Tasuqilt Tawurmant
Ayen ara Yettwaxemmem. Amek ara Yettwaxemmem.
Deg ussu-nneɣ dɣa deg uɣerbaz, imawlan d yiselmaden qqaren-aɣ-d daymen ayen ilaq ad nxemmem maca ur ɣ-sslamden ara mačči amek ara nexmem.
Ad tessneḍ ayen ara txemmemt d ayen isehlen. Imawlan-nneɣ, iselmaden-nneɣ, imeqqranen-nneɣ, imura n yedlisen, atg. atg. atg., yal yiwen deg-sen d amdebbaz s wudem-is, yal yiwen yebɣa ad nxemmem ɣef wayen i d-yeqqaṛ, ayen i nesseḥwaj, ttiuriyin-is, tiḥerciwin-is, atg.
Imdebbazen n wallaɣ ǧǧugett am ucɣuṛ. Tella deg umadal meṛṛa tagnit iɛewjen ad yesgen wallaɣ n medden, ad t-yeḥbes deg tbuṭṭelt, ad t-yeṣṣer ad idder deg lɛaddat, tiḥerciwin, iɣerbazen, atg.
Igemḍaḍ d wamman n yimdebbazen n wallaɣ ur bɣin ara ad qqadren tilelli n wallaɣ n yiwen. Ma yella win ur ixemmem ara am nutni, ad t-id-qaren d aɛewwaj, aḍellaɛ, ajahil, atg. atg. atg.
Akk medden bɣan ad sgen medden akk, akk medden bɣan ad ṛuḍen tilelli taɣeṛmant n wiyaḍ. Ulac win yebɣan ad iqedder tilelli n txemmemt n wiyaḍ. Yal yiwen yettḥussu iman-is d aɛeqli, d ameqqran, d ameɣras, yebɣa akk medden ad ilin am netta, ad t-yeṭṭfen d lemtel-nsen, ad xemmimen am netta.
Nessaram-as i wallaɣ aṭas. Wali imzenza d tesɣunt-nsen ɣer ɣerbaz, radio, tilifizyun, atg. atg. atg. Tesɣunt n tjaṛa tettwaxdem s wudem amdebbaz ! Aɣ-d sabun telqa ! Iksiyen telqa ! Tizitwin ! Tizitwin n ddulaṛ ! Aɣ-it tura ! Imir ! Ur t-țeǧǧa ara azekka ! Ilaq ad yili imir ! atg. Yal wa yeqqaṛ ma ur teṭṭiɛeḍ ara, ad ak-nexdem lḥebs, neɣ ad ak-neqqareɣ.
Baba yebɣa ad yekkes i mmi-s ixemmimen-is s lḥerz, aselmad n uɣerbaz yettɛaqeb, yettɛeqeb dɣa yettarra takalit ma yella aɛeggal neɣ taɛeggalt ur qebblen ara ixemmimen n uselmad s lḥerz.
Azgen n tlalit yebɣa ad yesgen wallaɣ n azgen nniḍen n tlalit. Tagnit-nni ad yesgen wallaɣ n wiyaḍ teɛreq ma yella nesseɣra asebter aberkan n umezruy aberkan.
Deg umadal meṛṛa llan dɣa mazal llan yimdebbazen imzureɣ yeɣran ad sgen agdud. Imdebbazen imzureɣ sselmden ayen ilaq ad ixemmem agdud. A win ɣef-s ! Win iɛerḍen ad ixemmem s tilelli : ad iruḥ s axxam n leḥbas, ɣer Siberia, ɣer lḥebs, ɣer leqdic iwumi uɣalen, ɣer tmeskart, ɣer ṣṣwab, ɣer tnegluft, atg.
Wala iselmaden d tiselmadin, wala imawlan, wala idlisen, bɣan ad sselmden amek ara nxemmem.
Medden ḥemmlen ad sṣerren wiyaḍ ad xemmimen s umata am wayen yeẓran ilaq ad yili dɣa d amaɛni yal yiwen deg wayi d amdebbaz s wudem-is, yal yiwen yettḥussu iman-is d awal aneggaru, yal yiwen yettamen s tidet medden akk ilaq ad xemmimen am netta, acku netta d aḥeqqani seg aḥeqqaniyen.
