Gumizamu n'ebyahandiikirwe

Omutoolera Omuhongorerwe

Ninkuteerereza aha mbeera ez’obwomeezi ezitari zimwe, kikuru kumanya enshonga ezitwesigikiriza.

Omuntu naesigikira aha kibanja kye, ondiijo aha sente, ogwo aha kitiinisa, ogwo aha bwire bwe obuhweire, ogwo aha mazina ge, n’ebindi bingi.

Ekirikuhindura n’okuba itwe abantu boona, kuhika omugumisiriza, nitwetenga abantu boona kandi nitutunga kuruga omu bantu boona, n’obu twaba turiyo nitwejumba omu bwihariire n’obushwere.

Yetegyerezeho ekintu ekirikubaasa kututwaara. Obwomeezi bwaitu buraabe bute ki omu kufeerwa kw’esagama n’omwaga? Enshonga ezitwesigikiriza ziraabe ziri aha ki? Turi ab’aha ki, nitwehurira twine amaani maingi kandi turi abanyanteerwa.

“Ise” orikwetegyereza enshonga ezitwesigikiriza, ashemereire kushwekyerwa twaba nitwetenga okushemererwa kw’amazima.

“Ise” ogwo naashisha abantu, naayehurira ari murungi kuringa abantu boona, ahinguraine omu byoona, muganzi, mureezi, mutegyeki omu bwomeezi, n’ebindi.

Kikuru kuteeraho orugero rwa Yesu KABIR omukuru, aha bantu babiri abariyo nibashaba. Kikagambwa abantu abarikwesiga nk’abahikire, kandi nibashisha abandi.

Yesu Kristo akagira ati: “Abantu babiri bakagenda omu hekalu kushaba; omwe akaba ari Omufarisaayo, ondiijo akaba ari omusoroza. Omufarisaayo, nayemerera, akashaba na we nk’ahariihi: Ruhanga, ninkusiima ahabw’okuba tindikuringa abantu abandi, abashuma, abatahikire, abashezi, n’obu ndikuringa omusoroza ou: Nsiiba emirundi ebiri omu saabiiti, ndaaha ekicweka ky’ebyoona ebi ndikutunga. Kwonka omusoroza, naayemerera ha butaahi, akaba atarikwenda kureeba aha iguru, kureka naakubita ekifuba kye naagira ati: “Ruhanga, onsaasire, omushiisha”. Ndikubagira ngu ou akashuuruuka ari omuhikire kukira ogwo; ahabw’okuba ou orikweyereza aryacwekyerezibwa; kandi ou orikucwekyereza aryeyerezibwa”. (LUKA XVIII, 10-14)

Okutandika kwetegyereza obutaaba n’obushuma bwaitu obu turimu, tikirikubaasika obwo twaba turimu okwetenga kw’ekintu ekirikukira. Eby’okureeberaho: Ndi muhikire kuringa ogwo, ndi mureezi kuringa ogwo, ndi murungi kuringa ogwo, ndi muganzi, ndi mutegyeki omu by’obwomeezi, ndi murungi, ndi mutegyeki w’obujunaanizibwa, n’ebindi bingi.

Tirikubaasika kurenga omuri akanwa k’omuhindo obwo turiyo nituganza, obwo turiyo nitwetenga okwetenga kw’ekintu ekirikukira.

“Kyorobi okurenga ekaamiira omuri akanwa k’omuhindo, kukira omuganzi kutaaha omu bwami bwa Ruhanga”.

Ekyo ngu esomero yaawe niyo erikukira kandi eya mweene wange tikurikumarira; ekyo ngu ediini yaawe niyo mazima, omukazi w’omuntu ni omukazi mubi kandi owaange ni omweranda; ekyo ngu munyaanya waitu Roberto ni mutamiizi kandi ndi omuntu ow’obwengye kandi otabaasa kutamira, n’ebindi bingi, nibitureetera kwehuriira twine omugisha; ekirikutureetera kuba itwe boona “EKAAMIIRA” omu rugero rwa Baibuli rurikukwata aha murimo gw’ekyama.

Nikyetengyesa kwetegyereza buri kasumi twaba nitwenda kumanya enshonga ezitwesigikiriza.

Omuntu yaahurira ekimugarukire amaganya omu kasumi, obusaasi obu ahabwiire ahabw’ekintu, obwo naahurira enshonga ezimwesigikiriza omu biteekateeko.

Enshonga ezo nizitwara omu ndagano ensya “emisheenyuro eyo ayombekeire enju yaayo”.

Nikyetengyesa kwandika omu buringaniza oku yaashishiire abandi naayehurira ahinguraine ahabw’amazina ge nari ekibanja rye omu bantu nari ekyo yaaba amare kumanya nari sente, n’ebindi bingi.

Nikinyarira kwehuriira oganzi, ohinguraine omuntu ahabw’ekintu. Abantu nk’abo tibarikubaasa kutaaha omu Bwami bw’omu Iguru.

Nikimuurana kumanya ekyo omuntu arikushemerererwa, ekyo obushwere bwe burikushemerezibwa, eki nikiza kutworeka enshonga ezitwesigikiriza.

Kwonka, okwetegyereza okwo tikushemereire kuba enyegyesa, tushemereire kuba abakora kandi nitwetegyereza omu buringaniza omu muringo oguhikire, kasumi na kasumi.

Omuntu yaatandika kwetegyereza obushuma bwe, yaaba arekereire ebiteekateeko by’obukuru, yaamanyeire obushuma bw’amazina maingi, ebitiinisa n’okuhingura abantu baitu, eki nikikworeka ngu atandikire kuhinduka.

