Unengi wa Kwa Kyuma
Ũmanyi wa Ũla W’o
Ĩvindĩlyo ĩla ya kĩveti ya mbathi sya Delfus yĩandĩkĩtwe na ndeto ila itonya kũelewa nũndũ wa kũtũma nzĩa ya tene, yĩandĩkĩtwe ĩkwĩaa: “ĨKYE MWEENE”. Ĩmanye we mwene na ũkamanya mũũndũ na Ngai.
Sayansi ĩla ĩtetonya kũelewa nũndũ wa kũtũma nzĩa ya tene ya Kũsũanĩa yĩ na mbathi ya mũisingi mũtheu ũsu wa tene wa ANYAMANYI A tene ma GREECE.
Ethĩwa nĩ w’o na ũndũ wa kĩĩthĩwa twenda kũthamaa mbathi ya ũsũanĩi wĩ kĩvathũ, nĩ syĩĩndĩkĩlya tũkĩelewa o mwene kĩvathũ nthĩne wa mĩĩtũkĩ ya mũĩlĩ.
Kũthamaa mbathi yĩla ya ũsũanĩi ĩvathũ kwĩw’aa vata, kwĩ mũsilĩlo na mĩĩtũkĩ, ũima, wĩĩthĩ, wĩaa, ũkũngũĩsya wa vinya wa kĩ-mwĩĩ, ũvĩndũ wa matokeo, na ingĩ, na ingĩ.
Nĩ kwĩw’ĩka kwa andũ onthe na ũndũ ũte na nzika wĩthĩwa twathamaa MBATHI YA MŨISINGI ya ũsũanĩi mũĩlĩ ũtonya kũtũa wĩ mũte na mwĩthĩa na wĩ nyamw’a mũno.
Kuma ĩvĩndĩlyo ya kĩeleĩkyo vĩvathũ, kwĩthĩwa wenda kũtũngĩĩa ĨLA YA W’O ĩte na ũmanyi woo wene kwĩthĩwa ĩte na maana.
Nĩ ĩvĩndĩlyo tũkĩelewa kĩvathũ na nthĩne wa mawĩra onthe ma mũĩlĩ, kila ĩthĩna ĩla syĩndĩa kũthũkũmaa nthĩne wa mũĩlĩ, kila wendi, kila kũtũngĩĩa, kila ũthũku wa kĩ-mwĩĩ, na ingĩ.
Nĩ kwĩw’ĩka kwa andũ onthe kana nthĩne wa ũsũanĩi, ĩĩthĩa nthĩne wa ũsyai wa mũĩlĩ, ũthũku wa kĩ-mwĩĩ ũla ũtũkwĩthĩwa, ũtanu woo w’onthe na ũũngũ, kũtũngĩĩa kwĩ kĩvathũ, mĩĩtũkĩ ya kĩvathũ kuma nthĩne wa nza, ũkuma nthĩne wa nthĩ, mawendi ma nginya mũthemba, ngwĩthyo sya nginya mũthemba, ũsilĩlo wa tene, wĩaa, na ingĩ.
Ũla wenda w’o na w’o kũthamaa nthĩne wa mũĩlĩ wake mbathi ya mũsingi ya ũsũanĩi, no nginya amĩĩlĩĩlĩlye kĩvathũ nthĩne wa ĩvĩndĩlyo ĩno yĩla ya ũtheu na ũthũku wa ũelewa witu na kũmanya nthĩne wa ũndũ ũte kĩlĩkĩle mwĩthĩo wa kĩ-akili, ĩla ĩvĩndĩlyo ya mawĩra onthe meĩthĩwe ĩkũĩkĩlya, mawĩra meĩthĩwe matonya kũmanya, na mawĩra meĩthĩwe matekwĩkĩlya nthĩne wa mũĩlĩ. Twĩka mũsilĩlo kũlĩka kana mũĩlĩ wĩ na mĩĩtũkĩ mbingĩ.
Ĩsomo ya mũisingi ya ĩvĩndĩlyo ĩno nĩ ũmanyi woo wene.