Imawlan, iselmaden, iɛemmalen, atg. atg. atg., ttaɛqiben dɣa ttaɛqiben i wussanen-nsen.
Iwehhec tagi tagnit tabaɛrit n tlalit ad tekkes leḥmala i wiyaḍ, ad ṛuḍen wallaɣ n wiyaḍ, ad sgen, ad ḥebsen, ad gelllen, ad jerden txemmemt n wiyaḍ.
Argaz yebɣa ad yekkes i tameṭṭut ixemmimen-is deg uqeṛṛuy-is s lḥerz, tiselmadin-is, ixemmimen-is, atg. dɣa tameṭṭut tebɣa ad texdem ameɣzay. Aṭas n tikwal argaz d tameṭṭut ttraɣen ɣef tuccḍa n ixemmimen. Ur bɣin ara ad fhimen taḥwaǧt ad qqadren tilelli taɣeṛmant n wiyaḍ.
Ulac argaz yesɛan lḥeqq ad yesgen wallaɣ n wergaz nniḍen. Yal yiwen yettara iman-is d ameqqran ɣef tidet. Yal yiwen yesɛa lḥeqq ad ixemmem am wayen yebɣa, ad yeqbel ddin-is, ad yeddukel ɣer tiddukla tasertant wayen yebɣa.
I warrac d yicḥal deg uɣerbaz ttraṛen ad xemmimen s lḥerz deg wayen d ixemmimen maca ur ten-sslamden ara ad ḍelben wallaɣ. Wallaɣ n warrac d aberkan, d amellan, d amaynut, dɣa win n yimɣaren yeqqur yettwaɣez am ukṛum deg uɣerbaz, ur yettbeddil ara, ur yezmir ad yettbeddil. Wallaɣ n warrac d yilmeyen yezmer ad yexdem aṭas n ibeddilen, yezmer ad yettbeddil.
I warrac d yilmeyen yezmer ad ten-sslamden amek ara xemmimen. I yimɣaren d ayen iwɛeṛ ad ten-sslamden amek ara xemmimen acku nutni llan am wayen llan dɣa am wakken zemren ad mmten. D ayen idrar ad naf deg tudert yiwen umeɣṛas yeqqnen ad yettbeddil deg tidet.
Wallaɣ n medden yettwaɣez seg tẓẓult. D ayen i gḥemmlen ad xedmen imawlan d yiselmaden n uɣerbaz. Nutni ferḥen ad rren talɣa i wallaɣ n warrac d yilmeyen. Wallaɣ yettwaksen deg uɣerbaz d wallaɣ yettwamhegga, d wallaɣ yettwagelllen.
Ilaq i yiselmaden d tiselmadin ad qerɛen tijriṭin n wallaɣ. D ayen yerwan iselmaden ad ssiwḍen wallaɣ n warrac ɣer tilelli i tidet akken ur yettwagelllen ara ugar. D ayen yessefk iselmaden ad sselmden i yinelmaden dɣa iynelmaden amek ilaq ad xemmimen.
Ilaq iselmaden ad fhimen taḥwaǧt ad sselmden i yinelmaden dɣa iynelmaden abrid n tahlilt, tiɣri, tmuɣli. Ulac yiwen umeɣras ilaq ad yeqbel aḥlawan deg uɣerbaz. D ayen yerwan uqbel ad nessenti. Ad nefhimen, ad nesteqsiwen uqbel ad neqbel.
Deg wawal nniḍen ad nqarreɣ ulac taḥwaǧt ad neqbel, maca ad nesteqsiwen, ad nehlu, ad neɣṛeɣ dɣa ad nefhem. Ma yella tefhemt tefukk, taqbalt tɛedda-d.
