बुद्धी

आमीं पळयलां की संवसाराच्या अस्तंतेक युनिव्हर्सल इतिहासाचे खूब शिक्षक बुद्धाक, कन्फ्युशियसाक, महंमदाक, हेर्मेसाक, क्वेट्झाकोला, मोझेसाक, कृष्णाक हांसतात.

दुबाव नासतना आमीं खूब फावटीं पुर्विल्ल्या धर्मां विरूद्ध, देवांचे विरूद्ध, पुराणीक कथांचे विरूद्ध शिक्षकांनी उक्तायिल्लो उपहास, थट्टा, हास्य पळयलां. हें सगळें बुद्धेची कमतरताय.

शाळें, कॉलेजी आनी विद्यापीठांनी धार्मिक विशयांचेर चड आदऱान, व्हड भक्ती भावनेंतल्यान, खऱ्या बुद्दीन चर्चा जावंक जाय.

धार्मिक रूपकां शाश्वत मूल्यां सांबाळटात आनी प्रत्येक लोकांच्या, प्रत्येक जातीच्या मानसशास्त्रीय आनी इतिहासीक गरजां प्रमाणे संघटीत केल्लीं आसतात.

सगळ्या धर्मांचे एकेच सिद्धांत आसात, एकेच शाश्वत मूल्यां आसात आनी तातूंत फक्त रुपांत फरक आसा.

क्रिश्चनांनी बुद्धाच्या धर्माक वा हेब्रू वा हिंदू धर्माक हांसप हुशारकाय ना, कारण सगळे धर्म एकेच मुळाव्या गजालींचेर आदारिल्ले आसात.

धर्मांचेर आनी तांच्या संस्थापकांचेर खूब बुध्दिवाद्यांनी केल्ली टिका मार्सिस्ट विषामुळान जाल्या, जे आयच्या काळांत सगळ्या दुबळ्या मनांक दूषित करतात.

शाळें, कॉलेजी आनी विद्यापीठांच्या शिक्षकांनी आपल्या विद्यार्थ्यांक आपल्या सारक्यांक खरें मान दिवपाच्या मार्गान मार्गदर्शन करपाक जाय.

खंयच्याय सिद्धांताच्या नांवान देवळांक, धर्मांक, पंथांक, शाळांक वा आध्यात्मिक समाजांक हांसप पुरायपणान वायट आनी अपमानजनक आसा.

विद्यार्थ्यांनी अभ्यास सोडून वतकच सगळ्या धर्मांच्या, शाळांच्या, पंथांच्या लोकांक मेळपाक जाय आनी देवळान योग्य रितीन वागपाक लेगीत खबर नासता तो हुशार ना.

धा वा पंधरा वर्सां अभ्यास करून विद्यार्थ्यांक शाळेंतल्यान भायर सरतकच ते हेर मनशां सारकेच सुस्त आनी न्हिदिल्ले आसतात, शाळेंत भितर सरले तेन्ना जितले रित्ते आनी बुद्दीन उणे आसले तितलेच ते आतांय आसतात.

विद्यार्थ्यांनी हेर गजालीं भितर भावनात्मक केंद्र विकसित करप खूब गरजेचें, कारण सगळें बुध्दी ना. जिविताचीं अंतरंगीक सुसंवाद, एकाकी झाडाचें सौंदर्य, रानांतल्या पांखऱ्यांचें गाणें, संगीत आनी रंगांचें सुंदर अस्तवण शिकपाक गरजेचें.

जिविताचे सगळे भयंकर विरोधाभास खोल आयकून समजून घेवप गरजेचें, जशे की ह्या युगांतली क्रूर आनी निर्दय समाजीक वेवस्था, दुखीं भरिल्ल्या भयणीं भरिल्ले रस्ते जे भुकेल्ल्या आनी कुपोषित भुरग्यांक घेवन भाकरी मागतात, गरीब कुटुंबां रावतात त्यो बोगस इमारती, तिरस्कारणीय रस्ते जंय हजारो गाडयो धांवतात जे पेट्रोलियम पदार्थ वापरून चालतात आनी ते सजीवांक वायट करतात, इत्यादी.

