Boluki ya Bokengi

Ntango bana ya nsoso bazali kobanga, bamibomba na nse ya mapapu ya mama na bango mpo na kozwa libateli.

Mwana abangi akimi koluka mama na ye mpo na kozala na libateli na esika na ye.

Emonani mpenza ete BOBANGI mpe koluka LIBATELI ezalaka ntango nyonso na boyokani ya makasi.

Moto oyo azali kobanga ete bayibi bakokanga ye alukaka libateli na mondoki na ye.

Ekólo oyo ezali kobanga ete ekólo mosusu ekokɔta na yango ekosomba minduki minene, mpɛpɔ, masuwa ya bitumba mpe ekosangisa basoda mpe ekotɛlɛma mpo na kobunda.

Bato mingi oyo bayebi kosala te, bazali kobanga bobola, balukaka libateli na likambo ya mabe, mpe bakómaka bayibi, basali mabe, mpe bongo na bongo…

Basi mingi oyo bazangi mayele bazali kobanga likoki ya bobola bakómaka ndumba.

Mobali ya zuwa abangi kobungisa mwasi na ye mpe alukaka libateli na mondoki, abomi mpe na nsima akokende na bolɔkɔ.

Mwasi ya zuwa abomi moto oyo azalaki kowelana na ye to mobali na ye mpe akómaka mobomi.

Azali kobanga kobungisa mobali na ye mpe alingi kozwa yango na ndenge ya malamu, abomi moto mosusu to azwi mokano ya koboma ye.

Mokonzi ya ndako abangi ete bato bakofuta ye te lifuti ya ndako, asɛngi bakontra, bandimi, badepeze, mpe bongo na bongo, alingi kozwa yango na ndenge ya malamu, mpe soki mwasi ya libala oyo azali mobola mpe atondi na bana akoki kokokisa masɛngami wana ya makasi te, mpe soki bakonzi nyonso ya ndako na engumba bazali kosala kaka bongo, na nsuka moto ya mpasi wana akokende kolala na bana na ye na balabala to na baparke ya engumba.

Bitumba nyonso eutaka na bobangi.

Gestapos, minyokoli, ba camp ya concentration, ba Siberi, boloko ya nsomo, kobengana, misala ya makasi, koboma na minduki, etc. eutaka na bobangi.

Bikólo bikɔtisaka bikólo mosusu na ntina ya bobangi; balukaka libateli na mobulu, bandimaka ete soki babomi, bakɔti na kati, etc. bakoki kokóma na libateli, makasi, nguya.

Na babiro ya polisi ya nkuku, contre-espionnage, etc. ezala na este to na ouest, banyokolaka ba espions, babangaka bango, balingi kosala ete bandima mpo na koluka libateli mpo na Leta.

Mabe nyonso, bitumba nyonso, mbeba nyonso, eutaka na bobangi mpe na boluki ya libateli.

Na ntango mosusu, ezalaki na bosembo kati na bato, lelo oyo bobangi mpe boluki ya libateli esili na nsolo kitoko ya bosembo.

Moninga azali kotyela moninga mosusu motema te, azali kobanga ete akoyiba ye, akokosa ye, akosala ye mabe, mpe ezali kutu na maloba ya bozoba mpe ya mabe lokola oyo: “Kopesa mokɔngɔ na moninga na yo ya motema ata mokolo moko te”. Ba HITLERIANO bazalaki koloba ete LIKANISI yango ezalaki wolo.

Moninga azali kobanga moninga mpe asalelaka kutu MALOBA mpo na komibatela. Bosembo ezali lisusu te kati na baninga. Bobangi mpe boluki ya libateli esili na nsolo kitoko ya bosembo.

Castro Rus na Cuba abomi bankóto ya bana-mboka mpo azali kobanga ete bakosilisa ye; Castro azali koluka libateli na koboma. Azali kokanisa ete akoki kozwa Libateli na ndenge wana.

Staline, moto ya mabe mpe ya makila mingi, apɔlisi Russie na kosukola na ye ya makila. Ezalaki lolenge wana ya koluka libateli na ye.

Hitler abongisaki Gestapo, Gestapo ya nsɔmɔ, mpo na libateli ya Leta. Ezali na ntembe te ete azalaki kobanga ete bakolongola ye mpe yango wana atiyaki Gestapo ya makila.

Makambo nyonso ya mawa ya mokili oyo eutaka na bobangi mpe boluki ya libateli.

Balakisi mpe balakisi ya eteyelo basengeli koteya bana-kelasi bizaleli malamu ya mpiko.

Ezali mawa ete bana mibali mpe bana basi batondisami na bobangi banda na ndako na bango.

Bana mibali mpe bana basi bazali kokamwisa, kosukisa, kobangisa, kobɛta na nzeté, mpe bongo na bongo.

Ezali momesano ya baboti ya libota mpe balakisi, kobangisa mwana mpe elenge na mokano ya kotánga.

Mbala mingi balobaka na bana mpe bilenge ete soki batángi te bakosɛnga limɔsɔ, bakoyengayenga na balabala na nzala, bakosala misala ya nse mpenza lokola kopɛtola basapato, komema mikumba, kotɛka bazulunalo, kosala na elanga, mpe bongo na bongo. (Lokola nde mosala ezali likambo ya mabe)

Na nsima, nsima ya maloba wana nyonso ya baboti mpe balakisi, ezali na bobangi mpo na mwana mpe boluki ya libateli mpo na mwana.

Likambo ya mabe na makambo oyo tozali koloba, ezali ete mwana mpe elenge bazali komiyoka ete bazali na ntina te, batondisami na bobangi mpe na nsima na bomoi ya mosala bazali bato oyo batondi na bobangi.

