बरे आनी वायट

बऱ्याक आनी वायट म्हणून कांय ना. खंयची वस्तू आमकां बरी पडटा ती बरी, आनी जी बरी पडना ती वायट. बऱ्याक आनी वायटाक स्वार्थी सोयीचो आनी मनाचे लहरीचो प्रस्न म्हूण पळोवंक जाय.

बऱ्याक आनी वायट हे घातक उतर तयार करपी मनीस म्हळ्यार ऍटलांटीक महासागरांत आशिल्ल्या ऍटलान्टिसाचो एक मानाचो वांगडी, अकाल्डन वैज्ञानिक संस्थेचो मक्री क्रोनवेर्कझ्योन.

आपल्या दोन उतरांच्या शोधान मनशाक इतलें व्हडलें लुकसाण जातलें, हाची कल्पना लेगीत त्या आदल्या विद्वान मनशाक नाशिल्ली.

ऍटलांटीक विद्वानांनी निसर्गाच्या सगळ्या उत्क्रांतीवादी, प्रतिगामी आनी तटस्थ शक्तींचो खोलायेन अभ्यास केलो, पूण ह्या आदल्या विद्वान मनशाक पयलींच्या दोन शक्तींक बरें आनी वायट ह्या उतरांनी व्याख्या करपाची कल्पना आयली. ताणें उत्क्रांतीवादी शक्तींक बऱ्यो आनी प्रतिगामी शक्तींक वायट अशें नांव दिलें. तटस्थ शक्तींक ताणें कसलेच तरेन नांव दिलें ना.

ह्यो शक्ती मनीस आनी निसर्गाभितर घडटात, आनी तटस्थ शक्ती आदार आनी समतोल बिंदू आसतात.

ऍटलान्टिसा बुडल्या उपरांत खूब शतकां उपरांत, जाचें वर्णन प्लेटोन आपल्या रिपब्लिकांत करता, पूर्वेकडील संस्कृती टिकल्यामिशायनांत एक खूब आदलो धर्मगुरू आशिल्लो, ताणें बऱ्याक आनी वायट ह्या उतरांचो गैरवापर करून तांचेर नीती थापणूक करून भयंकर चूक केली. त्या धर्मगुरूचें नांव आर्मनाटूरा अशें आशिल्लें.

इतिहासांत खूब शतकांमेरेन मनीसजात ह्या दोन उतरांनी बिघडली आनी तांकां सगळ्या नैतिक संहितांचो मूळ आधार मानलो. आयजकाल हीं दोन उतरां जेवणांत लेगीत मेळटात.

सद्या खूब सुदारक आसात जे नैतिक पुनर्संस्थापना सोदतात, पूण दुर्दैवान तांचें मन बऱ्याक आनी वायटाक लागून गुंथलां.

सगळी नीती बऱ्याक आनी वायट ह्या उतरांचेर आदारल्या, देखून दरेक नैतिक सुदारक म्हळ्यार प्रतिक्रयावादी.

बरीं आनी वायट हीं उतरां सदांच आमच्यो चुकांचें समर्थन वा निषेध करपाक उपेगी पडटात.

जो समर्थन वा निषेध करता तो समजूंक शकना. उत्क्रांतीवादी शक्तींचो विकास समजून घेवप हुशारकायचें आसा, पूण तांकां बऱ्यां ह्या उतरांनी समर्थन दिवप हुशारकायचें न्हय. प्रतिगामी शक्तींची प्रक्रिया समजून घेवप हुशारकायचें आसा, पूण तांकां वायट ह्या उतरांनी निषेध करप मूर्खपण आसा.

दरेक केंद्रापसारक शक्ती केंद्राभिमुख शक्ती जावंक शकता. दरेक प्रतिगामी शक्ती उत्क्रांतीवादी शक्तींत बदलूंक शकता.

उत्क्रांतीवादी अवस्थेंतल्या ऊर्जेच्या अनंतां प्रक्रियांभितर प्रतिगामी अवस्थेंतल्या ऊर्जेच्यो अनंतां प्रक्रिया आसतात.

दरेक मनशाभितर वेगवेगळ्या प्रकारची ऊर्जा उत्क्रांत जाता, प्रतिगामी जाता आनी सतत बदलता.

विशिष्ट प्रकारच्या ऊर्जेचें समर्थन करप आनी दुसऱ्या ऊर्जेचो निषेध करप म्हळ्यार समजून घेवप न्हय. समजून घेवप खूब म्हत्वाचें.

मानशांमदीं सत्याचो अणभव खूब कमी आसा, कारण तांचें मन बऱ्याक आनी वायटाक लागून गुंथलां.

ज्ञानी चळवळीचें क्रांतीकारी मानसशास्त्र मनीस कुडीभितर आनी निसर्गाभितर काम करपी वेगवेगळ्या प्रकारच्या शक्तींच्या अभ्यासाचेर आदारिल्लें आसा.

