Mokɔ́ti mpáko mpé Mofalisai

Komikitisa mwa moke na ntina ya makambo ndenge na ndenge ya bomoi, ebongi mpenza kokanga ntina ya malamu mpenza mitindo ya ntina oyo totiami likoló na yango.

Moto moko atiami likoló ya esika na ye, mosusu likoló ya mbongo, oyo wana likoló ya lokumu, oyo wana likoló ya eleko eleki, oyo oyo likoló ya titre boye to boye, etc., etc., etc.

Likambo ya kokamwisa koleka ezali ete biso nyonso, ezala mozwi to mobola, tozali na mposa ya bato nyonso mpe tozali na bomoi na bato nyonso, atako totondi na lolendo mpe na lokuta.

Tókanisa mwa moke likoló ya nini bakoki kolongola biso. Nini likambo na biso ekoki kozala na botomboki ya makila mpe masanga makasi? Mitindo ya ntina oyo totiami likoló na yango ekokóma nini? Mawa na biso, tokanisi tozali makasi mingi mpe tozali ya bolɛmbu mingi!

“Ngai” oyo ayoki na kati na ye moko mitindo ya ntina oyo totiami likoló na yango, esengeli kolongolama soki tozali mpenza na mposa ya Esengo ya solo.

“Ngai” wana atyaka bato mosusu na nse, amiyokaka malamu koleka bato nyonso, ya kokoka mingi na makambo nyonso, ya bozwi mingi, ya mayele mingi, oyo ayebi makambo mingi na bomoi, etc.

Ezali malamu mingi kopesa ndakisa sikawa lisese wana ya Yesu Mozwi Monene, na ntina ya mibali mibale oyo bazalaki kobondela. Elobamaki na bato oyo bazalaki kotyela bango moko elikya lokola bazali sembo, mpe bazalaki kotyola bato mosusu.

Yesu Klisto, alobaki ete: “Mibali mibale bamataki na Tempelo kobondela; moko azalaki Mofalisai mpe mosusu Mokɔngɔli mpako. Mofalisai, atɛlɛmɛlaki mpe abondelaki na kati na ye moko na lolenge oyo: Nzambe. Natɔndi yo ete nazali lokola bato mosusu te, bayibi, bazangi bosembo, basamboli ekobo, ata lokola Mokɔngɔli mpako oyo te: Nakokila bilei mbala mibale na pɔ́sɔ, napesaka moko ya zomi ya biloko nyonso oyo nazwaka. Kasi Mokɔngɔli mpako, atɛlɛmɛlaki mosika, alingaki te ata kotombola miso na likoló, kasi azalaki kobɛta ntolo na ye, kolobáká ete: “Nzambe yoka ngɔlu na ngai, mosumuki”. Nalobi na bino ete oyo akitaki na ndako na ye, atángami sembo liboso na mosusu; mpamba te moto nyonso oyo amitombolaka akokitisama; mpe moto oyo amikitisi akotombolama”. (LUKA XVIII, 10-14)

Kobanda kososola ezalela na biso moko ya bozangi ntina mpe ya mawa oyo tozali na yango, ezali mpenza likambo ya makasi mingi ntango likanisi wana ya “Koleka” ezali kati na biso. Bandakisa: Nazali sembo koleka oyo wana, ya mayele koleka oyo wana, ya bizaleli malamu koleka oyo wana, ya bozwi mingi, oyo ayebi makambo mingi na makambo ya bomoi, ya pɛto koleka, oyo akokisaka mikumba na ye malamu koleka, etc., etc., etc.

Ekoki te koleka na libulu ya sindano ntango tozali “bazwi”, ntango likanisi wana ya “Koleka” ezali kati na biso.

“Ezali mpasi mingi kolekisa kamela na libulu ya sindano, koleka moto ya bozwi kokɔta na bokonzi ya Nzambe”.

