Boloko Te

Ndimbola ya Bonsomi ezali likambo oyo bato ya mokili bayebi naino te.

Mpo na likanisi ya Bonsomi, oyo bapesaki ntango nyonso na lolenge ya libunga, basalaki mabunga ya minene mpenza.

Ya solo, bazali kobunda mpo na liloba, bazali kobimisa maloba ya bozoba, bazali kosala makambo ya mabe ya ndenge nyonso mpe bazali kosopa makila na bisika ya bitumba.

Liloba Bonsomi ezali kobenda likebi, bato nyonso balingaka yango, kasi, bazali na bososoli ya solosolo te na yango, ezali na mobulu na boyokani na liloba oyo.

Ezali likambo ya mpasi mpo na kozwa bato zomi na mibale oyo bakolimbola liloba Bonsomi na lolenge moko mpe na ndenge moko.

Liloba Bonsomi, ata moke te likoki ya kososola yango mpo na makanisi ya moto moko.

Moto na moto azali na makanisi ya ndenge mosusu na liloba yango: makanisi ya moto moko na moko ya bato oyo bazangi bosolo nyonso ya solosolo.

Ntango tozali kotuna motuna ya Bonsomi, ezali na bozangi boyokani, libunga, bozangi bosembo na makanisi na ngai na yo.

Nazali na elikya ete ata Don Emmanuel Kant te, mokomi ya Critique of Pure Reason, mpe ya Critique of Practical Reason, atalelaki naino te liloba yango mpo na kopesa yango ndimbola ya sikisiki.

Bonsomi, liloba ya kitoko, liloba ya malamu: Ebele ya mbeba esalami na nkombo na yango!

Na ntembe te, liloba Bonsomi ekangi ebele ya bato na motó; bangomba mpe mabwaku, bibale mpe mbu esili komwangisama na makila na lisungi ya liloba ya maji oyo.

Bandele boni, makila boni mpe bilombe boni esili koleka na boumeli ya Lisitwale, mbala nyonso oyo motuna ya Bonsomi etiami likoló ya mesa ya bomoi.

Na mawa mpenza, nsima ya bonsomi nyonso oyo bazwaki na ntalo makasi ndenge wana, boombo ezali kokoba na kati ya moto na moto.

Nani azali na bonsomi?, Nani azwi bonsomi ya lokumu?, Bato boni basili komikangola?, ya mawa, ya mawa, ya mawa!

Elenge mobali azalaka na mposa ya bonsomi; emonanaka lokola likambo ya kokamwa ete mbala mingi, lokola bazali na limpa, bilamba ya kolata mpe esika ya kobombana, balingaka kokima ndako ya baboti na bango mpo na koluka bonsomi.

Emonanaka lokola likambo ya bozoba ete elenge mobali oyo azali na biloko nyonso na ndako, alinga kokima, kokima, kokende mosika na esika na ye ya kofanda, lokola liloba bonsomi ekangi ye na motó. Ezali likambo ya kokamwa ete lokola azali kosepela na lolenge nyonso ya bomɛngo na ndako ya esengo, alinga kobungisa oyo azali na yango, mpo na kosala mobembo na mikili wana ya mokili mpe komizindisa na kati ya mpasi.

Ete moto ya mawa, moto oyo abwakami, moto oyo azali kosɛnga biloko, azala na mposa ya solosolo ya kokende mosika na ndako ya moke, na lopango, na mokano ya kozwa mbongwana moko ya malamu, ezali malamu; kasi ete mwana malamu, mwana ya mama, aluka kokima, kokima, ezali likambo ya bozoba mpe ata likambo ya bozoba; kasi ezali bongo; liloba Bonsomi, ekangaka na motó, ebendaka likebi, atako moto moko te ayebi kolimbola yango na lolenge ya sikisiki.

Ete elenge mwasi alinga bonsomi, ete azala na mposa ya kobongola ndako, ete alinga kobala mpo na kokima ndako ya baboti na ye mpe kobikela bomoi ya malamu, ezali na ndelo mosusu likambo ya bwanya, mpamba te azali na lotomo ya kozala mama; kasi, ata na bomoi ya mwasi, amonaka ete azali na bonsomi te, mpe na komikitisa asengeli kokoba komema minyɔlɔlɔ ya boombo.