ज्ञानी चळवळीक एक क्रांतीकारी नीती आसा, जिका प्रतिक्रयावाद्यांच्या नीतीकडेन वा बऱ्याक आनी वायट ह्या परंपरावादी आनी फाटीं उडोवपी उतरांकडेन कांयच संबंद ना.

मनीस कुडीच्या मनो-शारिरीक प्रयोगशाळेंत उत्क्रांतीवादी, प्रतिगामी आनी तटस्थ शक्ती आसतात, तांचो खोलायेन अभ्यास आनी समजून घेवप गरजेचें आसा.

बरीं हें उतर उत्क्रांतीवादी शक्तींचें समर्थन करता आनी ताका लागून तें शक्ती समजून घेवपाक आडमेळ हाडटा.

वायट हें उतर प्रतिगामी शक्तींचो निषेध करता आनी ताका लागून तें शक्ती समजून घेवपाक आडमेळ हाडटा.

समर्थन वा निषेध करप म्हळ्यार समजून घेवप न्हय. ज्या कोणाक आपले दोश सोंपोवपाचे आसात ताणें तांचें समर्थन वा निषेध करचें न्हय. आमच्यो चुका समजून घेवप खूब गरजेचें आसा.

मनाचेर आशिल्ल्या सगळ्या पातळेर राग समजून घेवप म्हळ्यार आमचेभितर शांतताय आनी गोडसाण जल्माक येवपाखातीर गरजेचें आसा.

लोभाचे अनंत रंग समजून घेवप म्हळ्यार आमचेभितर परोपकार आनी निस्वार्थताय जल्माक येवपाखातीर गरजेचें आसा.

मनाचेर आशिल्ल्या सगळ्या पातळेर कामवासना समजून घेवप म्हळ्यार आमचेभितर खरी पवित्रताय जल्माक येवपाखातीर गरजेचें आसा.

मनाचेर आशिल्ल्या सगळ्या पातळेर मत्सराची भावना समजून घेवप म्हळ्यार आमचेभितर सहकार्याची भावना आनी दुसऱ्यांच्या कल्याणाचो आनी उदरगतीचो आनंद जल्माक येवपाखातीर पुरेसो आसा.

अहंकाराचे सगळे रंग आनी पदवी समजून घेवप म्हळ्यार आमचेभितर सादेपणान आनी सहजपणान नम्रतायेचें अनोखें फुल जल्माक येवपाचो मूळ आदार आसा.

आळस नांवाचो जड घटक म्हळ्यार कितें, तो फकत भोंडेपणान न्हय, तर ताच्या खूब सूक्ष्म स्वरूपांत लेगीत समजून घेवप गरजेचें आसा, ताका लागून आमचेभितर क्रियाशीलतेची भावना जल्माक येतली.

खावपाची आनी पोटाऱ्यापणाचीं वेगवेगळीं रूपां समजून घेवप म्हळ्यार स्वाभाववश केंद्राचे दोश नश्ट करप, जशे मेजवानी, पियेवप, शिकार, मांसाहार, मरणाची भंय, स्वताक कायम दवरपाची इत्सा, नाशाची भंय, आदी.

शाळेचे, महाविद्यालयाचे आनी विद्यापीठाचे शिक्षक आपल्या शिश्यांक सुदारणा करपाक सांगतात, जणू कांय स्वताक सुदारणा करपाक मेळटा, कांय गूण मेळोवपाक सांगतात, जणू कांय स्वताक गूण मेळोवपाक मेळटा, आदी.

हें समजून घेवप गरजेचें आसा की स्वताक केन्नाच सुदारणा करपाक मेळना, तें केन्नाच चड परिपूर्ण ना, आनी जो गूण सोदता तो स्वताक घट करता.

स्वताचो नाश जाल्या उपरांतूच परिपूर्णताय जल्माक येता. जेन्ना आमी फकत बौध्दिक पातळेर न्हय, तर मनाचे सगळे अवचेतन आनी बेशुध्द क्षेत्रांनी आमचे मानसिक दोश समजून घेतात, तेन्ना गूण सादेपणान आनी सहजपणान जल्माक येतात.

सुदारणा करपाची इत्सा मूर्खपण आसा, पवित्रतायेची इत्सा मत्सर आसा, गूण सोदप म्हळ्यार लोभाच्या विषाण स्वताक घट करप.

आम्कां स्वताक पुरायपणान मारून उडोवपाची गरज आसा, फकत बौध्दिक पातळेर न्हय, तर मनाचे सगळे कोनशे, प्रदेश, क्षेत्र आनी मार्गानी लेगीत. जेन्ना आमी पुरायपणान मरतात, तेन्ना फकत तें उरता जें परिपूर्ण आसा. तें गुणांनी भरिल्लें आसा, तें आमच्या अंतरात्म्याचो सार आसा, तें काळाचें ना.

फकत उत्क्रांतीवादी शक्तींच्यो सगळ्यो अनंत प्रक्रिया खोलायेन समजून घेवन, ज्यो आमच्याभितर हांगां आनी आतां विकसित जातात. फकत प्रतिगामी शक्तींचें पुरायपणान आकलन करून, ज्यो आमच्याभितर क्षणाक्षणाक घडटात, आमी स्वताक विलीन करूंक शकतात.