Likambo wana ete eteyelo na yo nde eleki malamu mpe oyo ya mozalani na ngai ezali na ntina te; likambo wana ete Lingomba na yo nde ya solo kaka, mwasi ya oyo wana azali mwasi ya mabe mpenza mpe oyo ya ngai azali mosantu; Likambo wana ete moninga na ngai Roberto azali molangwi masanga mpe ngai nazali moto ya bwanya mpe oyo amibombi, etc., etc., etc., yango nde esalaka ete tómiyoka lokola tozali bazwi; ntina oyo biso nyonso tozali “BAKAMELA” ya lisese ya Biblia na boyokani na mosala ya esoterique.

Ezali na lombangu komitala biso moko ntango nyonso na mokano ya koyeba polele mpenza mitindo ya ntina oyo totiami likoló na yango.

Ntango moto amoni eloko oyo esilikisaka ye mingi na ntango oyo apesi; mpasi oyo bapesaki ye mpo na eloko boye to boye; na nsima amoni mitindo ya ntina oyo atiami likoló na yango na makanisi.

Mitindo ya ntina wana ezali kolanda Nsango Malamu ya Boklisto “zɛlozɛlo oyo atongaki ndako na ye likoló na yango”.

Esengeli kokoma malamu ndenge nini mpe ntango nini atyolaki bato mosusu komiyokáká ete aleki bango mbala mosusu mpo na titre to esika na kati ya bato to eksperiansi oyo azwi to mbongo, etc., etc., etc.

Ezali likambo ya mabe komiyoka lokola moto azali mozwi, aleki oyo wana to oyo wana mpo na ntina boye to boye. Bato ya ndenge wana bakoki kokɔta te na Bokonzi ya Likoló.

Ezali malamu koyeba na nini moto amiyokaka malamu, na nini lolendo na ye ekokisami, oyo ekoya kolakisa biso mitindo ya ntina oyo totiami motema likoló na yango.

Nzokande, lolenge wana ya kotala esengeli te kozala likambo ya makanisi mpamba, tosengeli kozala na mayele mpe komitala biso moko na likebi mpenza na lolenge ya semba, ntango nyonso.

Ntango moto abandi kokanga ntina ya mawa na ye moko mpe ya bozangi ntina; ntango atiki bilobaloba ya minene; ntango amoni bozoba ya batitre mingi, lokumu mpe bozali likoló ya balikebisi ya pamba na bato oyo tokokani na bango ezali elembo ya solosolo ete abandi kobongwana.

Moto akoki te kobongwana soki akangami na oyo alobi ete: “Ndako na ngai”. “Mbongo na ngai”. “Biloko na ngai”. “Mosala na ngai”. “Bizaleli malamu na ngai”. “Makoki na ngai ya mayele”. “Makoki na ngai ya mosala ya mabɔkɔ”. “Boyebi na ngai”. “Lokumu na ngai” etc., etc., etc.

Likambo wana ya kokangama na “Oyo ya ngai” na “Ngai”, esili koleka lokola mpo na kopekisa koyeba bozangi ntina na biso moko mpe mawa ya kati.

Moto akamwaka liboso ya elakiseli ya moto to ya masuwa oyo ezindi; na nsima bato oyo bazangi elikya bamibateli mbala mingi na biloko oyo epesaka lisɛki; biloko ya ntina te.

Bato ya mawa! Baniyokaka na biloko wana, batyami na bozoba, bakangami na oyo ezali na ntina moke te.

Komiyoka bango moko na nzela ya biloko ya libándá, komitonga likoló na yango, ekokani na kozala na ezalela ya kozanga koyeba mpenza.

Likanisi ya “BOZALI”, (BOZALI YA SOLO), ekoki kaka kosilisa “Ba Yeu” wana nyonso oyo tomemi na kati na biso; liboso, likanisi ya ndenge wana ezali eloko mosusu koleka oyo ekoki kosalema te.

Na mawa, basambeli ya “Ngai” bandimaka yango te; bamikanisaka bango moko banzambe; bakanisaka ete basilá kozwa “Nzoto ya Nkembo” wana oyo Paulo wa Tarso alobelaki; bakanisi ete “Ngai” ezali ya bonzambe mpe moto azali te oyo akolongola bozoba ya ndenge wana na mitó na bango.

