Traduson Automátiku
Prefásiu
“Educason Fundamintal” é siênsia ki ta permiti-nu diskubri nos rilason ku seris umanu, ku natureza, ku tudu kuza. Pur méiu di es siênsia, nu ta konxi funsionamintu di munti pamodi munti é instrumentu di kunhisimentu i nu debe prende manija kel instrumentu, ki é núkli básiku di mi psikolójiku.
Na es óbra, nu ta inxinadu na forma kuazi ojetivu modu di Pensa, pur méiu di invistigason, analizis, kunprindeson i meditason.
Nu ta informa, komu midjora lembransas di memória ta balendu di três fatoris: sujeitu, ojetu i lugar; memória ta move interesi, di manera ki ten ki po interesi na kel ki ta studa pa kel graba na memória. Memória ta midjora pur méiu di prusesu di transmutason alkímiku ki poku poku studantis ki interesa pa se midjoramentu pessoal ta bai konxi.
Pa oksidintais studu ta kumesa na 6 anu, ó seja, kuandu ta stima ki ten juízu; pa orientais, prinsipalmenti indús, edukason ta kumesa dja na jestason; pa Gnóstikus dja na amoris, é dizê, antis di konsepson.
Edukason di futuru ta abranji dôs fazi: un ta ser responsábel pais i otu ta ser responsábel profesoris. Edukason di futuru ta po alunus na kunhisimentu Divinu di prende ser pais i mais. Kuzé ki mudjer ta rikeri é proteson, amparu, pur isu ki menina ta gruda más na pai kuandu menina pamodi el ta odja-l más forti i vigorozu; mininu ta rikeri amor, kuidadu, karinhu, pur isu ki mininu ta gruda más na mai pur instintu natural. Más tardi, kuandu sentidus di amôs ta pervertidu, mudjer ta busca un bon partidu ô tanbê un ómi ki ta kerel, kuandu el ki debe da amor, i, varon ta busca un mudjer ki ten méiu pa vive ô ki ten un profison; pa otus ta predominá kara i formas korporal pa se sentidus.
Ta surprende odja testus skolar, kada óbra ku milharis di pergunta, ki autor ta responde pa skritu pa alunus prende-s di memória, infiél memória é dipozitária di kunhisimentu ki ku tantu empeñu jovens ta studa, kel edukason interamenti materialista ta kapasita-s pa ganha vida kuandu ta termina studu, má di vida na kel ki ta bai vive nada ka sabê, na el ta entra siegu, ninka ka inxinadu-s reproduzi spési na forma enaltesidu, kel inxinanmentu sta na kargu di bandidus na sonbra di impudisia.
Ta rikeri ki joven kunpreende ki simenti ki ta produzi organizmu umanu, é fator más inportanti pa vida di ómi (spési), é bensudu i pur konsiginti mau uzu di el ta danifika se própi projení. Na altaris di Igreja Katólika ta guarda na Sagráriu ku suma venerason óstia komu reprizentativa di korpu di Kristu, kel figura Sagrada; sta formadu pa simenti di trigru. Na altar vivu, ó seja nos korpu fíziku, nos simenti ta okupa posti di sagrada óstia di kirstiandadi ki ta sigi Kristu Istóriku; na nos própi simenti nu ta guarda Kristu na substánsia kes ki ta sigi Kristu vivu ki ta vive i ta palpita na fundu mésmu di nos própi simenti.
Ku suma interesi nu ta odja ki agrónomus ki ten a se kargu kunhisimentu di plantas ki ta sirbi ómi, ta inxina kanponezus guarda respetu pa simia ki ta rega na kampu, nu ta odja ki dja midjora kualidadi di simintis pa produzi midjór kusecha, ta guarda na silos grandi izisténsia di sireais, pa ka perde simia ki ku tantu empeñu produzi. Nu ta odja komu viterinárius, a kual kargu sta manéju di vida di animalis, dja logra produzi riprodutoris ô simentais kual kustu é sién vês más grandi ki prudutu di karni, kel ki ta indika ki é simenti ki ta produzi, mutivu di tan altu kustu. Sô midizina ufisial, a kual kuidadu sta spési umanu, nada ka ta dizê-nu sobri midjora di simenti; nos nu ta lamenta pozitivamenti es demora i nu ta informa nos leitores ki simenti umanu é más fásil di midjora, pur méiu di uzu permanenti di três aliméntus básiku: pur méiu di kuzé ki nu ta pensa, kuzé ki nu ta respira i kuzé ki nu ta kume. Si nu ta pensa sô na vagedadis, na kuza insulsus, sen inportánsia, asina ki ta ser simenti ki nu ta produzi pamodi pensamentu é diterminanti pa kel produson. Joven ki ta studa ta diferi di kel ki ka ta risibi edukason na aspetu i prizensia, ten mudansa na pirsunalidadi; Fetu di respira sirvéjas dijiridu na baris i kantinas, ta ditermina sobri vida di freguezes ki ta frequentá kes lugaris: Gintis ki ta alimenta di pastelis, serdu, sirvéja, pikantis, alkól i aliméntus afrodisíaku, ta vive un vida pasionáriu ki ta kondusi-s pa fornigason.