Ulac fayda ad nččur aqeṛṛuy nneɣ s teẓri taɣeṛmant ma yella mi neffeɣ seg uɣerbaz ur nessiwed ara ad nexmem dɣa nessenger am yiwet tmekkanit yesseɛyun, am tmasinin, tseqsiwet n imawlan-nneɣ, iɛemmayen-nneɣ d iɣella-nneɣ, atg. ad nesseɣri daymen ameɣzay, ad nedder tudert n tmasinin, seg uxxam ɣer lmektab dɣa seg lmektab ɣer uxxam, ad nezweǧ ad nuɣal d tmasinin ad nexdem warrac, tagi ur telli d tudert dɣa ma yella ɣef ayi nessaɣra, dɣa ɣef ayi nruḥ ɣer uɣerbaz dɣa ɣer uluj dɣa ɣer tseddawit ɣef mraw neɣ semmus d mraw iseggwasen, yif ad ur nessaɣri ara.
EL MAHATMA GHANDI yella argaz yeɛǧeben aṭas. Aṭas n tikwal iɣelmamen yemḍebbren seltan ɣef tewwurt-is swaɛaɛ d swaɛaɛ akken ad t-ɛezzen ɣer Lmasiḥi s talɣa-s tadḍelt. Ghandi ur yeqbel ara taselmadt n iɣelmamen, ur yettḍellɛ ara daɣen, yettmuɣli-t, yettḥussu-t, d ayi kan. Aṭas n tikwal yeqqaṛ MAHATMA : “Nekk d Brahmán, Yudayu, Lmasiḥi, Muḥammad, atg. atg. atg. EL MAHATMA yettmuɣli akk dinnat yessefraḥen acku akk zegɛen leqyem yettṣebbiren.
Tagi ad neqbel neɣ ad nḍelleɛ taselmadt neɣ asuɣal, yeɛreq tuccḍa n wallaɣ. Mi netḍelleɛ neɣ neqbel ayen, acku ur nessiwed ad nefhem. Anda illa tmuɣli taqbalt neɣ taḍellaɛ tettqellil.
Wallaɣ yettamen, wallaɣ ur yettamen ara, wallaɣ yettwessessin, d wallaɣ d ajahil. Abrid n tmusni ur yelli deg umen neɣ ur umen neɣ wettwessi. Abrid n tmusni yella deg ussenti, tahlilt, tiɣri dɣa tallalt.
Tidet d ayen ur yettwassen ara seg tikkelt ɣer tikkelt. Tidet ulac gar-as d wayen yedder neɣ tḥeqqer, wala wettwessi. Tidet ur telli d tanumi ad neqbel ayen neɣ ad t-neḍelleɛ. Tidet telli d tanumi n tallalt, tumast, tmuɣli.
Lḥerz akk n yiselmaden ilaq ad iwessɛen di teggara ɣer inelmaden dɣa iynelmaden ɣer tallalt n wayen yellan, wayen d tidet.
D ayen yerwan ad ǧǧen iselmaden d tiselmadin tagit tazeggurt dɣa tamasriḥt yettwagullen daymen ad sbedden wallaɣ amellan dɣa amaynut n warrac. D ayen ur nesɛi ara laman argazen imeqqranen ččuren d tiḥerciwin, teḥṛeqqen, iḍerfen tizeggurt, atg. ad ṛuḍen am wakken wallaɣ n warrac d yilmeyen, ad ttenɛazzaben ad ɣezben wallaɣ am wayen d ixemmimen imeqqranen, iɛesqulen, tizeggurt.
Yif ad nesqedder tilelli taɣeṛmant n yinelmaden dɣa iynelmaden, ad nesqedder tɣewwes-nsen, tallalit-nsen. Iselmaden d tiselmadin ur sɛin ara lḥeqq ad ḥebsen wallaɣ n yinelmaden dɣa iynelmaden.
Ayen yeqqnen ur yelli d aselmed i wallaɣ n yinelmaden ayen ilaq ad ixemmem, maca ad t-sselmden deg umata, amek ara ixemmem. Wallaɣ d aqerbuz n tmusni dɣa d ayen ḥwaǧen iselmaden d tiselmadin ad sselmden i yinelmaden-nsen dɣa iynelmaden ad ḍelben aqerbuz ayi s tmusni.