Kila ngewa nthĩne wa ũsyai wa mũĩlĩ yĩ na kĩambĩĩlyo na mũiso. Ĩla kũndũkĩla kwa myaka, mawendi, ngwĩthyo, mĩĩtũkĩ, kũtũngĩĩa, na ingĩ, kwĩsĩla, nĩ ĩla mũĩlĩ ũtonya kũtũa wĩ mũte na mwĩthĩa na wĩ nyamw’a mũno W’ĨTHE ũte na mĩĩsũanĩo ya nginya mũthemba.
Aisomo ma mũthenya ma sīkolojia nĩmenda kũtũngĩĩa W’ĨTHE ŨLA ŨTĨĨKĨĨTHA. Kũtũngĩĩa W’ĨTHE nthĩne wa mũĩlĩ witu wene kũtonya kũtũngĩĩa, kũĩkĩlya, kwĩtũmĩa kĩveti kĩla kĩtũmanĩthyaa, KĨVETI kĩu nĩ ĨLA YA W’O.
Kĩelekanĩsya katĩ wa mũĩlĩ ũla ũtũaa wĩ mũte na mũĩlĩ ũla ũtũwĩtwe na nguvu.
Kĩelekanĩsya katĩ wa mũĩlĩ ũla wĩ nyamw’a na mũĩlĩ ũla ũnyamw’ĩĩtwe na nguvu.
Kũndũka kwa kĩĩthĩwa, no nginya tũelewe kana ĩla mũĩlĩ ũnyamw’ĩĩtwe na nguvu, mũisingĩne na nthĩne wa mawĩra angi ĩte na mwĩthĩa na kũũngamĩa nũndũ wa kũvĩthũka.
Kuma ĩvĩndĩlyo ya kĩeleĩkyo no nginya tũelewe kana ĩla mũĩlĩ ũnyamw’ĩtwe na nguvu, mũisingĩne ĩte nyamw’a, yĩ kũkaanga na kwĩsilĩlĩla vyũ.
Ũte wa kĩĩthĩwa na kĩeleĩkyo wa mũĩlĩ wĩthĩwa wĩ mũte na mwĩthĩa, twĩthĩwa ũtũthiĩaa ũndũ wa ũseo, ũndũ wa kĩvĩsa, ĩla ngewa ndũnyũ yĩthĩwa yĩ kũthũkũmaa nthĩne wa ũsyai ũla wa kĩvĩsa wa ũelewa.
Nĩ ĩla mũĩlĩ wĩ kĩeleĩkyo na wĩ mũte, nĩ ĩla mũĩlĩ wĩthĩwa wĩ nyamw’a, kwĩw’ĩka nthĩne wa W’ĨTHE ŨLA ŨTĨĨKĨĨTHA.
W’ĨTHE ti wĩthima kũĩkĩlya. Ĩti wa kũelewa kana kũandĩkwa, ĩvĩndĩlyo yĩla twĩthĩwa tũendaa kũtũma ĩtonya kũlea nthĩne wa mũisingi.
W’ĨTHE itonya kũandĩkwa kana kũelewa na ndeto. Ũu nũndũ lĩsĩmĩ wĩthĩwa wasĩla ũndũ wa kĩambĩĩlyo nũndũ wa kũelewa myaka, mĩĩsũanĩo na kwĩkĩlya; ĩti wa kũkwatanaa nũndũ wa kũelewa nthĩne wa, myaka, na kwĩkĩlya KŨTETHĨĨWE KW’O.
Kũandĩka W’ĨTHE nthĩne wa mĩsĩonĩ ya lĩsĩmĩ ĩla yĩ kĩminũ, wĩ w’o kĩũfala na wĩ kĩvathũ kĩvathũ.
«W’ĨTHE nĩ KŨTETWĨTHĨWA, na KŨTWĨTHĨWA KŨTE W’ĨTHE”.
“MYAKA ĨTI YĨ KĨELEKANY’A NA W’ĨTHE, na W’ĨTHE ŨTE KĨELEKANY’A NA MYAKA”.
“MYAKA NĨ W’ĨTHE na W’ĨTHE NĨ MYAKA, NĨ NŨNDŨ WA W’ĨTHE NDETHĨ SYĨTHĨWAA”.
