvet MAKARI KRONVERNKZYON, ezel a enor eus ar Gevredigezh Skiantel AKALDAN, lec’hiet e kevandir beuzet Atlantis.

Biken ne daolas evezh ar fur kozh kozh ouzh an droug ken bras a oa o vont da zegas d’an denelezh, gant ijinadenn e zaou c’herig.

Ar furien Atlantat a studias don holl nerzhioù EMDROUS, DISDROUS ha NEUTREL AN NATUR, met d’ar fur kozh-mañ e teuas ar soñj da dermeniñ an daou gentañ gant an termenoù VAD HA DROK. An nerzhioù a seurt EMDROUS a anvas mat, hag an nerzhioù a seurt DISDROUS a vadezas gant an termen drouk. D’an nerzhioù neptuek ne roas anv ebet.

An nerzhioù-se a vez tretet e-barzh an den hag e-barzh an natur, an nerzh neptuek o vezañ ar poent skoazellañ hag ar c’hempouez.

Meur a gantved goude beuziñ an ATLANTIDA gant he POISEDONIS brudet a gaoz Platon anezhi en e Republik, e voe e sevenadur ar reter TIKLYAMISHAYANA ur beleg kozh-kenañ a reas ar fazi vras da ober re gant an termenoù VAD ha DROK, en ur ober ganto en un doare fall evit diazezañ ur vonreizh warno. An den eus ar beleg-se a oa ARMANATOORA.

Dre zever istor a-dreuz ar c’hantvedoù niverus, an denelezh en em wastras gant an daou c’herig-se hag o lakaas da ziazez holl he c’hodoù moral. Hiziv an deiz e kaver an daou c’herig-se zoken er soubenn.

Er mare-mañ ez eus KALZ ADREIZHERIEN a fell dezho ADSAV MOURAL met, siwazh dezho ha d’ar bed trist-se, eo stanket o spered etre ar VAD hag an DROK.

Pep moral a zo diazezet war ar gerioù VAD ha DROK, setu perak eo pep ADREIZHER MOURAL ur REAKTOUR e gwirionez.

An termenoù VAD ha DROK a servij atav da JUSTIFIAÑ pe GONDENAÑ hon fazioù hon-unan.

An hini a justif pe a gondaon ne gompren ket. Fur eo kompren diorren an nerzhioù EMDROUS, met n’eo ket fur o justifiañ gant an termen MAT. Fur eo kompren prosesusioù an nerzhioù disdrous, met sot eo o c’hondaoniñ gant an termen DROK.

Pep nerzh kantreizhek a c’hell dont da vezañ nerzh kantreek. Pep nerzh disdrous a c’hell treiñ da VDROUS.

E-barzh prosesusioù didermen an energiezh e stad EMDROUS ez eus prosesusioù didermen energiezh e stad DISDROUS.

E-barzh pep den ez eus doareoù energiezh disheñvel a EMDRO, a ZISDRO hag en em dreuzfurm ingal.

Justifiañ ur seurt energiezh bennak ha kondenañ unan all, n’eo ket kompren. Ar pezh a zo pouezus eo kompren.

Arouez AR WIRIONEZ a zo bet ral-tre e-touez an denelezh abalamour d’ar fed resis eus ar stankadur speredel. An dud a zo stanket etre an enebadurioù VAD ha DROK.

PSIKOLOGIEZH DISPAC’HUS AR MEOULIAD GNOSTIK a zo diazezet war studi an doareoù energiezh disheñvel a labour e-barzh ar boud denel hag e-barzh an natur.

AR MEOULIAD GNOSTIK en deus un ETIKEZ DISPAC’HUS na gas da netra gant moral ar reaktourien nag ivez gant an termenoù mirour ha daleadus eus ar VAD hag an DROK.

E-barzh ar labourva PSIKO-Fiziologel eus ar boud denel ez eus nerzhioù emdrous, disdrous ha neptuek a rank bezañ studiet ha komprenet don.

An termen VAD a vir ouzh KOMPREN an energiezhioù EMDROUS abalamour d’ar justifiañ.

An termen DROK a vir ouzh kompren an nerzhioù DISDROUS abalamour d’ar gondaoniñ.

Justifiañ pe gondaoniñ ne dalv ket kompren. An hini a fell dezhañ paouez gant e ziforc’hioù ne rank ket o justifiañ nag o c’hondaoniñ. Ret eo POUIEZNA hon fazioù.

Kompren ar FUIÑ e pep live eus ar spered a zo diazez evit ma c’hallfe ar sioulder hag an dousder genel ennomp.

Kompren doareoù didermen al lorc’h a zo ret evit ma c’hallfe ar filantropiezh hag an altruez genel ennomp.

Kompren al lujuri e pep live eus ar spered a zo un doare ret evit ma c’hallfe ar c’hasted wir genel ennomp.

Kompren an avius e pep tachenn eus ar spered a zo trawalc’h evit ma c’hallfe ar santimant kenlabour ha levenez genel ennomp evit aezhenn ha araokadenn ar re all.

Kompren ar lorc’h en e holl gement hag e zerezioù a zo ar bazenn evit ma c’hallfe rozenn egzotek an izelvoaster genel ennomp en un doare naturel ha simpl.

Kompren petra eo an elfenn enerezh-se anvet pigerezh, nann hepken en e stummoù gros met ivez en e stummoù soutil, a zo ret evit ma c’hallfe ar santimant oberiantiz genel ennomp.

