मजकुराकडे जा

क्रांतिकारी मानसशास्त्र

शाळा, महाविद्यालये आणि विद्यापीठांमधील शिक्षक आणि प्राध्यापकांनी आंतरराष्ट्रीय ज्ञानवादी (ग्नोस्टिक) चळवळ शिकवणारी क्रांतिकारी मानसशास्त्र (सायकॉलॉजी) सखोलपणे अभ्यासायला हवे.

सुरू असलेल्या क्रांतीचे मानसशास्त्र हे यापूर्वी या नावाने ओळखल्या जाणाऱ्या प्रत्येक गोष्टीपेक्षा पूर्णपणे वेगळे आहे.

कोणत्याही शंकाशिवाय, आम्ही कोणत्याही भीतीने असे म्हणू शकतो की आपल्या आधीच्या शतकानुशतके, युगायुगांच्या अंधाऱ्या रात्रीपासून, मानसशास्त्र (“कारण नसलेला विद्रोही” आणि रॉकच्या शूरवीरांच्या) या युगात सध्या इतके खाली कधीच आले नव्हते.

या आधुनिक युगातील प्रतिगामी आणि प्रतिक्रियावादी मानसशास्त्र, दुर्दैवाने, असहायपणे त्याचा अर्थ गमावून बसले आहे आणि त्याच्या खऱ्या उत्पत्तीशी असलेला थेट संपर्क तुटला आहे.

लैंगिक ऱ्हास आणि मनाच्या पूर्ण ऱ्हासाच्या या काळात, मानसशास्त्र या शब्दाची व्याख्या नेमकेपणाने करणे केवळ अशक्य नाही, तर मानसशास्त्रातील मूलभूत विषय खऱ्या अर्थाने अज्ञात आहेत.

जे चुकीने असे मानतात की मानसशास्त्र हे समकालीन, आधुनिक विज्ञान आहे, ते खरोखरच गोंधळलेले आहेत, कारण मानसशास्त्र हे एक अतिशय प्राचीन विज्ञान आहे, ज्याची उत्पत्ती प्राचीन रहस्यमय (मिस्टरी) शाळांमध्ये आहे.

स्नॉब (Snob), अत्यंत आधुनिक बदमाश आणि प्रतिगामी व्यक्तीला मानसशास्त्र म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या गोष्टीची व्याख्या करणे अशक्य आहे, कारण या समकालीन युगाव्यतिरिक्त, हे उघड आहे की मानसशास्त्र त्याच्या स्वतःच्या नावाने कधीही अस्तित्वात नव्हते. कारण काही विशिष्ट कारणांमुळे ते नेहमी राजकीय किंवा धार्मिक स्वरूपाच्या विध्वंसक प्रवृत्तींसाठी संशयास्पद होते आणि म्हणूनच ते अनेक वेषांमध्ये लपलेले होते.

प्राचीन काळापासून, जीवनाच्या रंगमंचावरील विविध दृश्यांमध्ये, मानसशास्त्र नेहमीच तत्त्वज्ञानाच्या (फिलॉसॉफी) वेषात हुशारीने लपून आपले कार्य करत आले आहे.

गंगा नदीच्या काठी, वेदांच्या पवित्र भारतातील भयाण रात्रीपासून, योगाचे असे प्रकार अस्तित्वात आहेत जे मुळात उच्च पातळीवरील शुद्ध प्रायोगिक मानसशास्त्र (एक्सपेरिमेंटल सायकॉलॉजी) आहेत.

सात योगांचे वर्णन नेहमी पद्धती, प्रक्रिया किंवा तात्विक प्रणाली म्हणून केले जाते.

अरबी जगात, सूफींचे (SUFIS) पवित्र उपदेश, काही प्रमाणात आध्यात्मिक आणि काही प्रमाणात धार्मिक, हे खऱ्या अर्थाने पूर्णपणे मानसशास्त्रीय क्रमाने आहेत.

अनेक युद्धे, वंशभेद आणि धार्मिक, राजकीय पूर्वग्रहांनी हाडांपर्यंत सडलेल्या जुन्या युरोपमध्ये, मागील शतकाच्या अखेरीपर्यंत मानसशास्त्र स्वतःला लपवण्यासाठी तत्त्वज्ञानाचा वेष परिधान करत असे.

तर्कशास्त्र, ज्ञानाचा सिद्धांत, नैतिकता, सौंदर्यशास्त्र इत्यादी सर्व विभाग आणि उपविभागा असूनही, तत्त्वज्ञान हे निःसंशयपणे स्वतःमध्ये एक स्व-चिंतन (self-reflection), अस्तित्वाचे रहस्यमय आकलन, जागृत चेतनेचे कार्यात्मक ज्ञानात्मक स्वरूप आहे.

अनेक तात्विक शाळांची (फिलॉसॉफिकल स्कूल्स) चूक ही आहे की त्यांनी मानसशास्त्रला तत्त्वज्ञानापेक्षा कनिष्ठ मानले, केवळ मानवी स्वभावाच्या सर्वात खालच्या आणि क्षुल्लक पैलूंशी संबंधित मानले.

धर्मांचा तुलनात्मक अभ्यास आपल्याला या तार्किक निष्कर्षापर्यंत पोहोचण्यास मदत करतो की मानसशास्त्राचे विज्ञान नेहमीच सर्व धार्मिक तत्त्वांमध्ये खूप जवळून जोडलेले होते. धर्मांचा कोणताही तुलनात्मक अभ्यास हे दर्शवितो की विविध देश आणि वेगवेगळ्या युगांतील सर्वात रूढिवादी (ऑर्थोडॉक्स) धार्मिक साहित्यात मानसशास्त्र विज्ञानाचे अद्भुत खजिने आहेत.