“W’ĨTHE na KŨTWĨTHĨWA SĨKWATANA MŨNO na ĨSĨANDŨLANA”. W’ĨTHE na KŨTWĨTHĨWA SĨKWATANA na KŨKŨMBATANA.
“ĨLA ANDŨ MA KWĨKĨLYA ME MŨYAA MOONA KĨVETI, MOONA NTHĨNE YA KŨTWĨTHĨWA, MATE MOONA NTHĨNE YA W’ĨTHE”.
“Nginya ŨLA ŨTĨĨKĨĨTHĨTWEE Ũtonya kwona wĩ ĩmwe nthĩne wa KŨTWĨTHĨWA na W’ĨTHE wa nginya kĩveti.
“W’ĨTHE nĩ kĩeleelo kĩla kĩeleawa ĩvĩndĩlyo ya KŨTE NA MŨISINGI na kũte KĨĨMŨNDŨ wa myaka, na ũtĩkĩĩthyo wa kũkũndũka na kũvĩthũka”.
Aisomo na Anaisomo ma syĩkũũlu, koleji na yuĩvesĩti no nginya meĩsome kĩvathũ sïkolojia yitũ ya ũthũmanĩthyo na ĩndĩ maĩsome aisomo moo nzĩa ĩla ĩtonya kũthiĩsha kũtũngĩĩa ĨLA YA W’O.
Nĩ kĩlĩvũ kũthiĩsha kũtũngĩĩa ĨLA YA W’O ĩla ĩsũanĩo yĩthĩwa yĩsĩĩlĩlye.
Kũtũngĩĩa W’ĨTHE kũtonya kũtũngĩĩa MWANGA MŨTHEU wa ĨLA YA W’O.
ŨMANYI ũsu WĨ KĨLĨKĨLEnthĩne wa W’ĨTHE, ũte na kĩeleelo na ũte na langi, W’ĨTHE WA MĨĨTŨKĨ, nĩ YA W’O, ŨTHEU WA MŨŨNDŨ.
ŨĨKĨA WAKO ũla mĩĩtũkĩ yake ya w’o nĩ W’ĨTHE ũla ũte kwĩtĩwa W’ĨTHE wa KŨTE, ĩndĩ ũndũ wa ŨĨKĨA ŨLA MŨSINGI, ũla wĩ wĩvũngũ, ũla wĩ na ũtheu, ũla wĩ na ũtanu nĩ MAŨNDŨ KĨŨ, ŨLA MŨŨNDŨ WĨ NA ŨĨ MŨNO.
MAŨNDŨ maku KĨŨ me W’ĨTHE na ŨĨKĨA ŨLA WĨ NA ŨTHEU na ŨTANU mĩkwatane. ŨKŨATANĨĨSYA wao wa DHARMA-KAYA; ĨSITEYITĨ ya KŨTĨĨKĨĨTHA KĨVATHŨ.
MAŨNDŨ maku KĨŨ MĨNA ŨTHEU, me W’ĨTHE na mate kũmĩvĩngana na mwĩĩ mũnene wa WŨŨMI, ĩte na KŨSYA KŨSYA na KŨKW’A na nĩ mwaanga ũte kũthũka AMITARA BUDDHA.
Ũmanyi ũũ ũkwĩw’aa vata. Kũelewa W’ĨTHE wa ŨĨKĨA wakwa ũndũ wa ĨSITEYITĨ ya BUDDHA na kũĩmĩya ũndũ wa MAŨNDŨ maku KĨŨ, nĩ kwendelea nthĩne wa MŨYAA wa KĨNGAAI wa BUDDHA.
Vatia ŨĨKĨA wakwa ũte kwĩlĩkĩwa nthĩne wa ŨSŨANĨI, lekya kwĩlĩka kana wĩ nthĩne wa ũsũanĩi, ndũkasũanĩe kana wĩthĩwa wĩnthĩne wa ũsũanĩi nũndũ ĩla wĩthĩwa ũsũanĩaa kana wĩthĩwa wĩthĩna wa ũsũanĩi, ĩsũanĩo ĩsu yĩtonya kũtũmaa ũsũanĩi wako. Mũĩlĩ waku no nginya ũtũe W’ĨTHE nũndũ wa kũtũngĩĩa ĨLA YA W’O.