Umya uvoo

Mũoneki na Ũla ũneeneka

Nĩ kwĩ manya vyũ na ti kũthĩny’a kwĩsĩla kana ĩla mũndũ wambĩĩa kwĩtĩĩa we mwene nesa kuma ũndũ waĩle atĩ ti Mũmwe ĩla nĩ Aingĩ, nĩwambĩĩa kũtw’ĩĩa mũĩkĩĩo nthĩnĩ wake.

Nĩ ĩvĩtyo, kĩtũ kya kwĩtanga, ũndũ ũte kwendeka, kwĩ tw’ĩĩa kwa kĩvathĩ nthĩnĩ, nĩ mĩthĩo ya kĩĩsĩkolojĩ ĩĩ: Kũvungũa ũvũngũ (kwĩtĩĩa nĩ mũndũ mũnene, kwĩtĩĩa wĩ Ngai), ũkwenda wa kũmwĩthĩĩa we mwene (kwĩĩkĩĩa kana wĩ na ũmĩĩsyo wa tene na tene; kũthaitha mũthemba o na wĩva wa Alter-Ego), Paranoia (kwĩmanyĩsya, kwĩkĩĩa mĩĩsĩ, kwĩtĩĩa, kwĩtĩĩa wĩ mwĩanĩu, wĩtĩĩo wa kĩmĩsĩtiko, mũndũ ũtekwĩsĩ mũuo wa ũngĩ).

Ĩla ũendeea na ũĩkĩĩo ũte ũĩkĩĩku atĩ wĩ Mũmwe, kana wĩ na ũmĩĩsyo wa tene na tene, nĩ ũndũ ũtekwĩthĩkĩĩsya mũĩkĩĩo nthĩnĩ waku. Ũla wĩtĩĩa we mwene nĩ Mũmwe, ndakwĩthĩwa na ũkũũĩsa wa kũyĩkĩĩa kuma maũndũ make mate kwendeka. Ũkaaĩkĩĩa mwĩĩsĩ, wũmĩĩo, kĩlĩlo, mwĩĩtuo, ũmanyĩthyo, wendo, nĩ maũndũ matalũkĩle, matekwĩthĩwa na ũkũũsa wa kũlũlũka, ũla wĩ laĩkĩ, wa ũndũ wake wa kwĩthĩwa na atĩ ũtavĩĩĩw’e kuma kwa asyai…

Ũla weekĩĩa nthĩnĩ wa Mĩĩsĩ Mĩingĩ, nĩwĩsĩ ata kwĩtĩĩa kana kĩlĩlo kĩna, mwĩĩsĩ, ũndũ wa kwĩka, ũmanyĩthyo, nĩ wa ũmwe ũla wĩ mũthũkũme, mũthũkũme… Mũthesya o na wĩva wa kwĩtĩĩa, nĩwĩtw’ĩĩa mũno nthĩnĩ wake na kwĩthĩĩa kũyekĩa kuma nthĩnĩ wake maũndũ ala matekwendeka ala ũtaaĩle nthĩnĩ…

Ethĩwa mũndũ nĩ wa kwelĩ na nĩwĩtĩĩa nthĩnĩ wake, nĩwakũneeka alaĩlĩ: Mũtĩĩĩĩthya na Ũla ũtĩĩĩĩw’a. Ethĩwa kũneeka kũu ndĩkwĩka, nĩ kwĩ manya kana tũkũthiĩa mbee nzĩanĩ ĩla nzeo ya Kwĩmanyĩsya. Tũkũtĩĩa ata ithyĩ ene ethĩwa twĩkaaĩle kũneeka nthĩnĩ wa Mũtĩĩĩĩthya na Ũla ũtĩĩĩĩw’a?

Ethĩwa kũneeka kũu ndĩkwĩka, nĩ kwĩ manya kana tũtikaathiĩ mbee nzĩanĩ ya Kwĩmanyĩsya. Ti na mathĩna, ĩla kũneeka kũu ndĩkwĩka, tũendeeeaa kwĩkĩĩa nthĩnĩ wa maũndũ onthe ma Mĩĩsĩ Mĩingĩ… Ũla weekĩĩa nthĩnĩ wa maũndũ onthe ma Mĩĩsĩ Mĩingĩ, nĩ wa kwĩkĩa makasianĩ.

Akũtĩĩa ata makasani ũla ũtekwĩsĩ we mwene? Akwĩsĩ ata we mwene ũla ũtatĩĩĩĩthie nthĩnĩ wake? Nĩ kwĩka ata mũndũ akwĩtĩĩa ethĩwa ndaĩneekĩthya nthĩnĩ wa Mũtĩĩĩĩthya na Ũla ũtĩĩĩĩw’a?

Ĩndĩ, vai mũndũ ũtonya kũlũlũka ethĩwa ndatonya kũĩkĩa: “Kĩlĩlo kĩĩ nĩ kĩnyama kĩla nĩkũĩkĩa”; “mwĩĩsĩ ũũ wa kwĩnenga nĩ kĩngĩ kĩla kĩnthĩny’aa na nĩkũĩkĩa kĩkae kĩvumbi kĩla kĩthiĩĩthĩĩthĩkaa”; “wũmĩĩo ũũ ũla ũũmyaa ngoo yakwa nĩ kĩngĩ kĩla nĩkũvĩtũkanĩsya na kũkae kĩvumbi”; na alaĩkĩ, na alaĩkĩ. Nĩkwĩ manya, ũu ti ũndũ wĩthĩĩkw’a kwa ũla ũtananeeka nthĩnĩ wa Mũtĩĩĩĩthya na Ũla ũtĩĩĩĩw’a.

Ũla ũkũaa maũndũ make onthe ma kĩĩsĩkolojĩ nĩ ũndũ wa Mũĩkĩĩo wa Mũmwe, we Mwene na wa Tene na Tene, nĩweekĩĩa na mathĩna make onthe, na kwĩkĩĩa nthĩnĩ wake, nĩ ũndũ wa kwĩyĩsa kwĩkĩa kwĩkĩa nthĩnĩ wake. Nĩ kwĩ manya, andũ ta asu matatonya kũlũlũka, nĩ andũ ala mekĩĩw’e mũĩkĩĩo wa kũshĩndw’a.