Gumizamu n'ebyahandiikirwe

Okuguruka Kw'Omuntu Kugyenda

Abeshomesa abingi kuruga omu mahanga goona ag’ensi yoona, nibaruga buri izooba omu iskuuru na Yunivaasite, batarikutegeera, omu muringo gw’obutomata, omu muringo gw’okwejumba, batarikumanya ahabw’enki nari ahabw’enki.

Abeshomesa nibahatirizibwa kwega Ekibarizo, Fiziksi, Kemisiri, Jioguraafi, n’ebindi.

Obwomeezi bw’abeshomesa nibutunga amakuru buri izooba, kwonka tibarikwesigaho n’akatondo kumanya ahabw’enki amakuru ago, ekigyendererwa ky’amakuru ago. Ahabw’enki turikwijuza amakuru ago? Ahabw’enki turikwijuza amakuru ago?

Abeshomesa buzima nibagumaho amagara g’obumakanika, kandi nibamanya gye ngu baine kutunga amakuru g’obwengye, bagaterekye omu kwijuka okutahweramu, nikyo kyona.

Abeshomesa tibarikubaasa kurora eki buzima okushoma kwaba kiri, nibaruga omu iskuuru, omu kureeji nari yunivaasite ahabw’okuba abazaire baabo nibabatuma, nikyo kyona.

N’abeshomesa nari abegyesi tibarikubaasa kwebuuza: Ahabw’enki ndi aha? Ninziire aha? Buzima ekigambirizo kyangye ekihisire nikinleta aha?

Abegyesi, abeshomesa abashaija n’abashomesa abakazi, nibagumaho obwomeezi n’emyoyo egihendeire, nibakora nk’obutomata buzima, nibaruga omu iskuuru, kureeji na yunivaasite omu muringo gw’okutamanya, omu muringo gw’okwejumba, batarikumanya buzima ahabw’enki nari ahabw’enki.

Nikyetengyesa kureka kuba obutomata, kuziikura emyoyo, okushanga iwe wenka eki kurwanisa kw’amaani kurikubaasa kuba, kwemerera ebigezo, okushoma, kugumaho omu mwanya ogurikugambwa ngu ni ogw’okushoma buri izooba, kwemerera omwaka, kuhunga, okutentebuka, okutwara aha mutima, kuteerana emizaano, kurwana n’abashomesa b’omu iskuuru, n’ebindi, n’ebindi, n’ebindi.

Abegyesi baine kuba n’obwengye bw’amaani, baasyohoze kuruga omu iskuuru, kureeji nari yunivaasite, okuhwera abeshomesa kuziikura emyoyo.

Nikihweera amatsiko kuroora obutomata bw’amaani bwihaire omu ntebe z’omu mashomero, amareeji na yunivaasite, nibatunga amakuru, ahabw’okugatereka omu kwijuka, batarikumanya ahabw’enki nari ahabw’enki.

Abaana bato nibakora buri kimwe ekirikubaasa kwemerera omwaka; bakagambirwa ngu baine kweteekanisa ahabw’okwehingira eby’okurya, okutunga emirimo, n’ebindi. Nibashoma nibahinga ebigambo by’obushuba nk’enkumi omu bwomeezi bwabo, batarikumanya buzima obwomeezi oburikwoza, batarikumanya ekigyendererwa buzima eki baine kwegera Fiziksi, Kemisiri, Baiyoloji, Aritimeetiki, Jioguraafi, n’ebindi.

Abashomesa abakazi abashasha nibashoma, babaasa kweteekanisa eki kibarikubasa kwenda, oba okwehingira omushaija murungi, nari okwehingira eby’okurya, bagateekanizibwa gye ahabw’omushaija kubarekera, nari bagumeho bafire obushwere, nari abatoorezi. Ebigambo by’obushuba omu bwomeezi, ahabw’okuba buzima tibarikumanya ebiro byabo eby’omumaisho byaba biri, nari emyaka ei barikwija kufa.

Obwomeezi omu iskuuru buhweera gye, tiburimu bwengye, burimu obujumbo bwingi, omwana atoorekwa kwega ebintu ebimwe, omu bwomeezi oburikukorwa, bitarikugasa.

Obunaku obu, ekikuru omu iskuuru nikwemerera omwaka, nikyo kyona.

Omu biro by’ahaireho, hakaba harimu gye omulingo murungi, omu kyakugyenda okwemerera omwaka. Hati tihariho mulingo murungi nk’ogwo. Abazaire nibabaasa kurya omu bwihisho abegyesi nari abeshomesa, kandi omwojo nari omushomesa ogwo, obwa kwaba ni MUSHOMI MUBI, narashangwa naayemerere omwaka.

