Il-Libertà

Is-sens tal-Libertà għadu ma ġiex mifhum mill-Umanità.

Dwar il-kunċett tal-Libertà, dejjem imressaq b’mod aktar jew inqas żbaljat, saru żbalji serji ħafna.

Ċertament, wieħed jiġġieled għal kelma, joħroġ konklużjonijiet assurdi, iwettaq abbużi ta’ kull tip u jxerred id-demm fl-għelieqi tal-battalja.

Il-kelma Libertà hija affaxxinanti, kulħadd jogħġobha, madankollu, m’hemm l-ebda fehim veru dwarha, hemm konfużjoni relatata ma’ din il-kelma.

Mhux possibbli li wieħed isib tużżana nies li jiddefinixxu l-kelma Libertà bl-istess mod u bl-istess mod.

It-terminu Libertà, bl-ebda mod ma jkun komprensibbli għar-razzjonaliżmu suġġettiv.

Kull persuna għandha ideat differenti dwar dan it-terminu: opinjonijiet suġġettivi ta’ nies mingħajr ebda realtà oġġettiva.

Meta titqajjem il-kwistjoni tal-Libertà, hemm inkonsistenza, vaghezza, inkongruenza f’kull moħħ.

Jien ċert li lanqas Don Emmanuel Kant, l-awtur tal-Kritika tar-Raġuni Pura, u tal-Kritika tar-Raġuni Prattika, qatt ma analizza din il-kelma biex jagħtiha s-sens eżatt.

Libertà, kelma sabiħa, terminu sabiħ: Kemm reati twettqu f’isimha!

Bla dubju, it-terminu Libertà ipnotizza l-folol; il-muntanji u l-widien, ix-xmajjar u l-ibħra ġew imtebba bid-demm fil-konġura ta’ din il-kelma maġika.

Kemm bnadar, kemm demm u kemm eroj seħħew matul l-Istorja, kull darba li fuq it-tapit tal-ħajja tpoġġiet il-kwistjoni tal-Libertà.

Sfortunatament, wara kull indipendenza miksuba bi prezz daqshekk għoli, l-iskjavitù tkompli ġewwa kull persuna.

Min hu ħieles?, Min kiseb il-libertà famuża?, Kemm inħelsu?, jaħasra, jaħasra, jaħasra!

L-adolexxent jixxennaq għal-libertà; jidher inkredibbli li ħafna drabi jkollok ħobż, kenn u kenn, trid taħrab mid-dar tal-missier biex tfittex il-libertà.

Huwa inkongruenti li ż-żagħżugħ li għandu kollox fid-dar, irid jaħrab, jaħrab, jitbiegħed minn daru, affaxxinat bit-terminu libertà. Huwa stramb li filwaqt li wieħed igawdi kull tip ta’ kumditajiet f’dar kuntenta, irid jitlef dak li għandu, biex jivvjaġġa minn dawk l-artijiet tad-dinja u jgħaddas fl-uġigħ.

Li l-imsejken, il-paria tal-ħajja, il-tallab, verament jixxennaq li jitbiegħed mill-għarix, mit-tinda, bl-iskop li jikseb xi bidla aħjar, huwa korrett; iżda li t-tifel tajjeb, it-tifel ta’ ommu, ifittex ħarba, ħarba, huwa inkongruenti u saħansitra assurd; madankollu dan huwa hekk; il-kelma Libertà, tiffaċina, tisseduċi, għalkemm ħadd ma jaf jiddefinixxiha b’mod preċiż.

Li t-tfajla trid il-libertà, li tixxennaq li tibdel id-dar, li tixtieq tiżżewweġ biex taħrab mid-dar tal-missier u tgħix ħajja aħjar, hija parzjalment loġika, għax hi għandha d-dritt li tkun omm; madankollu, diġà fil-ħajja bħala mara, issib li mhix ħielsa, u b’riżenja trid tkompli ġġorr il-ktajjen tal-iskjavitù.

L-impjegat, għajjien b’tant regolamenti, irid jara lilu nnifsu ħieles, u jekk jirnexxilu jikseb l-indipendenza jsib ruħu bil-problema li jibqa’ lsir tal-interessi u t-tħassib tiegħu stess.