Tudu animal fornigáriu é fedorentu: burrus, serdus, kabrus i até paserus di kural apezar di ser paserus, komu é galu kazeru. Fasilmenti ta pode apresia difirensa ki ta izisti entri fornigárius i kes ki ómi ta faze kastu na forsa pa splora-s, obsirva gónadas di kabalu di kórida a di kabalus di karga, entri turus di lídia i simentais ki diáriu ta sai pur imprensa, beraku ô serdu simental, até na animalis pikinoti komu rata ki é tremendamenti pasionáriu i sinpri se aspetu é repugnanti, igual kuza ta pasa na varon fornigáriu ki ta kubri se pidinsia ku dizodorantis i perfumis. Kuandu ómi ta faze kastu, puru i santu, na pensamentu, palavra i óbra, ta rikupera infánsia pirdidu, ta embelezadu na korpu i alma i se korpu ka ta transpira fiditéz.
Kuma ki ta logra edukason pre-natal? Es ta susede entri kabeus ki ta sigi kastidadi, é dizê, ki ka ta perde nunka se simenti na displicénsia i prazer efímeru, asina: Spôzus ta kre da korpu pa un ser novu, ta pô-s di akordu i ta pidi Selu ki ser guiadu pa akontisimentu di fikundason, dipôs na atitudi permanenti di amor ta konvive alegri i fisti, ta aproveita époka ki natureza é más pródiga, tal komu ta faze kanponezus pa sémia, ta uza prusesu di transmutason alkímiku ta djunta komu maridu i mudjer, kual ta permiti skapada di un spirmatozódi forti i vigorozu, midjora pur prátikas antis kunxedu i ta logra pur es méiu akontisimentu di divina konsepson, un bês ki mudjer prisi bi ki sta grávida, ta aparta di varon, é dizê, vida conjugal ta termina, es varon kastu debe faze-l fasilmenti pamodi el sta xeu di grasa i podér sobre-umanus, pur tudu méius ta faze vida di se sposa grata pa el ka rikorre pa mulas ni kuza paresidu pamodi tudu kel ta riperkuti sobri fetu ki sta na jestason, si es ta kauza danu, ki ka ta ser ajuntamentu ki na forma libidinoza gintis ki ka risibi nunka un konsedju na es sentidu ta prátika? Kual ta da mutivu pa txeu mininu sinti paixons teríveis desdi idade sédju i ta envergonha se mais na forma skandalozu.
Mai sabe ki sta da vida pa un ser novu kual ta guarda na se Templu Vivu, komu joia prisiozu, ta da ku se orasõis i pensamentus bels formas ki ta enaltese kriatura novu, dipôs ta ben akontisimentu di nasimentu sen dôr; na forma sinplis i natural pa glória di se pais. Kabeu ta guarda un dieta ki jiralmenti é di kuarenta dias até ki volta pa se posti matriz ki sirbi di kuna pa ser novu, varon sabe ki mudjer ki ta cria fidju debe mimá-l i kontempla-l, ku karísias saudavelis pus kualkér forma pasionáriu violenta ta riperkuti na seius di mai i ta trê obstruisons na kanais pur undi ta flui líkidu prisiozu ki ta da vida, pa fidju di se intránhas, mudjer ki kre po na prátika es inxinanmentu ta observa ki ta dizaparese vergonha di ten ki upera seius pur permanenti obstruisons. Undi ki ten kastidadi ten amor i ubidiénsia, fidjus ta levanta na forma natural i tudu mal ta dizaparese, asina ki ta kumesa es edukason fundamintal pa priparason di pirsunalidadi di ser novu ki dja ta bai pa koléjiu kapasitadu pa sigi edukason ki ta permiti-l konvive i más tardi ganha pur si sô pon di kada dia.
Na priméru 7 anus mininu ta forma se própi pirsunalidadi di manera ki é tan inportanti komu mês di jestason i kuzé ki ta spera di un ser trazidu na similhanti kondisons é algen ki ninka ta suspeita umanus. Intelejénsia é un atributu di Ser, nu ten ki konxi Ser.
Mi ka pode konxi Verdadi pamodi Verdadi ka ta pertense tenpu i Mi sin.
Médu i timór ta danifika libri inisiativa. Inisiativa é kriadora, timór é distrutivu.
Analizandu tudu i meditandu, nu ta disperta konsiénsia durmidu.
Verdadi é dizkunxedu di instantis na instanti, el nada ka ten ki odja ku kel ki un ta kria ô ka ta kria; verdadi é keston di sperimenta, vivénsia, kunpreende.
JÚLIU MEDINA VIZCAÍNU S. S. S.