Baboti ya libota mpe balakisi oyo bazali na elengi mabe ya kobangisa bana mibali mpe bana basi, bilenge mibali mpe bilenge basi, bazali kotambwisa bango na nzela ya mbeba na ndenge ya koyeba te, mpamba te lokola tolobaki yango, mbeba nyonso eutaka na bobangi mpe na boluki ya libateli.

Lelo oyo BOBANGI mpe BOLUKI YA LIBATELI esili kobongola planɛti mabele na lifelo moko ya nsɔmɔ. Moto nyonso azali kobanga. Moto nyonso alingi kozwa libateli.

Na ntango mosusu, moto akokaki kotambola na bonsomi, sikawa bandelo etondi na bakɛngɛli oyo bazali na bibundeli, basɛngaka bapaso mpe batestema ya lolenge nyonso mpo na kozwa lotómo ya koleka uta na ekólo moko kino na ekólo mosusu.

Yango nyonso ezali litomba ya bobangi mpe BOLUKI YA LIBATELI. Babangaka moto oyo azali kosala mobembo, babangaka moto oyo azali kokóma mpe balukaka libateli na bapaso mpe mikanda ya lolenge nyonso.

Balakisi ya biteyelo, bakolɛji, ba universités basengeli kososola nsɔmɔ ya makambo nyonso wana mpe kosangana mpo na bolamu ya mokili, koyebaka koteya mabota ya sika, koteyaka bango nzela ya mpiko ya solo.

Ezali na bosɛnga ya koteya mabota ya sika ete bábanga te mpe báluka libateli na eloko moko te to na moto moko te.

Ezali na ntina mpenza ete moto nyonso ayekola kotyela ye moko motema mingi.

BOBANGI mpe BOLUKI ya LIBATELI ezali bobɔngɔ ya nsɔmɔ oyo ebongoli bomoi na LIFELO moko ya nsɔmɔ.

Na bisika nyonso, bato ya bwanga, bato ya bobangi, bato ya bolɛmbu oyo bazali ntango nyonso koluka LIBATELI batondi.

Moto azali kobanga bomoi, azali kobanga liwa, azali kobanga oyo bakoloba, “oyo balobi ete balobi”, kobungisa esika na ye na libota, esika na ye na politiki, lokumu, mbongo, ndako kitoko, mwasi kitoko, mobali malamu, mosala, mombongo, monopole, biloko, motuka, mpe bongo na bongo. Moto azali kobanga biloko nyonso, bato ya bwanga, bato ya bobangi, bato ya bolɛmbu batondi bisika nyonso, kasi moto moko te andimaka ete azali moto ya bwanga, bato nyonso bazali komimona ete bazali makasi, mpe ya mpiko.

Na biteni nyonso ya bomoi, ezali na bankóto mpe bamilió ya matomba oyo bato bazali kobanga kobungisa mpe yango wana moto nyonso azali koluka libateli oyo, na makasi ya kokóma mokuse mokuse mpe mokuse mokuse, esali mpenza ete bomoi ekóma mokuse mokuse, mpasi mingi, mokuse mokuse, mawa mingi, monyokoli mpe ya mabe.

Matɛmɛ nyonso, bifundeli nyonso, mayele nyonso, etc., eutaka na bobangi mpe boluki ya libateli.

Mpo na kobungisa te bomɛngo, esika, nguya, lokumu, bifundeli epalangani, maloba ya lokuta, babomaka, bafutaka mpo na koboma na nkuku, etc.

Bato ya nguya ya mabele bamipesaka kutu epai ya babomi oyo bafutamaka mpe bafutamaka malamu mpenza, na mokano ya nsɔmɔ ya kolongola moto nyonso oyo azali komonisa ete akoyinda bango.

Balingaka nguya mpo na nguya moko mpe bazali kokanga yango na ndenge ya malamu na biloko ya mosolo mpe makila mingi.

Bapanzi nsango bazali kopesa nsango ya makambo mingi ya komiboma ntango nyonso.

Bato mingi bandimaka ete moto oyo azali komiboma azali na mpiko kasi, ya solo, moto oyo azali komiboma azali moto ya bwanga oyo azali kobanga bomoi mpe azali koluka libateli na mabɔkɔ ya liwa.

Bilombe mosusu ya bitumba bayebani lokola bato ya bolɛmbu mpe bato ya bwanga, kasi ntango bamonanaki miso na miso na liwa, nsɔmɔ na bango ezalaki makasi mpenza, na ndenge bakómaki nyama ya nsɔmɔ koluka libateli mpo na bomoi na bango, kosaláká milende makasi mpenza mpo na kobunda na liwa. Na nsima, balobaki ete bazali BILOMBE.

Mbala mingi bobangi esalemi mabunga na mpiko. Moto oyo azali komiboma amonanaka ete azali mpenza na mpiko, moto oyo amemi mondoki amonanaka ete azali mpenza na mpiko, kasi, ya solo, bato oyo bazali komiboma mpe bato oyo bamemaka minduki bazali bato ya bwanga mingi.

Moto oyo azali kobanga bomoi te akomiboma te. Moto oyo azali kobanga moto te amemi mondoki na mokɔngɔ te.

Ezali na bosɛnga ete balakisi ya eteyelo bateya moto ya mboka na ndenge ya polele mpe ya sikisiki, eloko oyo ezali mpiko ya solo mpe oyo ezali bobangi.

BOBANGI mpe BOLUKI ya LIBATELI esili kobongola mokili na lifelo moko ya nsɔmɔ.