Gumizamu n'ebyahandiikirwe

Obuhakanizi bw'Omutima

Tikiri tikuraba abaingi, titwesigire ngu hariho akasande k’omubaro omunda yaitu… Mazima, akasande ako tikarikuba kiri omu bwire obwahita, nari omu bwire oburikwija…

Orikwenda kushanga akasande ako ak’ekihisizo, ashemereire kukasherura aha, hati, omunda ye, omu kasumi aka, tikurikubaasa kuba kasumi akarikugyenda, nari akarikugaruka… Emisingi ebiri egororeire n’emisingi egwirireho y’Omusharaba Orikwera, zisangirwa aha kasande aka…

Nitushangwa buri kasumi omu mihanda ebiri: ogw’okugorora n’ogw’okugwirira… Nikyesigwa ngu ogw’okugwirira nigw’obushangwa, ahabw’okuba nigwo orikugyenda abantu baingi, “Vicente n’abantu boona”, “Villegas n’omuntu weena orikuhika”, “Don Raimundo n’abantu boona”…

Nikyesigwa ngu ogw’okugorora nigutari gumu; n’omuhanda gw’abantu abazigu abakuru, ogw’abareebureebi… Omuntu yayijuka, yaakora ahari we, yayanga kwetwara nk’oburemeezi n’obusaasi bwona bw’obwomeezi, mazima n’agyezaho omugisha ogw’okugorora…

Mazima tikirikubaasa kuba kyanguho kugyaho ebyetengo ebibi; kwetwara nk’entambi n’ebintu by’obwomeezi bwaitu; oburemeezi bw’emitwarize yoona, obushuubuzi, amabanja, okushashura, amabanja g’enyumba, esimu, amaizi, omushana, n’ebindi… Abantu abataine emirimo, abo abaataireho omurimo ahabw’ensonga emwe nari endiijo, nibabura sente kandi kwebwa ensonga yaabo, kutetegyereza, nari kwetwara nk’oburemeezi bwabo, nikikubaasa kuba kigumire munonga.

Abo abarikusaasa, abarikurira, abo abataireho ebintu bibi, okubura ebintu omu bwomeezi, obugomi, okusimbura nari okubaiha, nibebwa, nibebwa ebirooto byabo, nibetwara nk’obusaasi bwabo.

Omurimo aha itwe n’ekintu kikuru aha muhanda ogw’okugorora. Tihariho orikubaasa kugyenda omu muhanda gw’obureebureebi bukuru, yaakora ahari we… Omurimo ogu turikukugambaho n’omurimo gw’emitwe; nigukora aha kuhindura akasumi aka twine. Tushemereire kwega kutoora buri kasumi…

Nk’eky’okureeberaho, omuntu orikukwatanisa obusaasi ahabw’ensonga y’omutima, eby’entaama nari eby’obusiima n’akwebwa. Omuntu ogwo yayemerera kasumi kamwe, yaareeba embeera kandi yaagyezaho kwijuka kandi akagyezaho kwetegyereza amakuru g’omutwarize gwe… Yaatekateeka hake, yaatekateeka ngu byona nibiija; ngu obwomeezi nigw’ekishusho, obwangu kandi ngu okufa nikugyaho obushangwa bwona bw’ensi…

Yaatetegyereza ngu oburemeezi bwe tikirikukira aha “muliro gw’ekikooko”, omuliro ogurikukwata enyama ogurikuhwera omu bwangu, araareeba omu mutima gwe ngu byona bihindukire… Okuhindura emibazo n’ekirikubaasa kukorwa ahabw’okuhakana n’okwetegyereza kw’omunda y’Obuntu.

Nikyesigwa ngu abantu nibahinduka omu muringo gw’ebyuma omu mbeera ezirikwera omu bwomeezi… Abantu abarikukwatanisa obusaasi! Nibemera kukwatwa. Omuntu yayabakomba nibaseeka; omuntu yayabacweeza nibasaasa. Nibatukaana omuntu yayabatukaana; nibarwana omuntu yayabarwana; tibarikubaasa kwemerera; abantu baabo baine amaani g’okubatwara omu kuseeka nari omu busaasi, omu kweriisa nari omu kwekiriza.

Buri muntu omu bo abarikugyenda omu muhanda ogw’okugwirira, nibafaanana n’ekicurangiro, abantu baabo boona nibakicuranga ebi barikwenda. Orikwega kuhindura emibazo, mazima n’agyenda omu “muhanda ogw’okugorora”. Eki nikimanyisa okuhinduka kukuru omu “Mutindo gw’Okuba”, ekirikuruga omu “Bureebureebi bw’Emitwe”.