Abashomesa abakazi omu iskuuru, nibakora omurimo gw’omushaija, kugyenda n’ekigyendererwa kya kwemerera omwaka, omuruuto niguba murungi, obwa kwaba batarikutegeera na “J” y’eki omushaija ogwo arikwegesa, omu muringo gwona barashangwa nibeesimira omu BIGEZO, baayemerere omwaka.

Haliho abana bato n’abana bakazi abarimwengye munoona ahabw’okwemerera omwaka. Eki nikibaasa kuba ky’amagezi omu miringo mingi.

Omwojo ogwo, yaamerere ekigezo, (ekigezo ky’obushuma), tikirikumanyisa ngu aine omwoyo murungi buzima, aha rubaju rw’ekyo ekimubaire naamwebuzisa.

Omushomi naribwiriza nka roori, nari enjojo, nari kikere, omu muringo gw’obumakanika, ekintu ekyo eki ashomire kandi eki yabuuzibwaho. Ekyo tikiri kugira OMWOYO aha kintu ekyo, ekyo nikwo kwijuka, kubwiriza nka roori, nari enjojo eki twegire, nikyo kyona.

Kushangwa naayemerere ebigezo, kushangwa naayemerere omwaka, tikirikumanyisa KUBA ORI OW’AMAGEZI MUNOONA. Omu bwomeezi oburikukorwa, twebasangana abantu ab’amagezi abatarashangirwe nibeesimira omu bigezo. Twebasangana abahandiiki abahooto, n’abakibi ab’amaani, ababaire abashomi ababi, abatarashemerire eby’okwesimira omu bigezo by’amagyenyi.

Nitumanya aha mukoro gw’omushomesa omubi omu ANATOMIYA, kandi obwo bamaze kurwanisa akasumi kabingi, n’ashemerera omu bigezo bya ANATOMIYA. Obunaku obu, omushomesa ogwo ni omwehingi gw’omurimo murungi aha ANATOMIYA.

Kwemerera omwaka tikirikumanyisa kuba ow’amagezi. Haliho abantu abataramerere omwaka, nabo nib’abamagezi.

Haliho ekikuru, eky’okwemerera omwaka, haliho ekikuru kwingana kwega ebintu ebimwe, nikwo kugira obwengye obuhikire, oburikwaka aha byoona ebi orikwega.

Abegyesi n’abeshomesa baine kuteeraho, kwemerera abeshomesa okuziikura emyoyo; okuteeraho kw’abegyesi n’abeshomesa kwona, kwoine kujumirira omu myoyo y’abeshomesa. Ni KIRIKUKUMIRIZA ngu abeshomesa beemerere kuba OBWOMYO bwabo obuhikire, aha byoona ebi barikwega.

Okwega omu mutwe, okwega nka roori, nobukama, omu muringo oguhikire aha kigambo.

Abeshomesa nibahatirizibwa kwega ebintu by’amaani, bagabitereka omu kwijuka kwabo ahabw’OKUMERERWA OMWA, kandi obwo bamaze, ebyo tibirikugasa, nibiherwa ahabw’okuba okwijuka kutahweramu.

Abana bato nibashoma n’ekigyendererwa ky’okwehingira omulimo, okwehingira eby’okurya, bamaze okugira omugisha, okwehingira omulimo ogwo, abeesigwa, abasaabiya, abareezi, n’ebindi. Eki barikusangwa nibakora, nikubwiriza ebyahwereire, nibashwera, nibabonabona, bagyara abaana, bafa batarakaziikura myoyo, bafa batagizire kintu kyakwoza ahari obwomeezi bwabo. Nikyo kyona.

Abashomesa abakazi nibashwera, behingira amaka, bagyara abaana, bagarukana n’abataahi, n’omushaija, n’abaana, bahukana, bagashwera, bafire, bahinduke abakuru, baje bafire bwanyima y’okuguma batooba, batarikutegeera, nibabwiriza omu muringo oguhwereire, okubonabona kw’okuguma omu bwomeezi.

Tibatwara abegyesi n’abeshomesa omu iskuuru okukora omulimo gw’okumanya ngu abantu boona, baine emyoyo egihendeire. Nikirikukumiiriza, ngu abegyesi omu iskuuru baaziikure, baasyohoze abeshomesa.

Tikirikugasa kujuza omutwe gwitu n’emitwarize n’emitwarize, n’okugamba aha Dante, ahari Homero, ahari Virgilio, n’ebindi, twaba twine emyoyo egihendeire, tutagizire omwoyo murungi, obwengye aha itwe twenka, aha bintu ebi turikwega, aha bwomeezi oburikukorwa.

Obwomeezi burikugasa ki, twaba tutarikwehingira abeesigwa, ab’obwengye buzima?

Okushoma buzima, tikurikugambira kushoma na kuhandiika. Omuhiizi weena, omushuma weena, nabaasa kushoma na kuhandiika. Nitwetenga kuba ABA’Bwengye, kandi OBWENGYE nibwemerera omutima twaba twaziikura OMWOYO.

