Gumizamu n'ebyahandiikirwe

Obukuru

Obukuru bukuru butandika na myaka makumi asatu na etaano, nibuhwereera na myaka makumi ataano na mukaaga.

Omushaija ow’obukuru ashemereire kumanya kutegeka enju ye na kwegyesa abaana be.

Omu magara g’omuntu, omushaija wena ow’obukuru niwe mukuru w’eka. Omushaija atakatunga ka ye n’obugaiga bwe omu buto n’obukuru, tarikubaasa kubitunga, kandi aba atatsindire.

Abo abagezaho kutunga eka n’obugaiga omu bukuru baba baine embabazi.

Obutami bw’omutima gukwata eby’omunengo nibwooleka omuheru kandi nibwenda kwegyesereza obugaiga bwingi. Omuntu naayenda omugaati, eby’okwambara n’obuhungiro. Nikyetaagisibwa kugira omugaati, enju yaawe, eby’okwambara, engoye, eby’okwambara eby’okubinga omubiri, kwonka tikirikwetaga kwegyesereza esente nyingi kugira ngu tubeho.

Titurikugumirira obugaiga n’obwooro, ebiheru byombi nibibi.

Abantu bingi nibegamba omu byondo by’obwooro kandi nabwo abantu bingi nibegamba omu byondo by’obugaiga.

Nikyetagisa kugira obugaiga bukye, okugira enju nungi n’emirima mirungi, enshoro y’ensimbi ey’amazima, kuba burijo noorora otaine bintu eby’okurya. Eki nikyo kirungi ahabw’omuntu weena.

Obwooro, enjara, endwara n’obutamanya tibishemereire kubaho omu ihanga lyona eririkwehanangana kukura n’okutunga obutegeki.

Demokrasii teriho kwonka nitwetaga kugitaho. Obwo omutuuza omwe naaba ataine omugaati, eby’okwambara n’obuhungiro, demokarasi teyaba yaba nk’ekirooto kirungi.

Abakuru b’eka bashemereire kuba ab’embabazi, abanyabwenge, atarikunwa amaarwa, abatatamiizi, abarikwebembeza, abarikuganza ebyabo byonka n’ebindi.

Omushaija omukuru naamanya arikurugirira aha byamubaireho ngu abaana be nibamutoora kandi obwo obwooleko bwe buzibu nibwo buhwereera abaana be.

N’obushema omushaija omukuru kugira abakazi bingi kandi akatura omu butami, aha miganuro, omu by’obushambani n’ebindi.

Aha mushaija omukuru hakwatirweho obujunaanizibwa bw’eka yoona kandi nikiroraaho ngu obwo agyenda omu mihanda emibi, naareeta obutareebeka obwingi omu nsi, obutabangaanisa obwingi, obuharukwa obwingi.

Ishe na nyina bashemereire kwetegyereza entaaniso aha byaro by’abashaija n’abakazi. N’obushema abaana abashomesa physics, chemistry, algebra, n’ebindi. Obwongo bw’omukazi butari bumwe n’obw’omushaija, ebyo bintu nibirikukwatanisa n’omushaija kwonka nibitari by’omugasho kandi nibizibiire omu bwongo bw’omukazi.

Nikyetaagisibwa abazaire na banyina kureetera kurwanirira omutima gwabo gwona kureetera empindahinduka y’amagara omu pulaani y’eby’okushoma omu mashomero.

Omukazi ashemereire kwega kushoma, okuhandiika, okukoma piano, okutunga, okuhemba n’omuringo gwona gw’emirimo y’abakazi.

Omukazi ashemereire kutebeekanisiibwa arikurugirira omu kishomero, ahabw’omurimo ogurikukirira aha byona ogurikumurindiriira nk’OMUZAIRWAAWE n’omukazi.

N’obushema kwangaaza obwongo bw’abakazi n’ebyeshongoore bishemeire kandi ebizibu eby’okushoma ebiri aha bashaija.

Nikyetaagisibwa abazaire n’abagyesi b’omu mashomero, koleegi na yunivasiti kwetantara kureetera omukazi kuba omukazi. N’obushema kumutwarira obusiraamu abakazi, kubahatira kugyenda n’amabendera n’engoma aha mihanda omu byaro nk’obwo nibaba nibashaija.

Omukazi ashemereire kuba omukazi kandi omushaija ashemereire kuba omushaija.

Ekyaro ekiri aha ruguru, obushambani, nigwo muringo gw’okugwera n’obushumi.

Abahinzire kukora ebyeshongoore birahiirwe nibakuzigaza kandi tihariho omurikubashwerra.

Omu magara ag’obuzingye nikirungi abakazi kukora emirimo mikutu, obucureezi, eby’okushonga, eby’okuhandiika, eby’okutunga, obucureezi, n’ebindi, n’ebindi.

Omukazi ashemereire kutuura omu ka, kwonka ahabw’obuhabwa bw’obwire obu turimu, omukazi naayenda kukora kubaasa kurya n’okutunga amagara.

Omu bantu abarikukura n’ab’obutegeki omukazi tarikwetaaga kukora hanzi y’enju kubaasa kutunga amagara. Eki ky’okukora hanzi y’enju n’obuhabwa bw’omuringo ogurikumanyisa.

Omushaija orikugwera omu biro ebi ateireho omuringo gw’ebintu ogw’obushuba, kandi aireetera omukazi kureeba obukazi bwe, amutwara hanzi y’enju kandi amuhindura omushumba.