Kompren stummoù disheñvel ar GULU hag ar glotoni a dalv da ziskar droug ar greizenn ijinel evel banvezioù, mezventioù, chase, kigdebrerezh, aon rak ar marv, c’hoantoù da badelaat an ME, aon rak an distruj, h.a.

Ar vistri skol, skolajoù hag universiteoù a ali o diskibled hag o diskibled da wellaat evel pa c’hallfe ar ME gwellaat, da brenañ vertuzioù ‘zo evel pa c’hallfe ar ME tapout vertuzioù, h.a.

Ret eo kompren n’eo ket ar ME gwelloc’h biken, n’eo james peurvatoc’h ha n’eo ket an hini a c’hoanta vertuzioù a ro nerzh d’ar ME.

AR PEURVAT HOLLEL a zeu war wel ennomp hepken gant divodañ ar ME. Ar vertuzioù a zeu war wel ennomp en un doare naturel ha simpl pa gomprenomp hon diforc’hioù psikologel nann hepken el live speredel met ivez e pep tachenn isdindan hag diouzh ar spered.

C’hoant da wellaat a zo sot, c’hoant da santelaat a zo avius, c’hoant da vertuzioù a dalv da reiñ nerzh d’ar ME gant pistri an avius.

Ezhomm hon eus eus marv hollel ar ME nann hepken el live speredel met ivez e pep korn, rannvro, tachenn ha tremenva ar spered. Pa vezomp marv penn-da-benn, ne chom ennomp nemet an TRA-SE a zo PEURVAT. AN TRA-SE a zo leun a vertuzioù, AN TRA-SE a zo ESSAÑS hor BEZAÑ IZELAÑ, AN TRA-SE n’eo ket eus an amzer.

Hep kompren don holl prosesusioù didermen an nerzhioù emdrous a vez diorroet e-barzh ac’hanomp amañ ha bremañ hepken. Hep kompren en un doare ingal aspektioù disheñvel an nerzhioù DISDROUS a vez tretet e-barzh ac’hanomp a voment da voment, e c’hellomp divodañ ar ME.

An termenoù VAD ha DROK a servij da JUSTIFIAÑ ha da GONDENAÑ met james da gompren.

Pep diforc’h en deus kalz a gemenn, a fondoù, a dreuzfondoù hag a donderioù. Kompren un diforc’h el live speredel ne dalv ket bezañ e gomprenet e tachennoù isdindan, diouzh ha danvez ar spered.

Pep diforc’h a c’hell mont diwar wel eus al live speredel hag kenderc’hel en tachennoù all eus ar spered.

Ar FUIÑ a vez kuzhet gant tog ar Barner. Kalz a c’hoanta nann vezañ lorc’hus, lod a c’hoanta nann arc’hant met c’hoantoù galloudoù Psikik, vertuzioù, karantezioù eürus amañ pe goude ar marv, h.a., h.a., h.a.

Kalz a baotred ha maouezed a vez fromet hag hoalet dirak tud a seks enebet “E VEL” abalamour ma karont ar gened, o isdindan dezho o-unan a vez o trubardiñ, al Lujuri a vez kuzhet gant ar santimant estetik.

Kalz a aviusted a aviested ar sent hag a ra pinijennoù hag en em skoont abalamour ma c’hoantont ivez dont da vezañ SENT.

Kalz a aviusted a aviested ar re en em aberzh evit an denelezh hag neuze, o c’hoanta bezañ bras ivez, a ra goap eus ar re a aviested hag a laosk warno o holl hal difamerez.

Lod a sant lorc’h gant ar plas, an arc’hant, ar vrud hag ar brud, ha lod a sant lorc’h gant o stad izel.

Diogenes a sante lorc’h eus an Tonell ma kouske e-barzh ha pa erruas e ti Sokrates e saludas o lavarout: “O vale war da lorc’h Sokrates, o vale war da lorc’h”. “Ya, Diogenes, gant da lorc’h e vale war ma lorc’h”. A oa respont Sokrates.

Ar maouezed bale-gaer a gizell o blev, en em wiskañ hag en em vrazañ gant kement a c’hallont evit dihunañ avius ar maouezed all, met ar Bale-Gaerder a vez kuzhet ivez gant sae an izelvoaster.

Kontañ a ra an hengoun e oa Aristipo ar brederour gresian o c’hoanta diskouez d’an holl eFurnez hag e Izelvoaster en em wiskas gant ur sae kozh-kenañ ha leun a doulloù, e kemeras en e zorn dehou bazh ar Brederouriezh hag ez eas dre straedoù Aten. Pa welas Sokrates anezhañ o tont, e youc’has: “Gwelet a reer da vale-gaerder a-dreuz toulloù da zilhad, o Aristipo”.

Kalz a zo er baourentez abalamour d’an elfenn pigerezh, met ez eus tud a labour re evit gounit o buhez met a sant pigerezh da studiañ ha d’en em anaout evit divodañ ar ME.

Kalz a zo bet dilezet ar Gulu hag ar Glotoni met siwazh en em vezvant hag ez eont da chase.

Pep diforc’h a zo liesfacetaet hag a vez diorroet ha tretet en un doare derez-ha-derez adalek pazenn izelañ ar skeul Psikologel betek pazenn uhelañ.

E-barzh kadenseur dudius ur werzenn, e vez kuzhet ivez an torfed.

An torfed a vez gwisket ivez e Sant, e Merzher, e kast, en Abostol, h.a.

Ar VAD hag an DROK ne vez ket, an termenoù-se a servij hepken da glask tec’hadennoù ha da ziweskañ studi don ha dre ar munud eus hon diforc’hioù hon-unan.