Obu Intero

Okutta omuntu, kiri kweragira bulungi n’obutaliiko kubuusabuusa, kye kikolwa ekisinga okwonoona era ekisinga okuba n’omutawaana okumanyika mu nsi.

Enkola embi esinga ey’obutemu kwe kunyaga obulamu bw’abantu bannaffe.

Kyennyinyaza ekibi n’omuyizzi oyo akutte emmundu n’atta ebitonde by’omu kibira ebitannaba kujja kumanya kinene, naye emirundi nkumi na nkumi omuntu omubi asinga y’oyo atta bantu bannaffe.

Totta n’emmundu zokka, emmundu ento, amakanoni, emmundu ento, oba bbomu za atomu, wabula osobola n’okutta n’okutunuulira omutima, okutunuulira okukkakkanya, okutunuulira okujjuza obunyomu, okutunuulira okujjuza obukyayi; oba osobola okutta n’ekikolwa ekitasiima, n’ekikolwa ekirala, oba n’ekivume, oba n’ekigambo ekiruma.

Ensi ejjudde abattira bazadde baabwe abatasiima abasse bazadde baabwe, ka babe nga batunuulira, oba nga boogera, oba nga bakola ebikolwa eby’ekinnayivu.

Ensi ejjudde abasajja abasse abakyala baabwe nga tebamanyi era n’abakyala abasse babbaabwe nga tebamanyi.

Okumalawo obuzibu mu nsi eno embi mwe tubeera, omuntu atta kyasinga okwagala.

Omuntu talina kulya mmere yokka wabula ne ku nsonga ezitali zimu mu bwongo.

Bafumbo bangi abandyasobodde okwongera okutera singa abakyala baabwe babakkirizza.

Bakyala bangi abandyasobodde okwongera okutera singa abasajja baabwe babakkirizza.

Bazadde bangi abandyasobodde okwongera okutera singa abaana baabwe babakkirizza.

Endwadde etwala omwagalwa waffe mu ntaana erina ensonga, ebigambo ebitta, okutunuulira okuruma, ebikolwa ebitasiima, n’ebirala.

Eggwanga lino erikaddiye era erifuukuulidde lijjudde abatemu abatategeera abeewaana nti tebalina musango.

Amakomera gajjude abatemu naye ekika ekibi ekisinga eky’abamenyi b’amateeka beewaana nti tebalina musango era batambula nga bebasumulukuse.

Tewali ngeri yonna ey’obutemu esobola okuba n’obwesigwa bwonna bwonna. Okutta omuntu omulala tekimalawo buzibu bwonna mu bulamu.

Entalo tezimalawo buzibu bwonna. Okubomba ebibuga ebitannawa mutawaana era n’okutta obukadde n’obukadde bw’abantu tekimalawo kintu kyonna.

Entalo kintu kikambwe nnyo, ekikwaata, ekitasobola kukunukkirizika, ekibi ennyo. Obukadde n’obukadde bw’emikono gy’abantu ebeerera, ebiri mu tulo, egitali mitegeevu, emifu, giba gisindikirizza eri olutalo n’ekigendererwa eky’okwonoona obukadde n’obukadde bw’emikono gy’abantu egitali mitegeevu.

Emirundi mingi kimalawo akabenje akali ku mbeera y’enjuba, oba embeera embi ennyo ey’enjuba mu ggulu, obukadde n’obukadde bw’abasajja okweyita mu ntalo.

Emikono gy’abantu tegirina kumanya kintu kyonna, gitambula mu ngeri ey’okwonoona ekika ky’omuyaga ogw’enjuba bwe gibakozesa mu kyama.

Singa abantu balamula obutegeevu, singa okuva mu mbenke z’essomero abayizi basomesebwa n’amagezi nga abatwala ku kutegeera obutegeevu obw’obutabagana n’olutalo, enkoko endala yabakubira, tewali n’omu ayandyeyise mu ntalo era emiyaga emibi ey’enjuba yandyeyambisiddwa mu ngeri endala.

Entalo ewunya nga kulya bantu, obulamu bw’omu mpuku, obusolo obubi okusinga, omutego, omusaale, olugalo, obutambi obw’omusaayi, tebukwatagana na butonde.

