Esengo

Bato basalaka mokolo na mokolo, babundaka mpo na kobikela, balingi kozala na lolenge moko to mosusu, kasi bazali na esengo te. Esengo wana ezali na Chinois - ndenge balobaka - likambo ya mabe mingi ezali ete bato bayebi yango kasi na kati ya makambo mingi ya mawa, emonani ete babungisaka elikya te ya kozwa esengo mokolo mosusu, kozanga koyeba ndenge nini to lolenge nini.

Bato ya mawa! Bamonaka pasi mingi! Kasi, balingi kobika, babangaka kobungisa bomoi.

Soki bato bakangolaki mwa moke likambo etali Psychologie ya kobongola, mbala mosusu bakokanisa kutu ndenge mosusu; kasi na bosolo bayebi eloko te, balingi kobika na katikati ya likama na bango mpe wana nde nyonso.

Ezali na ntango ya kosepelisa mpe ya kitoko mingi, kasi wana ezali esengo te; bato babulunganisaka kosepela na esengo.

“Pachanga”, “Parranda”, kolangwa masanga, orgie; ezali kosepela ya nyama, kasi ezali esengo te… Kasi, ezali na bafɛti ya malamu kozanga kolangwa masanga, kozanga makambo ya mabe, kozanga masanga, etc., kasi wana mpe ezali esengo te…

Oza moto ya boboto? Okomiyoka ndenge nini tango oza kobina? Oza na bolingo? Olingaka mpenza? Ndenge nini okomiyoka kobina na moto oyo olingaka? Tiká ete nakóma mwa moke moíndaimoínda na ntango oyo ya koloba na bino ete wana mpe ezali esengo te.

Soki okómi mobange, soki makambo oyo ya kosepelisa ebandi kobenda yo te, soki eyokani lokola lipombo; Limbisa ngai soki nazali koloba na yo ete okokaki kozala ndenge mosusu soki oza elenge mpe otondi na bandoto.

Ata ndenge nini, loba oyo okoloba, bina to kobina te, linga to kolinga te, zala na yango oyo babengi mbongo to kozala na yango te, oza na esengo te ata okanisi likambo mosusu.

Moto alekisaka bomoi mobimba koluka esengo bipai nyonso mpe akufaka kozanga kozwa yango.

Na Amerika Latina ebele bazali na elikya ya kobima mokolo mosusu na mbano monene ya loterie, bandimaka ete ndenge wana nde bakokoma na esengo; basusu kutu babimaka yango na bosolo, kasi na yango te bakokoma na esengo oyo bazalaki na mposa na yango makasi.

Ntango moto azali elenge, alotalaka mwasi ya malamu, mwa princess ya “Buku nkóto moko na butu moko”, eloko moko ya kokamwisa; eyaka nsima bosolo ya mabe ya makambo: Mwasi, bana mike ya kobɔkɔla, mikakatano ya mpasi ya mosolo, etc.

Ezali na likambo te ete lokola bana bazali kokola, mikakatano mpe ezali kokola mpe kutu ekómaka makasi…

Lokola mwana mobali to mwana mwasi azali kokola, sapato ezali kokoma monene lisusu mpe ntalo ezali kokóma monene, wana ezali polele.

Lokola bilenge bazali kokola, bilamba bizali kokóma ntalo mingi lisusu mpe mingi lisusu; soki mbongo ezali, likambo ezali te na likambo oyo, kasi soki ezali te, likambo ezali mabe mpe moto anyokwamaka makasi…

Nyonso oyo ekokaki kozala mwa moke mpasi te, soki moto azali na mwasi ya malamu, kasi ntango mobali ya mawa akosami, “ntango batielaki ye maseke”, na yango esaleli ye nini, na yango, kobunda kuna mpo na kozwa mbongo?

Na mawa, ezali na makambo ya kokamwisa, basi ya kokamwisa, baninga ya solo na bozwi mpe na likama, kasi mpo na kokokisa makambo nyonso ya mabe, na yango mobali ayebi te kopesa yango motuya mpe kutu atikaka ye mpo na basi mosusu oyo bakokómisa bomoi na ye mawa.

Bana basi mingi bazali kolɔta na “prince azul”, na mawa ya solo, makambo ebimaka ndenge mosusu mpe na mabele ya makambo mwasi ya mawa abalaka na mobomi…

Elikya monene ya mwasi ezali ya kokóma na ndako ya kitoko mpe kozala mama: “bosantu oyo esengeli kozala”, kasi ata soki mobali abimi malamu mingi, likambo oyo ezali mpasi mingi, na nsuka nyonso elekaka: bana mibali mpe bana basi babalaka, bakei to bafutaka baboti na bango mabe mpe ndako esukaka mpo na libela.

Na mokuse, na mokili oyo ya mabe oyo tozali na yango, ezali na bato ya esengo te… Bato nyonso ya mawa bazali na esengo te.

Na bomoi toyebi bampunda mingi oyo bamemaka mbongo, batondi na mikakatano, kowelana ya lolenge nyonso, bamemi bampako mingi, etc. Bazali na esengo te.

Esaleli na nini kozala moto ya bomɛngo soki ozali na kolɔngɔnɔ ya nzoto te? Bazwi ya mawa! Ntango mosusu bazali na mawa mingi koleka moto oyo azali kosɛnga lisungi.

Nyonso elekaka na bomoi oyo: makambo elekaka, bato, makanisi, etc. Baoyo bazali na mbongo elekaka mpe baoyo bazali na yango te mpe elekaka mpe moto ayebi esengo ya solo te.

Mingi balingi kokima bango moko na nzela ya drɔgɛ to masanga, kasi na bosolo bazwi bobele te kokima wana, kasi oyo ezali mabe mingi, bakangami na kati ya lifelo ya bizaleli mabe.

Baninga ya masanga to ya marijuana to ya “L.S.D.”, etc., balimwaka lokola na enchantement ntango moto ya bizaleli mabe asili kokamata mokano ya kobongola bomoi.

Kokima “Ngai Moko”, ya “Ngai Moko”, ekokisaka esengo te. Ekozala malamu “kokanga ngombe na maseke”, kotala “Ngai”, koyekola yango na mokano ya koyebisa ntina ya mpasi.

Ntango moto ayebi bantina ya solo ya bobola mpe ya mawa mingi, ezali polele ete eloko akoki kosala…

Soki moto akoki kosilisa “Ngai Moko”, na “Kolangwa Masanga na Ngai”, na “Bizaleli Mabe na Ngai”, na “Bolingo na Ngai”, oyo epesaka ngai mpasi mingi na motema, na mitungisi na ngai oyo ezali kobebisa mitó na ngai mpe ezali kobɛlisa ngai, etc., etc., ezali polele ete na ntango wana eyaka yango oyo ezali ya ntango te, yango oyo ezali koleka nzoto, ya bolingo mpe ya mayele, yango oyo ezali mpenza koyebana te na bososoli mpe babengi: ESENGO!

Na ntembe te, ntango mayele mazali kokoba kokangama, kokangama na kati ya “Ngai Moko”, na kati ya “Ngai Moko”, na lolenge moko te ekokoka koyeba esengo ya sembo.

Esengo ezali na elɛngi oyo “Ngai Moko”, “Ngai Moko”, ayebi yango ata mokolo moko te.