Uima wa Mutwe

Nthĩnĩ wa thayũũ wa kĩla mũthenya, tũtonyeka kwona kũeleanĩsya kũsindaa mũno. Andũ ala me nthĩnĩ mũno na makala mamwema na anyanya aingĩ, matũmĩaa kũthaĩny’a mũno… Andũ anyinyi a mĩisĩ na ala ma kĩla mũthenya, matũmĩaa kwĩkala na ũtanu mũũmũ.

Aingĩ ala me nthĩnĩ wa kũlũkya nthiĩa, matũmĩaa kũelemwa nĩ kwĩkĩa ngwatanĩo na aĩkĩ mũno matũmĩaa kũlĩla naĩ mũno nũndũ wa ndaĩa ya mũũme… Ala me nthĩnĩ wa nthi matũmĩaa kwoneka ta mĩnyamu ya nthĩnĩ wa nyũmba sya thahabu, nũndũ wa ĩvinda yĩĩ matindĩĩ kwĩkala vata kwĩthĩwa na “ala maĩkala mamatetee”… Andũ a ũsumbũkũ matũmĩaa kũkũlũka ngĩa, matindĩĩ kwĩthĩwa a ũeke, matũmĩaa kũthi nthĩnĩ wa andũ me na mũĩkya mũno…

Twĩthukĩĩsye ũndũ ũũ na ũmĩĩo. Tũtekele kwĩsĩ ũndũ thayũũ wĩ. Kĩla mũndũ e na ũeke wa kũĩkĩa ũndũ ũla ũkwenda… Ĩvindanĩ yĩla andũ mekũtũtavya ĩvuku ya thayũũ woo na ũeke, matũmĩaa kũkũsya syĩndũ syĩ laĩkĩkie, maĩtwa na maĩtwa ma mũsyĩ, mĩaka, na nĩvatano kwĩthĩwa na ũtanu ĩla mekũtavya… Andũ asũ nyinyi matikĩsĩ kana ĩvuku yao yĩthĩawa yĩtatĩkĩkie nũndũ syĩndũ syĩ laĩkĩkie, maĩtwa na mĩaka, nĩ kũneena kwĩthĩwa kwĩtĩkĩlĩkĩthya, kũneena kwĩthĩwa kũtatĩkĩkie…

Nĩ ũndũ wa ũlĩĩlo kwĩsĩ “maũndũ ma kũĩsĩ”, kĩla ũndũ ũla ũlaĩkĩkie nĩwĩkala na mũĩkya. Maũndũ maĩkala nthĩnĩ na syĩndũ syĩ laĩkĩkie nĩ nthĩnĩ, syĩndũ ila ilaĩkĩkie nĩ ya nza…

Kũelewa nĩ maũndũ ma nthĩnĩ ũtanu kana nĩ wa mũuo, matatwa, kũtĩĩa mĩao, kũĩaa, kũeka kwĩtĩkĩa, kwĩtĩĩa, kwĩtĩĩa mũno; maũndũ ma kwĩthĩwa na ũtanu, maũndũ ma ũtanu, nĩvatano kwĩthĩwa na ũtanu, nĩ ũndũ wa ũlĩĩlo.

Na kĩvathũ maũndũ ma nthĩnĩ matonya kwĩthĩwa me laĩkĩkie na syĩndũ syĩ nza kana yĩla syambĩĩĩw’e nĩ syĩndũ syĩ nza, kana kwĩthĩwa yĩna ngwatanĩo na syĩndũ isu… Nthĩnĩ wa kĩla ũndũ, maũndũ na syĩndũ nĩ syĩ laĩkĩkie. Syĩndũ itindĩĩ kwĩthĩwa ilaĩkĩkie na maũndũ ala me laĩkĩkie.

Ũndũ ũla wĩ nthĩnĩ wa syĩndũ syĩ laĩkĩkie ũtonya ũtanĩthĩwa ta ũsu. Ũndũ ũla wĩ nthĩnĩ wa syĩndũ itĩ laĩkĩkie ũtonya ũtanĩthĩwa ta ũsu. Syĩndũ ila twaĩkaaĩte ĩvinda yĩasa, ĩla syaĩkie twaaĩaa kana kwaaĩĩe syĩndũ…

Na kĩvathũ kyaĩĩe ũndũ ũla wĩ nthĩnĩ ũla waĩ ũtekele kũeleana na ũndũ ũla wĩ nza… Ivinganĩ ingĩ ũndũ ũla ũtaĩkaaĩte ũkĩĩthĩwa wĩ ũla wĩtũmĩte kwĩthĩwa na ĩvinda nzeo mũno…