Boŋ-berandiyan
Baabawey nda Karamarey
Borro yaamo kaŋ gonda gaabi beeri jamano funduɲaa ra, a manti ŋwaaray kɔrey wala jahaney wala koleji kɔrey no, amma hayyey da karamey no.
Hayyey da karamey, d’i mana baŋ ngey boŋ, d’i mana hin ka zanka fay, d’i mana baŋ ngey da zanka ciyey sanda yaŋ kaŋ jin ka fun, d’i gonda anniya intelekto ŋwaaray tunandiŋ, yaadin yaŋ kaŋ garaw gonda funduɲaa ceeci?
Zanka, ŋwaaray, koyra jamano, amma d’a karamey gonda miila sandandi, konda, fafaguyaŋ, yaadin no ŋwaaray ga ciya.
Funduɲaarey ga hima ka funduɲaŋ, ka ngey boŋ baŋ, ka ngey bayrayey kul taale, ka bay kaŋ iri soobay zaama taaga.
D’a funduɲaarey ceeci, yaadin no jamano funduɲaa ga ceeci.
Funduɲaa funduɲandiŋ ga bisa, zama boro kul kaŋ hayyaŋ, boro kul kaŋ gonda titre, boro kul kaŋ gonda ka koyri, a ciya yaadin, a haŋ ga toŋ teori tausin-gu-gu ra, a si ceeci koyne.
Karamey ga hima ka koyri mate ka miila, amma alhaali i gonda anniya ka koyri hayey kaŋ i ga miila.
Hayyey da karamey beerey gonda nanguyaŋ arzaka, jamaa, da bine.
Hayyey da karamey gonda alhakku ngey boŋ hayey da tiŋaa, i si gonda anniya ka zanka da wayborey kaŋ fun jamaa taaga ra hayey ka gunda.
Cimaciyaŋ beeri gonda miila, al’ada, da jamaa ra, amma hayyey da karamey toŋ nanguyaŋ da alhakkuyaŋ ngey boŋ, i si gonda waati fo ka zanka arzaka miilaŋ, kaŋ i goy baaru, zama i ma si kuri, a kayyaŋ no.
Hayyaŋ cimi, hayyey beerey si ba ngey izey cimi, d’i gonda ba, i ga dimanta jamaa hayriyaŋ, i ga nangu jamano funduɲaa hayyaŋ, zama ceeci cimi.
D’a hayyey gonda ngey izey ba, boroyaŋ si dira, i si dake batayyaŋ da dunya kul batayyaŋ, zama a ga hayyaŋ hay, boroyaŋ, takalayaŋ kaŋ maaji, asama halliyaŋ ngey izey.
Borey goy, goy ka ciya medika, injinya, avoka, da hari fo i si goy goy kaŋ gonda gaabi beeri da bisa, a kayyaŋ no ka ciya hayyaŋ.
Boroŋ boŋ kayyaŋ, baaba kayyayyaŋ, baa si gonda ba iri gorokoy, kaykaŋ batayyaŋ kayyaŋ, ciyaŋ kaŋ si no ka hima zama a ga ciya taabi ka tontonandi da gaara.
Tagay, wimbuyaŋ cimi, gonda waati daŋ waari kaŋ go kay.
Iri kul ciyaŋ batayyaŋ, boroyaŋ, yaadin no borotaŋ taabandi da batayyaŋ, iri kaykaŋ few few borey kaŋ go iri banda, da hari fo.
Hayyaŋ kaykayyaŋ kayyaŋ goy hayriyaŋ ga kayandi, goy borey ka takalay, goy boroyaŋ, hara beerey, taabiyaŋ arzaka da hari fo.
Waati kaŋ hayyey ga ngey izey ba, a ga n’izali kaŋ go kay, kaŋ go tontonandi da hari fo kaŋ go kay.
Kaykaŋ taaba zora kaŋ go kay, a ga ciya taaba gorokoy da hayyey da jamaa kul da dunya kul.
Tongo cimi ka fun, a ga ciya ceeci cimi, wimbuyaŋ cimi ka funduɲaa jamaa zama dunya baa.
Funduɲaarey ga hima ka gonda cimaciyaŋ beeri, a ga hima ka hayyey da jamaa kul da hayyey dira ra ka salla hayra.
Ya gonda anniya kaŋ hayyey ga bay kaŋ jamano funduɲaa goy dira taaba cimi hayyey da karamey ceeci.
Ya gonda anniya kaŋ hayyey ga salla kaŋ funduɲaa asili ya gonda anniya ka zora kaŋ fun.
Ya gonda anniya kaŋ hayyey ga salla kaŋ intelekto tagay ya gonda anniya amma a si no kul, a ga gonda hari fo koyne, a ga gonda ka zanka da waybo zama ka ngey boŋ baŋ, ngey taale da ngey boŋ nanguyaŋ psikoloji.
Gonda hayyey salla kaŋ izey ga fun da ba, baasi da nanguyaŋ soriyaŋ.
A ga tiimi da borotaŋ ka iri nanguyaŋ, iri bine banguyaŋ soriyaŋ, iri bine halla sariyaŋ ka tonton iri me.
Ize da wayborey iri me cimey, a zora dunya ka tonton miise.
Karamey, koleji da jamia ga hima ka hayyey dira taaba zama ka koyri sariyaŋ tabariyaŋ ngey izey da dunya da jamaa da hari fo.
Funduɲaarey gonda alhakku ka ngey boŋ funduɲaa da hayyey koyandi.
Iri ga gonda ba cimi zama ka dunya ceeci. Iri ga gonda ka taaba dira ka iri kul zama ka tongo halliyaŋ zaama taaga kaŋ dira zaama kaŋ go diri miila takatalkaŋ ra.