Omukazi ahindukire “omuheesi” omu bwenge bw’omushaija, arikunywa esigara n’okushoma eby’amawulire, arikwerangira n’obuguru obuhangiireho nari kucweka akacweko, nigwo mugabo gw’abashaija abarikugwera omu biro ebi, empanga y’abantu abarikugwera omu kura.

Omukazi ahindukire omugyezi, omugyesi orikukora emirimo emibi, omukazi omucwezi w’emizanyo, omutaami, arikwehanangana arekye omwana we kutonka amabeere, obuto orikutahwa omu bwoleko obubi obw’abantu ab’obushuba.

Obwire buhikiire okutaho engabo y’okujuna y’ensi yoona n’abashaija n’abakazi abarikwenda kurwana n’omuringo gw’ebintu ogw’obushuba.

Obwire buhikiire okuta omu nsi abantu abarikukura abapyaka, obucureezi obupyaka.

Omukazi n’eibaare ly’aha ntandikiro y’eka kandi eibaare eryo obwo liraabe ribi, rijuwire enshonga n’endema z’omuringo gwona, omugabo gw’amagara g’abantu nibwija kuba okugwa.

Omushaija atari omwe, atari omwe n’ahabw’ekyo naabaasa kukora okushoma obugyesi, physics, chemistry, eby’omushomesa, eby’okuzimba, eby’enyonyoozi n’ebindi, n’ebindi.

Ekishomero ky’abasirikare ky’abashaija tikiri bushema, kwonka ekishomero ky’abasirikare ky’abakazi aha ruguru ry’okuba bushema, nikirora nk’okusekeera.

Nikitera isisi kureeba abarikwija kuba abakazi, abazaarwaabaana abarikwiija kutwara omwana aha mabeere gaabo arikugyenda nk’abashaija aha mihanda y’omu kyaro.

Eki tikirikwooleka okuremwa kw’okukora obukazi omu kyaro kwonka nikiteeka ekikumiro aha kigongo omu kwooleka okuremwa kw’omushaija omushaija.

Omushaija, omushaija ow’amazima, omushaija ow’amaani tarikubaasa kwikiriza okugyenda kw’abasirikare abakazi. Okuhurikira kw’omushaija, eby’emicwe y’omushaija, eby’okuteekateeka kw’omushaija nibiwulira orugyendo orw’amazima ahabw’emirimo ey’emiringo egyo erikwooleka obuhabwa bw’omuntu.

Nitwetaga omukazi kugaruka omu ka ye, omu bukazi bwe, aha bwengye bwe obw’obutonde, aha buto bwe obw’aha ntandikiro, n’obucureezi bwe obw’amazima. Nitwetaga kureetera omuringo gw’ebintu ogu kwijwa kandi okutaho aha buso bw’ensi obucureezi obupyaka n’emyaka emipyaka.

Abazaire n’abagyesi bashemereire kumanya okukuza omukura omupyaka n’obwenge bw’amazima n’okugonza.

Abaana abashaija tibashemereire kwakiiriza okumanya obwenge kwonka kwega omurimo nari kukiiriza omurimo gw’eby’enshonga. Nikyetaagisibwa abashaija kumanya amakuru g’obujunaanizibwa kandi okugyenda omu muhanda gw’obuhikirire n’okugonza oburikwetegyerezebwa.

Aha bibegabega by’omushaija omukuru hakwatirweho obujunaanizibwa bw’omukazi, obw’abaana abashaija n’abakazi.

Omushaija omukuru omunyabujunaanizibwa, omutali mushema, atari mugezi, ow’obukuru, ow’obugwagye, n’ebindi, naagwa omu ka ye n’abatuura boona.

Omushaija omukuru orikusemeereza abantu n’obushambani bwe, okurwana, okuhuga aha bintu byona, naaba omubi ahabw’abantu boona kandi tarireetera obusaasi ahabaire kwonka nagayaaza ab’eka ye kandi areeta obusaasi n’obutaakuririza aha bantu boona.

Nikyetaagisibwa omushaija omukuru kumanya okutuura omu biro bye. Nikyetaga ahonaaho omushaija omukuru kwetegyereza ngu obuto buhwereireho.

N’okusekeera kwenda kugarukamu omu bukuru eby’obusaasi n’emirimo y’obuto.

Buri bwire bw’amagara burikugira obwengye bwaagwo, kandi oshemereire kumanya okukora.

Omushaija omukuru ashemereire kukora n’amaani mingi baine obukuru buije nk’obwo enshwere emeeza erikukora arikureeta ebikooko omu rugaaho rwayo baine obutiti buije, nikwo ashemereire kukora hamwe n’amaani n’ameeza.

Abashaija bato bingi nibakozesa kubi omutindo gwabo gwona gw’amagara, kandi obwo bahika aha myaka y’obukuru nibasanga bari babi, ababi, abacwezi, abatalitunga.

N’okusekeera okw’amazima kureeba abashaija bingi abarikukora obushema bw’omuto batarikwetegyereza ngu hati bari babi kandi obuto buhwereireho.

Ekireetsire obuzibu obukuru omu bantu aba abarikugwera nobwomeezi bw’amaarwa.

Omu buto bingi nibahaana enshonga y’okunywa kandi obwo bahika aha myaka y’obukuru tibatahizeho eka, tibatahireho obugaiga, tibarikukora omurimo gw’obucureezi, nibatuura bari aha magagi n’okushaba amaarwa, ababi ababi, abarikutaaha isisi, abacwezi.

Abakuru b’eka n’abagyesi bashemereire kuteekateeka aha bato arikubakuririza arikurugirira omu nshonga y’okureeta ensi nungi.