बरीं आनी वायट हीं उतरां समर्थन आनी निषेध करपाक उपेगी पडटात, पूण समजून घेवपाक केन्नाच उपेगी पडनात.

दरेक दोषाचे खूब रंग, फाटभूंय, पार्श्वभूंय आनी खोलाय आसतात. बौध्दिक पातळेर दोश समजून घेवप म्हळ्यार मनाचे वेगवेगळे अवचेतन, बेशुध्द आनी अवरचेतन क्षेत्रांनी तो समजून घेवप न्हय.

कसलोय दोश बौध्दिक पातळेवयल्यान ना जावन मनाच्या दुसऱ्या क्षेत्रांनी चालू उरूंक शकता.

राग न्यायाधिशाचो झगो घालून येता. खूब मनीस लोभी न्हय म्हणून लोभ धरतात, कांय जाणांक पैशाचो लोभ नासता, पूण तांकां मानसिक शक्तींचो, गुणांचो, मोगाचो, हांगांच्या वा मरणा उपरांतच्या सुखाचो लोभ आसता, आदी, आदी.

खूब मनीस आनी बायलां विरुद्ध लिंगाच्या लोकांक देखून उत्तेजित आनी मोहित जातात, “म्हणटात” सौंदर्य आवडटा म्हणून, तांचें अवचेतन मन तांकां फसोवंक शकता, कामवासना सौंदर्याचे नदरेन येता.

खूब मत्सरळ संत लोकांचो मत्सर करतात आनी प्रायश्चित्त घेतात आनी स्वताक मारतात, कारण तांकां लेगीत संत जावपाची इत्सा आसता.

खूब मत्सरळ मानवतायेखातीर त्याग करप्यांचो मत्सर करतात आनी मागीर मोठे जावपाची इत्सा धरून, ज्यांचो मत्सर करतात तांचो उपहास करतात आनी तांचेर आपली निंदा करतात.

कांय जाणांक आपल्या स्थानाचो, पैशाचो, प्रसिद्धीचो आनी प्रतिष्ठेचो अभिमान आसता, आनी कांय जाणांक आपल्या गरीब स्थितीचो अभिमान आसता.

डायोजेनेस आपल्या घराण्याचो अभिमान बाळगतालो, जंय तो न्हिदतालो, आनी जेन्ना तो सॉक्रेटिसाच्या घरा पावलो तेन्ना ताणें नमस्कार करून म्हणलें: “सॉक्रेटिसा, तुजो अहंकार तुडयता, तुजो अहंकार तुडयता”. “होय, डायोजेनेस, तुज्या अहंकारान म्ho अहंकार तुडयता”. हें सॉक्रेटिसाचें उत्तर आशिल्लें.

उद्दाम बायलां आपले केंस कुरळे करतात, शक्य तितलें घालून आनी सजयतात, दुसऱ्या बायलांचो मत्सर जागृत करपाखातीर, पूण उद्दामपण नम्रतायेचो झगो लेगीत घालता.

अशी आख्यायिका आसा की ऍरिस्टिपस नांवाच्या ग्रीक तत्ववेत्त्यान आपली बुध्दी आनी नम्रताय सगळ्यांक दाखोवपाची इत्सा धरून खूब पुर्णि आनी फाटिल्लो झगो घातलो, आपल्या उजव्या हातान तत्वज्ञानाची लाकडी घेतली आनी तो ऍथेन्सच्या रस्त्यांनी गेलो. जेन्ना सॉक्रेटिसान ताका येताना पळयलो, तेन्ना तो म्हणालो: “ओ ऍरिस्टिपस, तुजी उद्दामपण तुज्या कपड्यांच्या फाटल्यांनी दिसता”.

खूब लोक आळसामुळे गरीबींत आसात, पूण कांय लोक जिवीत जगपाखातीर खूब काम करतात, पूण स्वताक शिकपाक आनी जाणून घेवपाक आळस करतात, जाका लागून स्वताक विलीन करूंक मेळटा.

खूब जाणांनी खावपाचो आनी पोटाऱ्यापणाचो त्याग केला, पूण दुर्दैवान ते पियेतात आनी शिकारीक वतात.

दरेक दोश खूब तोंडी आसा आनी तो मानसिक पायऱ्यांच्या सकयल्या पांवड्यावयल्यान उंचेल्या पांवड्यामेरेन हळू हळू विकसित आनी प्रक्रिया जाता.

एका गोड कवितेच्या लयभितर लेगीत अपराध लिपिल्लो आसता.

अपराध लेगीत संत, शहीद, पवित्र, प्रेरित, आदींचो भेस घेता.

बरीं आनी वायट ना, तीं उतरां फकत टाळटाळ सोदपाक आनी आमचे दोश खोलायेन आनी तपशिलान अभ्यास करपाक टाळटात.