Obuntu bwine orukumi rw’amakanisa, obwihendere bw’amashumi mwenda na mushanju, kandi ebitahikire omu butaano bya CONCIENCIA. Nitwetenga okuziikura CONCIENCIA, nitwetenga kuhindura orukumi rw’amakanisa, okuba CONSCIENTE. Nitwetenga kugira omwoyo murungi.

Omuntu tarota narota omu mubiri gw’omubiri gw’okugumaho.

Nikyetengyesa kureka kuroota, nikyetengyesa kuziikura emyoyo kandi omuringo gw’okuziikura gwoine kutandika kuruga omu maka n’omu iskuuru.

Okuteeraho kw’abegyesi kwoine kujumirira aha CONCIENCIA y’abeshomesa, kandi batari aha kwijuka kyonka.

Abeshomesa baine kwega okuteekateeka iwe wenka, batarikukoma kwogera omu muringo gw’obutooti.

Abegyesi baine kurwana n’abeshomesa, abatooreze abaana.

Abegyesi baine kwemerera abeshomesa, obugabe bw’okuretera obutagambana, kugarukamu ebintu byona, eki barikwega.

Nikihweera amatsiko kubahatiriza, okwemerera omu muringo gwa DOGMÁTICA emitwarize yoona, eri kwegesibwa omu iskuuru, kureeji nari yunivaasite.

Nikyetengyesa ngu abeshomesa baleeke okutiina ahabw’okubaasa kuteekateeka iwe wenka. Nikirikukumiiriza, ngu abeshomesa baleeke okutiina ahabw’okubaasa kucwekyereza emitwarize ei barikwega.

Okutiina niko kirikuzibira obwengye. Omushomesa arikutiina, tatiina kugarukamu, okwemerera aha mulingo gw’okutiina, byona ebi abahandiiki barikugamba.

Tikirikugasa ngu abegyesi bagambe aha kitiinisa, nabo nabo nibatiina. Abegyesi baine kuba abarekuriirwe kuruga omu okutiina. Abegyesi abarikutiina okugarukwamu, bakugamba, n’ebindi, tibarikubaasa kuba ab’amagezi buzima.

Ekigyendererwa buzima ky’obwomeezi nikwo kuleka okutiina, okuziikura emyoyo.

Kwemerera ebigezo nikikugasa ki, twagumaho titurikutiina kandi titurikutegeera?

Abegyesi baine omurimo gw’okuhwera abeshomesa kuruga omu mabanga g’omu iskuuru, ahabw’okuba ab’obugasa omu bwomeezi, kwonka obwa okutiina kuriyo, tihariho orikubaasa kugasa omu bwomeezi.

Omuntu arikwijuza okutiina, tatiina kugambira eky’abandi barikuteekateeka. Omuntu arikwijuza okutiina, tarikubaasa kugira omulingo gw’okutandika.

Ni omurimo gw’omwegyesi weena, okuhwera abanywani beena, kuruga omu iskuuru ye, okuba abarekuriirwe omu kitiina, ahabw’okubaasa kukora omu muringo murungi, batarikubabwira, okuhatiriza.

Nikirikukumiiriza ngu abeshomesa baleeke okutiina ahabw’okubaasa kugira omulingo gw’okutandika obwojo, omu muringo murungi.

Obwa abeshomesa obwabo, nibabasa kucwekyereza emitwarize, ebi barikwega, nibaleeka kuba obumakanika, obujumbo.

Nikirikukumiiriza ngu obugabe bw’okutandika, kwemerera obwengye bw’okwehingira, omu bashomi.

Nikyetengyesa kumuha omugisha gw’OKUGAMBA OMU MURINGO MURUNGI, okugwa omu mwanya gwoona, aha bashomi boona, ahabw’okubaasa kuba obwojo aha byoona ebi barikwega.

Amagezi g’okwehingira nibasa kworeka obwa tutatiina kukundwa.

Obwengye bw’abantu, bwazigarara ahabw’okutiina kandi nikumiriza, kuhindura omu mulingo gw’okwegamya omu kitiina.

Nitwetenga okuba bamanye aha bwomeezi, kandi omulingo gw’okuziikura, gwoine kutandika kuruga omu ntebe z’omu iskuuru.

Nituza kuba nitugasiibwe bwanyima y’okuherize iskuuru kandi titurikutegeera.

Okuleka okutiina n’okutandika, nikuza kuhindura omu kikolwa murungi.

Ahabw’omulingo ogw’okutandika, abashomi baine okugira omugisha, okugana aha ntebe mitwarize ei barikwega.

Nikuza kuba omu muringo gw’obugabe okugana, okucwekyereza, okuteekateeka, kukunda eki turikwega, nitubaasa kugira obwojo ahari ebyo kandi tutaguma nitwogera ebi turikwega.