Barbaacha Nageenyaa

Yaa’iin yeroo sodaatan, nageenya barbaachaaf baallee jaalala qabeessa kormaa jala dhokatu.

Mucaan sodaate haadha isaa barbaacha fiiga, sababnisaas ishee biratti nageenya akka qabu itti dhaga’ama.

Kanaafuu, SODAA fi nageenya barbaaduun yeroo hundumaa walitti dhufeenya cimaa akka qaban mirkanaa’aadha.

Namni dhiibbaa shiftoonni narratti raawwatu jedhee sodaatu nageenya qawweesaarraa barbaada.

Biyyoonni biyya biraatiin weeraramna jedhanii sodaatan, meeshaa waraanaa, xiyyaara, doonii waraanaa bitatuu fi loltoota hidhachiisanii waraanaaf qophaa’u.

Namoonni baay’een hojjechuu hin dandeenye, hiyyummaatti sodaatani, nageenya yakkarraa barbaadanii, hattuutti, saamtootaatti, kkfitti jijjiiramu…

Dubartoonni baay’een dandeettii hin qabne rakkootti sodaataniitti galgaltummaatti jijjiiramu.

Namni hinaafaa ta’e niitii isaa dhabuu sodaata, qawween nageenya barbaada, ajjeesee booda mana hidhaatti galuun ifa dha.

Dubartiin hinaaftu dorgomaa ishee ykn abbaa manaa ishee ajjeefti, kanaafuu ajjeeftuu taati.

Isheen abbaa manaa ishee dhabuu sodaattee isa mirkaneessuuf jecha isa kaan ajjeesti ykn isa ajjeesuu murteessiti.

Abbaan manaa manichaaf kaffaltiin akka hin kaffalamne sodaatu, waligaltee, dhaaltota, wabii kkf gaafata, kanaafuu mirkaneeffachuu barbaada, haati manaa hiyyeettii fi daa’imman hedduu qabdu ulaagaalee kana guutuu hin dandeesse, abbootiin manaa magaalaa keessaa hundi wanta wal fakkaataa raawwatan, dhumarratti hiyyeettiin sun daa’imman ishee waliin karaarratti ykn paarkiiwwan magaalaa keessatti rafuuf dirqamti.

Waraanni hundi jalqaba isaa sodaarraa qaba.

Gaardii dhoksaa, dararaa, manneen hidhaa, Siberiyaa, manneen hidhaa sodaachisoo, ariitiin, hojii dirqamaa, ajjeechaan kkf sodaarraa maddu.

Biyyoonni sodaatiin biyyoota biroo weeraru; nageenya humnaan barbaadu, ajjeesuun, weeraruun kkf nagaa, jabaa, dandeettii akka ta’anitti yaadu.

Waajjiraalee poolisii dhoksaa, farra basaasa kkf keessatti gara bahaattis ta’ee dhihaatti basaastonni ni dhibamanii, isaan sodaatan, nageenya biyyaaf argachuuf jecha akka amanan barbaadu.

Yakki hundi, waraanni hundi, ajjeechaan hundi, jalqaba isaa sodaarraa fi nageenya barbaadurraa qaba.

Yeroo duraatti gidduu namaatti amanamummaan jira ture, har’a sodaan fi nageenya barbaaduun foolii ajaa’ibsiisaa amanamummaa balleesse.

Michuun michuu isaa hin amannee, inni isa hatuu, isa gowwomsuu, isa fayyadamuu sodaata, akkasumas jechoota gowwaa fi jallaa akkanaa jiru: “DUUBA MICHUU KEE ISA GAARIIF HIN LAALIN”. HITLERIANOONNI AKKA JECHI KUN WARQEE IRRAA TA’E JEDHU.

Michuun michuu isaa sodaata, akkasumas of eeguuf jecha JECHOOTA ni fayyadama. Gidduu michuutti amanamummaan hin jiru. Sodaan fi nageenya barbaaduun foolii mi’aawaa amanamummaa balleesse.