Ċertament, kull darba li niġġieldu għal-Libertà, insibu ruħna diżappuntati minkejja r-rebħiet.

Tant demm imxerred għalxejn f’isem il-Libertà, u madankollu nibqgħu skjavi tagħna nfusna u tal-oħrajn.

In-nies jiġġieldu għal kliem li qatt ma jifhmu, għalkemm id-dizzjunarji jispjegawhom grammatikalment.

Il-Libertà hija xi ħaġa li trid tinkiseb ġewwa wieħed innifsu. Ħadd ma jista’ jiksebha barra minnu nnifsu.

Ir-rikba fl-arja hija frażi orjentali ħafna li tallegorizza s-sens tal-Libertà ġenwina.

Ħadd ma jista’ fir-realtà jesperjenza l-Libertà sakemm il-kuxjenza tiegħu tkompli tkun ibbottiljata fih innifsu, fija nnifsi.

Li wieħed jifhem dan jien innifsi, il-persuna tiegħi, dak li jien, huwa urġenti meta wieħed verament irid jikseb il-Libertà.

Bl-ebda mod ma nistgħu neqirdu l-irbit tal-iskjavitù mingħajr ma nkunu fhimna qabel din il-kwistjoni tiegħi kollha, dan kollu li jappartjeni lill-jien, lili nnifsi.

Fiex tikkonsisti l-iskjavitù?, X’inhu dan li jżommna lsiera?, X’inhuma dawn l-ostakli?, dan kollu huwa dak li għandna bżonn niskopru.

Għonja u foqra, dawk li jemmnu u dawk li ma jemmnux, huma kollha formalment priġunieri għalkemm iqisu lilhom infushom ħielsa.

Sakemm il-kuxjenza, l-essenza, l-aktar ħaġa dinjituża u deċenti li għandna ġewwa fina, tkompli tkun ibbottiljata fija nnifsi, fija nnifsi, fil-jien innifsi, fix-xewqat u l-biżgħat tiegħi, fix-xewqat u l-passjonijiet tiegħi, fit-tħassib u l-vjolenza tiegħi, fid-difetti psikoloġiċi tiegħi; wieħed se jkun fi priġunerija formali.

Is-sens tal-Libertà jista’ jinftiehem biss bis-sħiħ meta jkunu ġew annullati l-irbit tal-ħabs psikoloġiku tagħna stess.

Sakemm jeżisti l-”jien innifsi” l-kuxjenza se tkun fil-ħabs; il-ħarba mill-ħabs hija possibbli biss permezz tal-annihilazzjoni Buddista, billi tinħall il-jien, titnaqqasha għar-rmied, għat-trab kożmiku.

Il-kuxjenza ħielsa, mingħajr jien, fin-nuqqas assolut ta’ fija nnifsi, mingħajr xewqat, mingħajr passjonijiet, mingħajr xewqat jew biżgħat, tesperjenza b’mod dirett il-Libertà vera.

Kwalunkwe kunċett dwar il-Libertà mhuwiex Libertà. L-opinjonijiet li niffurmaw dwar il-Libertà huma ‘l bogħod milli jkunu r-Realtà. L-ideat li noħolqu dwar is-suġġett tal-Libertà, m’għandhom xejn x’jaqsmu mal-Libertà awtentika.

Il-Libertà hija xi ħaġa li rridu nesperjenzaw b’mod dirett, u dan huwa possibbli biss billi mmutu psikoloġikament, billi nħallu l-jien, billi nispiċċaw għal dejjem b’fija nnifsi.

Ma jiswa xejn li nkomplu noħolmu bil-Libertà, jekk xorta waħda nkomplu bħala skjavi.

Aħjar naraw lilna nfusna kif aħna verament, nosservaw bir-reqqa dawn l-irbit kollha tal-iskjavitù li jżommuna fi priġunerija formali.

Billi nkunu nafu lilna nfusna, billi naraw x’aħna internament, se niskopru l-bieb tal-Libertà awtentika.