Abasajja bonna mu ntalo batya, batya era abazira abajjuze emidaali be batya okusinga, be batya okusinga.

Omuntu eyeetta alinga omuzira ennyo naye muti kubanga yatya obulamu.

Omuzira mu mutima mwe musuula omwoyo mu katambi ak’entiisa ennyo yakola eddalu ly’omuntu eyeetta.

Eddalu ly’omuntu eyeetta litabukamu obwangu n’obuzira bw’omuzira.

Singa tulambika empisa z’omujaasi mu ntalo, empisa ze, okutunuulira kwe, ebigambo bye, entambula ze mu lutalo, tusobola okukakasa obuti bwe bwonna.

Abasomesa abasajja n’abakazi mu masomero, colleegi, yunivaasite balina okusomesa abayizi baabwe amazima ku ntalo. Balina okutwala abayizi baabwe okumalawo amazima ago mu butegeevu.

Singa abantu balina obumanyi obujjuvu ku kino ekitiisa, amazima ku ntalo, singa abasomesa abasajja n’abakazi bamanyi okusomesa abagoberezi baabwe n’amagezi, tewali mutuuze yandyeyise okutwalibwa mu ssabo ly’obutemu.

Okusomesa okukulu kulina okuweebwa kati ddala mu masomero gonna, colleegi ne yunivaasite, kubanga kiva mu mbenke z’essomero, omulimu gye gulina okukolebwa ku Mirembe.

Kiyangu okutiisa emirembe emipya okutegeera mu bujuvu ekikwaata era n’ekiri entalo.

Mu masomero, colleegi, yunivaasite, obutaganya n’olutalo birina okutegeerwa mu bujuvu mu mbeera zaabyo zonna.

Emirembe emipya erina okutegeera nti abakadde n’ebirowoozo byabwe ebikadde era ebitategeera, bulijjo bawaayo abato era ne babatwala nga ente mu ssabo ly’obutemu.

Abaana abato tebalina kukkiriza kukkirizibwa kubunyisa enjigiriza y’obutemu, oba olw’ensonga z’abakadde, kubanga ensonga emu ereetawo ensonga endala era ekirowoozo kimu kireetawo ekirala, naye tewali kutegeera wadde ebirowoozo bye mazima ku ntalo.

Abakadde balina enkumi n’enkumi z’ensonga okwesigamya olutalo era n’okutwala abato mu ssabo ly’obutemu.

Ekikulu si kutegeera ku ntalo wabula okumalawo amazima g’ekiri olutalo.

Tetwewaayo ku kutegeera wadde okwekenneenya, twagala kwogera nti tulina okusooka okumalawo amazima ku ntalo era oluvannyuma tusobola okwewaayo okutegeera n’okwekenneenya.

Tekisoboka okumalawo amazima ag’obutatta, singa tusaanyawo okufumiitiriza okw’omunda okw’omu bwongo.

Okufumiitiriza okw’omu bwongo kwe kusobola okututwala okumalawo amazima ku ntalo.

Abasomesa abasajja n’abakazi tebalina kuweereza abayizi baabwe obumanyi obw’omu bwongo. Abasomesa balina okusomesa abayizi baabwe okukozesa obwongo, okumalawo amazima.

Ekika kino ekikaddiye era ekifudde tekikyalowooza ku kutta. Kino okutta era n’okutta, kyekika kyonna eky’abantu abafuukuulidde.

Okuyita mu ttivvi ne sinema, abakungu b’omusango babunyisa ebirowoozo byabwe eby’obutemu.

Abaana abato ab’omulembe omupya bafuna buli lunaku okuyita mu ttivvi n’ebigererese ebito n’ennyanja n’ennyanja, okubunyisa obutwa obulungi obw’obutemu, emmundu, emisango emibi, n’ebirala.

Tekikyasoboka okussa ttivvi ku muliro nga omuntu tasanga bigambo ebijjude obukyayi, emmundu, obukyayi.

Tewali kintu kyonna gavumenti z’ensi zikola ku kubunyisa omusango.