Castro Rus Kuubaa keessatti lammilee kumaatamaan ajjeeseera, kan inni dhumatuuf sodaatee; Castro ajjeesuun nageenya barbaada. Haala kanaan Nageenya argachuu akka danda’u itti dhaga’ama.

Stalin, Stalin inni hamaa fi dhiiga dhangalaasu, dhiiga isaa dhangalaasuun Raashiyaa faaluu. Sun mala nageenya isaa ittiin barbaadu ture.

Hitler Gaardii Dhoksaa, Gaardii Dhoksaa sodaachisaa, nageenya biyyaaf qopheesse. Inni akka isa garagalchan sodaachaa akka ture hin shakkisiisu, kanaafuu Gaardii Dhoksaa dhiiga dhangalaasu hundeessise.

Hadhaan addunyaa kanaa hundi jalqaba isaa sodaarraa fi nageenya barbaadurraa qaba.

Barsiisonnii fi barsiisota manneen barnootaa barattootaaf amala gaarii jabinaa barsiisuu qabu.

Daa’immanii fi shamarran mana isaanii keessaa jalqabee sodaan guutamuu isaa gaddisiisaa dha.

Daa’immanii fi shamarran ni sodaachifamu, ni doorsifamu, ni naasifamu, ni reebamu, kkf.

Warri maatii fi barsiisonni daa’imaa fi dargaggeessa akka baratan taasisuuf sodaachisuun baramaa dha.

Yeroo baay’ee daa’immanii fi dargaggeessaan yoo hin baranne kadhachuu, beela’anii karaarra naanna’uu, hojii gad aanaa akka huccuu miilaa qulqulleessuu, fe’iisa baachuu, gaazexaa gurguruu, qotiisa keessatti hojjechuu, kkf kkf kkf akka hojjetanitti himamaaf (Hojiin akka yakkaatti ta’ee).

Gad fageenyaan, jechoota warraa fi barsiisota kanaa hunda booda, daa’imaaf sodaan jira, daa’imaafis nageenya barbaaduutu jira.

Wanti hunda caalaa ulfaataa ta’e wanti nuti dubbachaa jirru kun, daa’immanii fi dargaggeessonni ni rakkatu, sodaan guutamu, boodas jireenya keessatti namoota sodaatani dha.

Warri maatii fi barsiisota daa’immanii fi shamarran, dargaggootaa fi shamarran sodaachisuutti fedhii hin qabne, osoo hin beekin karaa yakkaa irra deemaniiru, sababnisaas akka nuti dursee jenneetti, yakki hundi jalqaba isaa sodaarraa fi nageenya barbaadurraa qaba.

Har’a SODAA fi NAGEENYA BARBAADUUN pilaaneetii lafaa gara ibidda sodaachisaatti jijjiiraniiru. Addunyaan hundi ni sodaata. Addunyaan hundi nageenya barbaaddi.

Yeroo duraatti bilisaan imaluun ni danda’ama ture, amma daangawwan waardiyyaa hidhatan guutaman, paaspoortii fi waraqaalee gosa hunda biyya tokkoo gara biyya biraatti cehuuf mirga argachuuf ni gaafatamu.

Kun hundi bu’aa sodaatii fi NAGEENYA BARBAADUUTI. Namni imalu, namni dhufu ni sodaatama, nageenyis paaspoortii fi waraqaalee gosa hundaa keessaa barbaadamu.

Barsiisonnii fi barsiisota manneen barnootaa, kolleejjiiwwanii fi yuunivarsiitiiwwanii sodaachisaa ta’uu wanta kanaa hunda hubachuu fi dhaloota haaraa karaa jabina dhugaa barsiisuun addunyaaf tola ooluu qabu.

Dhaloota haaraa homaattuus homaa irraattuu akka hin sodaatnee fi nageenya akka hin barbaanne barsiisuun DADDI DADDAFFIIDHA.