ज्ञानवादाच्या (ग्नोस्टिसिझम) क्षेत्रातील सखोल संशोधनामुळे आपल्याला विविध ज्ञानवादी लेखकांच्या (ग्नोस्टिक ऑथर्स) संकलनाचा अद्भुत संग्रह शोधण्याची परवानगी मिळते, जो ख्रिश्चन धर्माच्या सुरुवातीच्या काळातला आहे आणि जो फिलोकालिया (PHILOKALIA) या नावाने ओळखला जातो. आजही हा संग्रह विशेषतः मठाधिपतींना (मॉन्क्स) सूचना देण्यासाठी प्राच्य चर्चमध्ये (ईस्टर्न चर्च) वापरला जातो.

कोणत्याही शंकाशिवाय आणि फसवणुकीला बळी पडण्याच्या किंचितही भीतीशिवाय, आम्ही जोर देऊन सांगू शकतो की फिलोकालिया (PHILOKALIA) हे सारतः शुद्ध प्रायोगिक मानसशास्त्र (प्युअर एक्सपरिमेंटल सायकॉलॉजी) आहे.

ग्रीस, इजिप्त, रोम, भारत, पर्शिया, मेक्सिको, पेरू, असीरिया, चाल्डिया इत्यादींच्या प्राचीन रहस्यमय शाळांमध्ये मानसशास्त्र नेहमीच तत्त्वज्ञान, वास्तविक वस्तुनिष्ठ कला, विज्ञान आणि धर्माशी जोडलेले होते.

प्राचीन काळात मानसशास्त्र नर्तिकांच्या (डान्सर्स) मोहक हावभावांमध्ये, किंवा गूढ चित्रलिपीमध्ये (हिअरोग्लीफ्स), किंवा सुंदर शिल्पात, किंवा कवितेत, किंवा शोकांतिकेत (ट्रॅजेडी) आणि मंदिरांमधील मधुर संगीतात हुशारीने लपलेले असे.

विज्ञान, तत्त्वज्ञान, कला आणि धर्म स्वतंत्रपणे फिरण्यासाठी वेगळे होण्यापूर्वी, मानसशास्त्र प्राचीन रहस्यमय शाळांमध्ये सार्वभौमपणे राज्य करत होते.

कलियुगामुळे किंवा काळ्या युगामुळे, ज्यामध्ये आपण अजूनही आहोत, दीक्षांत समारंभाची (इनिशिएटिक) महाविद्यालये बंद झाली, तेव्हा मानसशास्त्र आधुनिक जगाच्या विविध गूढ (एसोटेरिक) आणि छद्म-गूढ (स्युडो-एसोटेरिक) शाळांच्या प्रतीकात्मकतेमध्ये आणि विशेषतः ज्ञानवादी गूढतेमध्ये (ग्नोस्टिक एसोटेरिझम) टिकून राहिले.

सखोल विश्लेषण आणि मूलभूत संशोधनामुळे, भूतकाळात अस्तित्वात असलेल्या आणि सध्या अस्तित्वात असलेल्या विविध मानसशास्त्रीय प्रणाली आणि सिद्धांत दोन श्रेणींमध्ये विभागले जाऊ शकतात, हे आपल्याला पूर्णपणे स्पष्टपणे समजते.

पहिली: अनेक बुद्धिजीवी (इंटेलेक्च्युअल) जसा विचार करतात तसे सिद्धांत. आधुनिक मानसशास्त्र प्रत्यक्षात याच श्रेणीतील आहे.

दुसरी: जे सिद्धांत चेतनेच्या क्रांतीच्या दृष्टिकोनातून माणसाचा अभ्यास करतात.

हे सिद्धांत खऱ्या अर्थाने मूळ आणि सर्वात प्राचीन आहेत, तेच आपल्याला मानसशास्त्राच्या जिवंत उत्पत्ती आणि त्याच्या सखोल अर्थांबद्दल आकलन करण्यास मदत करतात.

जेव्हा आपल्या सर्वांना चेतनेच्या क्रांतीच्या नवीन दृष्टिकोनातून माणसाचा अभ्यास करणे किती महत्त्वाचे आहे, हे संपूर्णपणे आणि मनाच्या सर्व स्तरांवर समजेल, तेव्हा आपल्याला हे समजेल की मानसशास्त्र म्हणजे व्यक्तीच्या मूलभूत आणि निर्णायक परिवर्तनाशी (ट्रान्सफॉर्मेशन) संबंधित तत्त्वे, कायदे आणि तथ्यांचा अभ्यास आहे.

शाळा, महाविद्यालये आणि विद्यापीठांमधील शिक्षक आणि प्राध्यापकांनी आपण ज्या महत्त्वपूर्ण क्षणात जगत आहोत आणि नवीन पिढी ज्या विनाशकारी मानसिक गोंधळात आहे, ते पूर्णपणे समजून घेणे अत्यावश्यक आहे.

“नवीन लाटेला” (न्यू वेव्ह) चेतनेच्या क्रांतीच्या मार्गावर आणणे आवश्यक आहे आणि हे केवळ मूलभूत शिक्षणाच्या क्रांतिकारी मानसशास्त्रामुळेच शक्य आहे.