जो विद्यार्थी शाळेंतल्यान भायर सरता ताका फकत आपल्या स्वार्थाचो आनी आपल्या समस्यांचो सामना करचो पडना, तर सगळ्या लोकांच्या स्वार्थाचो आनी मानवी समाजाच्या खूब समस्यांचो सामना करचो पडटा.

सगळ्यांत गंभीर गजाल म्हळ्यार जो विद्यार्थी शाळेंतल्यान भायर सरता, ताचे कडेन बुध्दीक तयारी आसून लेगीत ताचे कडेन बुद्धी ना, ताची जाणीव न्हिदिल्ल्या सारकी आसा, तो जिवितांतल्या झगड्या खातीर उणो तयार आसा.

आता वेळ आयल्या की बुद्धी म्हणल्यार कितें तें सोदून काडपाची आनी तपास करपाची. शब्दकोश आनी ज्ञानकोश बुद्धीक गंभीरपणान व्याख्या करपाक असमर्थ थारतात.

बुद्धी नासतना केन्नाच पुराय बदल जावंक शकना वा खरें सुख मेळूंक शकना आनी जिवितांत खऱ्या अर्थान हुशार लोक मेळप खूब कठीण.

जिवितांत बुद्धी शब्द जाणून घेवप म्हत्वाचें ना, पूण आमच्या भितर ताचो खोलायेन अर्थ अनुभवप म्हत्वाचें.

खूब लोक हुशार म्हणटात, कोणाय पियेल्लेलो मनीस हुशार म्हणपाक फाटीं सरना आनी कार्लोस मार्क्साक खूब हुशार थारलो आनी ताणें आपली भौतिकवादी प्रहसन बरयलें, जाका लागून संवसाराक शाश्वत मूल्यांचो नाश जालो, वेगवेगळ्या धर्मांच्या हजारो धर्मगुरूंनी गोळ्यो मारल्यो, नन्संचें बलात्कार जालें, बौध्द, क्रिस्ती, इत्यादी, खूब देवळांचो नाश जालो, हजारो आनी लाखो लोकांक त्रास दिवपांत आयलो, इत्यादी इत्यादी इत्यादी.

कोणी लेगीत हुशार म्हणपाक शकता, पूण खरें जावप कठीण आसा.

चड पुस्तकी म्हायती मेळोवन, चड ज्ञान मेळोवन, चड अनुभव मेळोवन, लोकांक चकमा दिवपाच्यो चड वस्तू मेळोवन, न्यायाधीशांक आनी पोलिसांक विकतें घेवपा खातीर चड पयशे मेळोवन, बुद्धी मेळोवंक शकना.

चड करून बुद्धी मेळोवंक शकना. जे बुद्धी चड प्रक्रियेन जिखूंक येता म्हणटात ते पुरायपणान चुकता.

मनीस मनाच्या उपजाणिवेच्या आनी बेजाणिवेच्या सगळ्या क्षेत्रांनी खोलायेन समजून घेवप गरजेचें आसा, कारण मुळांत खूब गुप्तपणान आवडपी अहंकार, स्वता, स्वताक चड आनी चड जाय आसता.

आमच्या भितर आशिल्लो हो मेफिस्टोफेलिस, हो सैतान, हो स्वता म्हणटा: म्हजे कडेन चड पयशे, चड सौंदर्य, ताचे परस चड बुद्धी, चड प्रतिष्ठा, चड चलाखी आसा, इत्यादी इत्यादी इत्यादी.

ज्या कोणाक खरेंच बुद्धी कितें तें समजून घेवपाची इत्सा आसा ताणें ती आयकपाक शिकपाक जाय, ताणें ती खोलायेन ध्यानांतल्यान जियेवपाक आनी अनुभवपाक जाय.