Namni dhuunfaa hundi ofitti amanamuu barachuun barbaachisaa dha.

SODAA fi NAGEENYA barbaaduun dadhabina sodaachisaa jireenya gara ibidda sodaachisaatti jijjiirani dha.

Bakka hundatti kan baay’atan jajjaboo, sodaataa, dadhabaa kan yeroo hunda NAGEENYA barbaadanidha.

Jireenya ni sodaatan, du’a ni sodaatan, “Wanta inni jedhe”, sadarkaa hawaasaa, sadarkaa siyaasaa, maqaa, maallaqa, mana bareedaa, niitii bareedduu, abbaa manaa gaarii, hojii, daldala, qabeenya, meeshaalee manaa, konkolaataa, kkf kkf kkf ni sodaatan, wanta hunda ni sodaatan, jajjaboo, sodaataa, dadhabaan bakka hundatti baay’atan, garuu eenyuu illee of jajjaboo hin godhu, hundi jajjaboo, goota, kkf of godhu.

Dhaabatoota hawaasaa hunda keessatti fedhii kumaatamaa fi miliyoonaan lakkaa’amu kan dhabuu sodaatanitu jira, kanaafuu addunyaan hundi nageenya barbaaddi, humni irra caalaa haalaan baay’inaan walxaxaa ta’uun, jireenya yeroo hundaa caalaa walxaxaa, yeroo hundaa caalaa ulfaataa, yeroo hundaa caalaa hadhaa’aa, gara jabduu fi sodaachisaa godha.

Mareen hundi, hammeenyi hundi, shira hundi, jalqaba isaa sodaarraa fi nageenya barbaadurraa qaba.

Qabeenya, sadarkaa, dandeettii, maqaa dhabuu dhabuuf jecha hammeenyi ni tamsa’a, odeeffannoo sobaa, ni ajjeefama, dhoksaan akka ajjeefamuu ni kaffalama, kkf.

Warri lafarratti dandeettii qaban, ajjeesitoota mindeessuufii fi haala gaariidhaan kaffaluuf gosaa’u, kana jechuun hunda isaanii dandeettii isaanii dhoksuuf sodaatan balleessuuf.

Isaan dandeettii dandeettii mataasaatiif jaallatu, maallaqaa fi dhiiga hedduun mirkaneessu.

Gaazexaan yeroo hundaa oduuwwan of ajjeesuu kenniti.

Baay’een namni of ajjeesu goota akka ta’etti yaadu, garuu dhugumaan namni of ajjeesu jajjabaadha, jireenya sodaatee nageenya harka du’aa keessaa barbaada.

Goototni waraanaa tokko tokko akka namoota dadhabaa fi jajjaboo beekamtii argatan, yeroo fuulaa fuulatti du’aan walitti dhufan, sodaan isaanii haala sodaachisaa ta’een, gara bineensota sodaachisoo jireenya isaaniif nageenya barbaadaniitti jijjiiramanii, du’a irratti dhiibbaa guddaa raawwatan. Sana booda GOOTA jedhamanii beekamu.

Sodaan jabinaan ni dogoggora. Namni of ajjeesu baay’ee goota fakkaata, namni qawwee baatu baay’ee goota fakkaata, garuu dhugummaan namoonni of ajjeesanii fi qawwee qabatanii baay’ee jajjaboo dha.

Namni jireenya hin sodaanne of hin ajjeesu. Namni eenyuunuu hin sodaanne qawwee hin baatatu.

Barsiisonnii fi barsiisota manneen barnootaa, goota jechuun maal akka ta’e, sodaan maal akka ta’e haala ifa ta’een lammileef barsiisuun DADDA DADDAFFIIDHA.

SODAA fi NAGEENYA barbaaduun addunyaa gara ibidda sodaachisaatti jijjiiraniiru.