Mosali, alembi mibeko mingi, alingi komimona na bonsomi, mpe soki azwi likoki ya komikɔtisa na mosala, amimonaka na mokakatano ete azali kokoba kozala moombo ya matomba mpe mitungisi na ye moko.

Ya solo, mbala nyonso oyo tobundaka mpo na Bonsomi, tozwaka litomba te atako tolongi.

Makila mingi ndenge wana esopami mpamba na nkombo ya Bonsomi, kasi tozali kokoba kozala baombo ya biso moko mpe ya basusu.

Bato bazali kobundana mpo na maloba oyo bakangaka ntango nyonso te, atako badiksionɛrɛ elimbolaka yango na gramɛrɛ.

Bonsomi ezali likambo oyo esengeli kozwa yango na kati ya moto moko. Moto moko te akoki kozwa yango libanda ya moto moko.

Kotambola na mopɛpɛ ezali lisoló moko ya mikili ya Ɛsti oyo emonisaka ndimbola ya Bonsomi ya solo.

Moto moko te akokaki mpenza koyeba Bonsomi ntango nyonso oyo lisosoli na ye ezali kokoba kokangama na kati ya ye moko, na kati ya ngai moko.

Kososola ngai moko oyo, bomoto na ngai, oyo nazali, ezali na ntina mingi ntango olingi na motema moko kozwa Bonsomi.

Na lolenge moko te tokokaki kobebisa bikangiseli ya boombo soki tosilisi naino te kokanga ntina ya likambo na ngai oyo nyonso, nyonso oyo etali ngai, ngai moko.

Boombo ezali nini?, Oyo nde likambo oyo ezali kobatela biso baombo?, Mikakatano yango ezali nini?, oyo nyonso nde tosengeli koyeba.

Bazwi mpe babola, bandimi mpe baboyi kondima, bango nyonso bakangami ata bakanisi ete bazali na bonsomi.

Ntango nyonso lisosoli, ntina, eloko ya lokumu mpe ya malamu koleka oyo tozali na yango na kati na biso, ezali kokoba kokangama na kati ya ngai moko, na kati ya ngai moko, na kati ya ngai moko, na bamposa mpe kobanga na ngai, na bamposa mpe bilulela na ngai, na mitungisi mpe mobulu na ngai, na mabunga na ngai ya makanisi; moto akozala na bolɔkɔ.

Ndimbola ya Bonsomi ekoki kososolama na mobimba ntango babebisi bikangiseli ya bolɔkɔ na biso moko ya makanisi.

Ntango “ngai moko” ezali, lisosoli ekokangama na bolɔkɔ; kokima bolɔkɔ ekosalamaka kaka na nzela ya koboma moto na lolenge ya Bouddha, kobebisa ngai, kokómisa yango putulu, mputulu ya molɔ́ngɔ́.

Lisosoli ya bonsomi, oyo ezangi ngai, na bozangi nyonso ya ngai moko, ezangi bamposa, ezangi bilulela, ezangi bamposa to kobanga, emesani na Bonsomi ya solo na lolenge ya semba.

Likanisi nyonso likoló ya Bonsomi ezali Bonsomi te. Makanisi oyo tomisali likoló ya Bonsomi ezali mosika mpenza na kozala Solo. Makanisi oyo tomisali likoló ya lisolo Bonsomi, ezali na boyokani te na Bonsomi ya solosolo.

Bonsomi ezali likambo oyo tosengeli komeka yango na lolenge ya semba, mpe yango ekosalamaka kaka na kokufa na makanisi, na kobebisa ngai, na kosilisa libela ngai moko.

Ekosalisa na eloko te kokoba kolɔta na Bonsomi, soki na lolenge nyonso tozali kokoba lokola baombo.

Eleki malamu komimona biso moko ndenge tozali, kotala na likebi bikangiseli nyonso oyo ya boombo oyo ezali kobatela biso na bolɔkɔ.

Na koyebáká biso moko, na komonáká oyo tozali na kati, tokoyeba porte ya Bonsomi ya solo.