Moto ayebi te nini asengeli kosala na bato ya ndenge wana, alimboli bango mpe bakangi ntina te; ntango nyonso bakangami na zɛlozɛlo oyo batongaki ndako na bango likoló na yango; ntango nyonso bakɔti na mateya na bango, na bilulela na bango, na bozoba na bango.

Soki bato wana bamitalaki bango moko na lisɛki, balingaki kotala bango moko mateya ya mingi; balingaki komona na kati na bango moko ebele wana nyonso ya bato to “Ba Yeu” oyo bafandi na kati ya kati na biso.

Ndenge nini likanisi ya solosolo ya BOZALI na biso ya solo ekoki kozala kati na biso, ntango “Ba Yeu” wana bazali koyoka mpo na biso, kokanisa mpo na biso?

Likambo ya mabe koleka na likambo oyo nyonso ya nsɔmɔ ezali ete moto akanisaka ete azali kokanisa, ayokaka ete azali koyoka, ntango na solo moto mosusu nde na ntango oyo apesi akanisaka na bɔɔngɔ na biso oyo enyokwami mpe ayokaka na motema na biso oyo eyoki mpasi.

Bato ya mawa na biso! Mbala boni tokanisaka ete tozali kolinga mpe oyo ezali kosalema ezali ete moto mosusu na kati na ye moko atondi na mposa ya nzoto azali kosalela esika ya motema.

Tozali bato ya mawa, tobungisaka mposa ya nyama na bolingo! kasi nzokande moto mosusu nde na kati na ye moko, na kati ya bomoto na biso, oyo alekaka na bobungisi ya ndenge wana.

Biso nyonso tokanisaka ete tokoloba ata mokolo moko te maloba wana ya Mofalisai na lisese ya Biblia: “Nzambe, natɔndi yo ete nazali lokola bato mosusu te”, etc. etc.

Nzokande, mpe atako emonani lokola likambo ya kokamwisa, nde ndenge wana nde tosala mikolo nyonso. Motei ya mosuni na zando alobi ete: “Nazali lokola batei mosuni mosusu te oyo batekaka mosuni ya mabe mpe banyokolaka bato”

Motei ya bilamba na magazini agangaki ete: “Nazali lokola batei mosusu te oyo bayebi koyiba na komekaka mpe oyo bakómi bazwi”.

Motei ya miliki alobi ete: “Nazali lokola batei mosusu ya miliki te oyo batyaka mai na kati na yango. Nalingaka kozala sembo”

Mama ya ndako alobi na bokutani, makambo oyo elandi: “Nazali lokola oyo wana te oyo atambolaka na mibali mosusu, nazali matondi na Nzambe moto ya kolongobana mpe ya sembo epai ya mobali na ngai”.

Nsuka: Bato mosusu bazali bato mabe, bazangi bosembo, basamboli ekobo, bayibi mpe bato mabe mpe mokomoko na biso mpate ya boboto, “Mosantu ya Chocolat” ya malamu mpo na kozala na yango lokola mwana ya wolo na ndako-nzambe moko.

Tozali bato ya bozoba mingi! Tokanisaka mbala mingi ete tosala ata mokolo moko te bozoba mpe makambo ya mabe wana nyonso oyo tomonaka bato mosusu bazali kosala mpe tokómi mpo na ntina wana na nsuka ete tozali bato kitoko, na mawa tomonaka bozoba mpe makambo mabe oyo tosala te.

Ezali na bantango ya kokamwisa na bomoi oyo makanisi ezali na mitungisi te ya lolenge nini etandi. Ntango makanisi ezali kimya, ntango makanisi ezali na bomoi, ntango yango oyo eloko ya sika eyaka.

Na bantango ya ndenge wana ekoki komona mitindo ya ntina, mitindo ya ntina, oyo totiami likoló na yango.

Ntango makanisi ezali na bopemi ya mozindo, tokoki kotala biso moko bosolo ya mabe ya zɛlozɛlo wana ya bomoi, oyo totongi ndako likoló na yango. (Tala Matai 7 - Bavɛrsɛ 24-25-26-27-28-29; lisese oyo elobeli mitindo mibale ya ntina)