Ebirowoozo by’abaana n’abato bitwalibwa abakungu b’omusango, mu kkubo ly’omusango.

Enjigiriza ey’okutta yagenda ng’ebunyisibwa nnyo, yagenda ng’ebunyisibwa mu ffilimu, ebigereese, n’ebirala. Kifuluuse okumanyika bulungi eri buli omu.

Abajeemu ab’omuyaga omupya basomeseddwa omusango era batta olw’okutta, banyumirwa okulaba abalala nga bafa. Bwe bayize bwe batyo mu ttivvi y’omu nnyumba, mu nnyanja n’ennyanja, mu bigereese, mu magazini.

Omusango gugenda gukyayingira era tewali kintu gavumenti zikola okulongoosa ekigendererwa eky’okutta okuva mu mmizi gyakyo.

Kiri ku basomesa abasajja n’abakazi mu masomero, colleegi ne yunivaasite, okuleekaana mu ggulu era n’okuddaabiriza eggulu n’ensi okulongoosa endwadde eno ey’omu bwongo.

Kiyangu okutiisa abasomesa abasajja n’abakazi mu masomero, colleegi ne yunivaasite, okuwaayo okutegeeza era n’okusaba gavumenti zonna ez’ensi okukomya ennyanja n’ennyanja, ttivvi, n’ebirala.

Omusango gweyongera nnyo olw’ebyemizannyo eby’omusaayi era ku mutindo gwe tutambula ku gwo ekiseera kijja kutuuka nga tewali n’omu asobola okutambula mu nguudo nga bebasumulukuse nga tebatya kuttibwa.

Leediyo, ennyanja n’ennyanja, ttivvi, magazini z’omusaayi, ziwaayo obunyisizo bw’omusango ogw’okutta, zifudde obwangu eri ebirowoozo ebinafu era ebyefudde, nga tewali n’omu akwatibwa ku mutima okuteeka omuntu omulala essasi oba omupango.

Nga bayita mu kubunyisa omusango ogw’okutta, ebirowoozo ebinafu bifudde byangu nnyo n’omusango era kati bakyewaayo okutta okukoppa kye baalaba mu nnyanja n’ennyanja oba ttivvi.

Abasomesa abasajja n’abakazi be basomesa abantu balina okwenkana mu kutuukiriza omulimu gwabwe okulwana ku milembe emipya nga basaba gavumenti z’ensi okukomya ebyemizannyo eby’omusaayi, mu bufunze, okusazaamu ebyemizannyo byonna ebikwata ku butemu, ababbi, n’ebirala.

Olutalo lw’abasomesa abasajja n’abakazi lunaabaluka ne ku mizannyo gy’ente n’okubugga.

Omuntu owa torero y’omuntu atya era omubi okusinga. Torero ayagala emiganyulo gyonna era atta okusanyusa abantu.

Omuntu owa bboksa y’omutawaana gw’obutemu, mu ngeri ye ey’omusaasizi eyaluma era n’atta okusanyusa abantu.

Ekika kino eky’ebyemizannyo eby’omusaayi kibi mu kikumi buli kikumi era kikubiriza ebirowoozo okutambula mu kkubo ly’omusango. Singa twagala mu mazima okulwanirira Emirembe gy’Ensi, tulina okutandikawo kampeyini ey’amaanyi ku byemizannyo eby’omusaayi.

Nga bwe kiri mu bwongo bw’omuntu mwe muli ebintu ebitaataaganya olutalo luliba olwewala.

Mu bwongo bw’omuntu mwe muli ebintu ebireetawo olutalo, ebintu ebyo bye mbalirizi. Obukyayi, obukambwe mu mbeera zaabyo zonna, obweneefu, obusungu, okutya, ekigendererwa ky’obutemu, ebirowoozo by’olutalo ebibunyisibwa ttivvi, leediyo, ennyanja n’ennyanja, n’ebirala.

Okubunyisa Emirembe, ebirabo bya NOBEL YA MIREMBE bibaawo nga bitegeeza nga bwe kuli mu muntu ebintu eby’omu Bwongo ebireetawo olutalo.

Mu kiseera kino abatemu bangi balina ekirabo kya NOBEL YA MIREMBE.