Omuntu tarikubaasa kuhinduka yaaba yaingiire ekyo arikugira ati: “Enju yaange”. “Sente zaange”. “Ebindi byange”. “Omurimo gwaange”. “Emirimo yaange”. “Obwengye bwange”. “Obwomeezi bwange”. “Enyegyesa yaange”. “Ekitiinisa kyaange”, n’ebindi bingi.

Ekyo kucwerera aha “Byange” aha “Ndi”, nikikira ekirikuremesa kumanya obushuma bwitu obw’omunda.

Omuntu naatangara aha kyahikire aha mwoto nari engarama; obwo abantu abarikw’obwoba nibata aha bintu ebirikureetera okuseeka; ebintu ebitarikukiraho.

Abantu abashuma, nibayehurira omu bintu ebyo, nibesigikira aha bintu ebishuma, nibakwata aha byo bitarikumarira.

Kweyhurira omu bintu eby’obusa, kwesigikira aha byo, nikiringa okuba omu mbeera y’obutaikiriza.

Okwehuriira “NGU” (EKYO TURI), nikibaasika kushwekyera “Ise” ezi zitu twetwire omu nda; obwo, okwehuriira okwo nikireetera kuba kiremesibwa.

Eky’obusaasi abarikuramya “Ise” tibarikukikiriza; nibeyehurira nk’abamajengo; nibateekateeka ngu nibataire “Emibiri Enkuru” eyo Paulo akagambireho; nibateekateeka ngu “Ise” ni Ruhanga kandi tihariho orikubaasa kubagyira omu miteekateeko egi.

Omuntu tamanyi ekyakora aha bantu nk’abo, nabashoboorora kandi tibarikwetegyereza; nibacweerera aha misheenyuro ei bayombekeire enju yaabo; nibata omu ndagano yaabo, omu migarukiro yaabo, omu butegyeki bwaabo.

Abantu abo yaaba nibetegyereza, nibamanya omu byabo enyegyesa y’amaingi; nibamanyira omuri boona abantu abarikuragirana nari “Ise” ezi ziri omu nda yaitu.

Nihabaasa kuta kutaaha omu ndeerwa omurungi ow’ekyo twaba nituri, obwo “Ise” ezo ziriyo nizihurira ahabwaitu, niziteekateeka ahabwaitu?

Ekirikukora kubi omu buli kyahikire n’okuba omuntu ateekateeka ngu nateekateeka, ahurira ngu nahurira, obwo omuntu ondiijo orikuteekateeka n’obwomeezi bwitu oburikufa aha mutwe kandi nahurira n’omutima gwitu ogurikusaasa.

Itwe abanyanteerwa, emirundi mingi turikuteekateeka ngu nitukunda kandi ekirikubaasa kuba n’okuba omuntu ondiijo omuri twe aijwiire obushezi naakoresa aha mutima.

Turi abatakoma, turikujuma enyehuriro y’enyama n’okukunda, n’obu kiraabe kiri kityo, omuntu ondiijo omuri boona, omu bwomeezi bwaitu, niwe orikurenga omu mujumo ogwo.

Itwe boona turikuteekateeka ngu tituramara kugamba ebigambo by’Omufarisaayo omu rugero rwa Baibuli: “Ruhanga, ninkusiima ahabw’okuba tindikuringa abantu abandi”, n’ebindi bingi.

Kwonka, n’obu kiraabe kiri kityo, nitukora titurikwetenga. Omuguzi w’enyama omu katale nagira ati: “Tindikumanya abaguzi abandi abarikuguzisa enyama mbi kandi nibabuurira abantu”.

Omuguzi w’omugoye omu dduuka naagira ati: “Tindikwetenga abaguzi abandi abarikushiisha obwo barikupima kandi baganzire”.

Omuguzi w’amata naagira ati: “Tindikwetenga abaguzi abandi abarikuta amaizi omu mata. Ninkunda kuba omwesigwa”

Omuzungu w’enju naagamba omu kutaayaaya, eki: “Tindikwenda omuntu orikugyenda n’abantu abandi, ndi omuntu murungi kandi omwesigwa aha iba”.

Okuhikaana: Abandi nibabi, abatahikire, abashezi, abashuma kandi ababi kandi buli omwe ahaitwe ni entama eshemereire, “Omuntu omweranda owa Chocolate” murungi kukoresibwa nk’omwana owa zahabu omu kanisa.

Obushuma bwitu burikugwa, nituteekateeka emirundi mingi ngu titurikukora ebintu ebibi ebyo byona ebyo turikureeba abandi nibakora kandi nituhika aha kugamba ngu turi abantu abarikukiraho, okuhakanisa titurikureeba ebintu ebibi ebi turikukora.

Hariho obwire obutari bwaburiire omu bwomeezi omutwe ogutaine okwebembera kw’omuringo gwona nigwemyera. Obwo omutwe guriho niguterera, obwo omutwe guriho niguri omu kasumi, obwo ekihyaka nikiza.

Omu kasumi ezo nikibaasika kureeba enshonga, enshonga ezitwesigikiriza.

Obwo omutwe guriho niguterera, turikubaasa kumanyisa embeera y’obwomeezi enshumi, ei twombekeire enju yaitu. (Reeba Matayo 7 - Ekicweka 24-25-26-27-28-29; orugero orurikukwata aha kutuurana kubiri)