लोक स्मृतीच्या कुसक्या कब्रे भितर जें साठयतात, बुध्दिमत्ता म्हायती, जिविताचे अनुभव, ताचो अर्थ फकत चड आनी चड आसता. ताका लागून ते साठयतात त्या सगळ्याचो खोलायेन अर्थ केन्नाच जाणून घेवंक पावनात.

खूब लोक एक पुस्तक वाचतात आनी मागीर म्हायती मेळयल्या खातीर समाधानी जावन स्मृतींत साठयतात, पूण वाचिल्ल्या पुस्तकांतल्या सिद्धांताक जाप दिवपाक उलयल्यार शिकवणुकीचो खोलायेन अर्थ तांकां कळना, पूण स्वताक चड आनी चड म्हायती, चड आनी चड पुस्तकां जाय, जरी तांणी तातूंतल्या खंयच्याच सिद्धांताचो अनुभव घेतलो ना तरी.

पुस्तकांची चड म्हायती मेळोवन, चड अनुभव मेळोवन, चड पयशे मेळोवन वा चड प्रतिष्ठा मेळोवन बुद्धी मेळोवंक शकना, बुद्धी आमच्या भितर फुलूंक शकता जेन्ना आमी स्वताची सगळी प्रक्रिया समजून घेतात, जेन्ना आमी चड ऑटोमॅटिज्म मानसशास्त्रीय खोलायेन समजून घेतात.

मन हें चडाचें मुळावें केंद्र आसा हें समजून घेवप खूब गरजेचें आसा. खरेंच तें चड म्हळ्यार स्वता मानसशास्त्रीय गरज आसा आनी मन ताचो मूलभूत गाभो आसा.

ज्या कोणाक खरेंच हुशार जावपाची इत्सा आसा ताणें फकत बुध्दिमत्ता पातळेचेर मरण येवपाचें ना, पूण मनाच्या सगळ्या उपजाणिवेच्या आनी बेजाणिवेच्या क्षेत्रांनी मरण येवपाचें थारावंक जाय.

जेन्ना स्वता मरता, जेन्ना स्वता पुरायपणान विरघळटा तेन्ना आमच्या भितर फकत खरे अस्तित्व, खरे अस्तित्व, खूब इत्सा आशिल्ली आनी खूब कठीण कायदेशीर बुद्धी उरता.

लोकांक दिसता की मन निर्माण करता, ते चुकता. स्वता निर्माण करपी ना आनी मन हें स्वताचे मुळावें केंद्र आसा.

बुद्धी निर्माण करपी आसा कारण ती अस्तित्वाची आसा, ती अस्तित्वाचो गुणधर्म आसा. मनाक बुद्धी कडेन गोंदळपाक फावना.

जे बुद्धीक ग्रीनहाऊस फुल्या सारकीं पिकोवंक येता वा अभिजात पदव्यो विकतें घेतात तशी विकतें घेवंक येता वा भव्य ग्रंथालय आशिल्ल्या सारकी विकतें घेवंक येता म्हणटात ते पुरायपणान आनी मुळांत चुकता.

मनाच्या सगळ्या प्रक्रिया खोलायेन समजून घेवप गरजेचें आसा, सगळ्या प्रतिक्रिया, तें चड मानसशास्त्रीय जें साठयता, इत्यादी. तेन्नाच आमच्या भितर सैमीकपणान आनी उत्स्फूर्तपणान बुद्धीची ज्योत पेटटा.

आमच्या भितर आशिल्लो मेफिस्टोफेलिस विरघळटाल्या प्रमाण, निर्माण करपी बुद्धीची उजो हळू हळू आमच्या भितर दिसूंक लागता, जळजळीतपणान चमक मेरेन.

आमचें खरें अस्तित्व म्हळ्यार मोग आनी त्या मोगांतल्यान प्रामाणीक आनी कायदेशीर बुद्धी जल्माक येता जें काळाचें ना.