मजकुराक वचात

संकल्पना आनी वास्तव

कल्पना आनी वास्तव एकदम सारकेच आसतलें हाची खात्री कोण वा कितें दिता?

कल्पना एक गजाल, आनी वास्तव दुसरी, आनी आमच्या स्वताच्या कल्पनांचो चड आंकडो करपाची प्रवृत्ती आसा.

वास्तव म्हळ्यार कल्पनेक सारकें, हें खूब कठीण, तरी लेगीत आपल्याच कल्पनेक भुलिल्लें मन सदांच मानता की ती आनी वास्तव सारकें आसा.

एका थारावीक मानसशास्त्रीय प्रक्रियेक अचूक तर्काच्या आदारान योग्य रितीन रचल्यार, तिका तशेंच वा चड तर्काच्या आदारान घटमूटपणान तयार केल्ली दुसरी प्रक्रिया आड येता, तेन्ना कितें?

दोन मनां, कडक बौध्दिक संरचण्यांभितर कडक शिस्त पाळटात, एकमेकां कडेन वाद घालतात, तकराक तकरी करतात, कारण तांकां दिसता तांच्याच कल्पनेप्रमाण सगळ्या गजाली थारतात. पूण तातूंतल्यान कोणाचें म्हणणें खरें?, कोण दोनूय कडेन प्रामाणीकपणान जबाबादारी घेवन फुडें येतलो?, कोणाच्या बाबतींत कल्पना आनी वास्तव सारकें जातलें?

निःसंशयपणान दरेक मनीस एक वेगळो संसार, आनी आमच्या सगळ्यांभितर एका पोंटिफिकल आनी हुकूमशहा प्रवृत्तीचो प्रकार आसा, जो आमकां कल्पनेक आनी वास्तवाक एकदम सारकें मानपाक लायता.

युक्तीवादाची रचना कितलीच बळिश्ट आसूं, तरी कल्पनेक आनी वास्तवाक एकदम सारकें थारोवपाची खात्री कोणूच दिवंक शकना.

जे कोण बौद्धिक वेवस्थापनांत स्वताक बंद करून घेतात, ते सदांच घटनेच्या वास्तवाक तयार केल्ल्या कल्पनां कडेन जुळोवंक सोदतात, आनी हें फकत युक्तीवादाच्या भ्रमाचो परिणाम.

नव्यान सुरूवात करप म्हळ्यार शास्त्रीय लोकांक खूब कठीण काम. दुर्दैवान लोकांक दरेक सैमीक घटनेत आपल्याच पूर्वग्रह, कल्पना, पूर्वकल्पना, मतां आनी सिध्दांत सोदपाक जाय; कोणाकच घेवपाची, नवें मन स्वच्छ आनी उत्स्फूर्तपणान पळोवपाची जाणविकाय ना.

घडणुकांनी विद्वाना कडेन उलो मारचो हें योग्य आसतलें; दुर्दैवान आयच्या विद्वानांक घडणुको दिसनात, तांकां फकत आपल्या सगळ्या पूर्वकल्पनांचें समर्थन तातूंत दिसपाक जाय.

अविश्वसनीय दिसलें तरी, आधुनिक वैज्ञानिकांक सैमीक घडणुकांचें कांयच खबर ना.

जेन्ना आमी सैमाच्या घडणुकांत फकत आमच्यो कल्पना पळयतात, तेन्ना आमी निश्चीतपणान घडणुको न्हय, पूण कल्पना पळयतात.

पूण, मूर्ख वैज्ञानिक आपल्या अद्भुत बुद्धीन भुलून, मूर्खपणान मानतात की तांची दरेक कल्पना अमुक एका घटनेक एकदम सारकी आसा, जेन्ना वास्तव वेगळें आसता.

आमी नकार दिनांव की आमचीं विधानां ताका न्हयकारतलीं, जो कोण अमुक एका बौद्धिक वेवस्थापनान स्वताक बंद करून घेता; निःसंशयपणान बुद्धीची पोंटिफिकल आनी हट्टी स्थिती खंयचीच अमुक एका योग्यपणान तयार केल्ल्या कल्पनेक वास्तवाकडेन जुळना हें मानूंक शकना.

मन, इंद्रियांच्या माध्यमांतल्यान, अमुक एका घटनेक पळयता, तेन्ना तें रोखडेंच ताका अमुक एका वैज्ञानिक उतरांन गुठलावपाक धांवता, जें निःसंशयपणान फकत स्वताच्या अज्ञानाचेर पांघरूण घालपाचें काम करता.

मनाक खरेंच नवें घेवपाची जाणविकाय ना, पूण तें खूब कठीण उतर तयार करपाक जाणटा, जांच्या आदारान तें स्वताक फसवणूक करून आपणें जें जाणना ताचें वर्णन करपाचो यत्न करता.

आतां सॉक्रेटिसाच्या अर्थान उलयतना, आमी म्हणटले की मनाक फकत खबर ना इतलेंच न्हय, पूण तें जाणना हें लेगीत ताका खबर ना.

आधुनिक मन खूब उथळ आसा, तें आपलीं अजाणापनां लिपोवपाक खूब कठीण उतर तयार करपाक तज्ञ आसा.

विज्ञानाचे दोन प्रकार आसात: पयलो म्हळ्यार फकत व्यक्तिनिष्ठ सिध्दांतांचो कचरो. दुसरो म्हळ्यार व्हड उजवाडिल्ल्या लोकांचें शुद्ध विज्ञान, अस्तित्वाचें वस्तुनिष्ठ विज्ञान.

जर आमी स्वता भितर मरणां मारिना, जाल्यार आमी वैश्विक विज्ञानाच्या रंगथळांत रिगपाक शकना हें निस्संदेह.

आमच्या भितर आशिल्ले सगळे वायट घटक नश्ट करपाची गरज आसा, आनी ते सगळे एकठांय मनोविज्ञानचो ‘मी’ तयार करतात.

जो मेरेन अस्तित्वाची सर्वश्रेष्ठ जाणविकाय स्वता भितर, म्हज्या कल्पना आनी व्यक्तिनिष्ठ सिध्दांता भितर बंद आसत, तो मेरेन सैमीक घडणुकांचें खरें वास्तव थेटपणान जाणून घेवप शक्य ना.

सैमाच्या प्रयोगशाळेची किल्ली मरणाच्या देवदुताच्या उजव्या हातान आसा.

जल्माच्या घटने वयल्यान आमी खूब कमी शिकूं येता, पूण मरणा वयल्यान आमी सगळें शिकूं येता.

शुद्ध विज्ञानाचें पवित्र देवूळ काळख्या कबरेंत आसा. जर बी मरना, जाल्यार रोपटे जल्माक येना. मरणांनूच नवें येता.

जेन्ना अहंकार मरता, तेन्ना सगळ्या सैमीक घडणुकांचें वास्तव जशें आसा तशें स्वताच्या आनी स्वता खातीर पळोवपाक जाणीव जागृत जाता.

जाणविकाय स्वताक थेटपणान अणभवता तें तिका खबर आसा, कुडी परस खूब खरें वास्तव, भावनां आनी मना परस.