Mootummaa Keessaa

Haala keessa keessaa haala alaa wajjin sirriitti walitti makuun ogummaadhaan jiraachuu jechuudha… Argama ogummaadhaan jiraachuu barbaadus haala keessa keessaa isaaf malu gaafata…

Garuu, dhiibbaa malee namoonni yeroo jireenya isaanii ilaalan, jireenyi kun kophaa isaa argama alaa qofaan ijaaramee jira jedhanii yaadu… Namoota hiyyeeyyii! argamaan sun yookaan kun utuu isaan hin mudatin ta’ee, jireenyi isaanii caalaa gaarii ta’a ture jedhanii yaadu…

Carraan isaanitti dhuftee gammachuu argachuuf carraa dhaban jedhanii yaadu… Waan dhaban ni gaddan, waan tuffatan ni boo’an, gufuu fi balaa durii yaadachuun ni gunguman…

Namoonni jiraachuun hin jiraanne ta’uu fi dandeettiin of beekanii jiraachuu qalbii haala keessa keessaa qulqullina irratti qofa akka hundaa’u hubachuu hin barbaadan… Yeroo sanatti haala keessa keessaa isa sirrii keessa hin jirru yoo ta’e, argama alaa jireenyaa hammam bareedaa ta’e iyyuu, argamni gaariinillee dadhabsiisoo, nuffisiisoo yookaan wanta nama jeeqan fakkaachuu danda’u…

Namni tokko cidhaaf dhiphinaan eegaa jira, kun argama tokko dha, garuu yeroo sirrii argama sanaa keessa dhiphinaan guutamuu danda’a, dhugumaan homaa jaalalaa keessaa hin argatuu fi wanti hundi akka protocol aridaa fi qabbanaa’aa ta’a…

Muuxannoon nu barsiiseera namoonni cidha yookaan sirbaa irratti argaman hundi dhugumaan hin gammadan… Yeroo hundumaa cidha gaarii keessatti nama nuffisiisaan hin dhabamuu fi midhaan baay’ee mi’aawaa namoota tokko gammachiisaa kan biraa immoo boo’achiisa…

Namoonni argama alaa haala keessa keessaa isa sirrii wajjin iccitidhaan walitti makuu beekan baay’ee muraasa… Namoonni of beekanii jiraachuu dhabuun isaanii nama gaddisiisa: yeroo kofaltu boo’u, yeroo boo’u immoo koflu…

To’annoon adda dha: Ogeessi gammaduu danda’a garuu gonkumaa akka maraataa hin guutamuu; gaddisiisaa ta’uu danda’a garuu gonkumaa abdii kutataa fi gadi hin aannan; humnaa keessa tasgabbaa’aa dha; orgii keessa araada hin qabu; fedhii foonii keessa qulqulluu dha, kkf.

Namoonni gaddisiisoo fi abdii kutatoo ta’an jireenya irraa waan hamaa yaaduu fi ifaan jiraachuu hin barbaadan… Guyyaa guyyaatti namoota hin gammadan qofa osoo hin taane, waan caalaa immoo, jireenya warra kaanii dabalataan hadhaa’aa godhan argina…

Namoonni akkanaa guyyaa guyyaatti cidhaa irraa gara cidhatti yoo jiraatanillee hin jijjiiraman; dhukkubni xiinqaa keessa isaanii keessa jiru dha… namoonni akkanaa haala keessa keessaa hundee isaa bade qabu…

Haa ta’uu malee namoonni sun ofii isaanii akka qajeelotaatti, qulqulluutti, amala gaarii qabanitti, kabajamtootaatti, tajaajiltootaatti, wareegamtootaatti, kkf., kkf., kkf. of filatu. Namoota of keessaa baay’ee yaadani dha; namoota of jaallatan baay’ee dha…

Dhuunfaan ofiif baay’ee gadduu fi yeroo hundumaa itti gaafatamummaa ofii jalaa baqachuuf karaa barbaadan… Namoonni akkanaa miiraan gadi aanootti barataniruu fi sababa kanaaf guyyaa guyyaatti elementoota xiinqaa kan namaa gadii uumuun isaanii ifadha.

Argamni nama hin gammachiisne, duubatti deebi’uun carraa, hiyyummaan, liqaan, rakkoon, kkf., namoota jiraachuu hin beekne qofaaf adda dha… Namni kamiyyuu aadaa sammuu badhaadhaa uummachuu danda’a, garuu namoonni sirriitti jiraachuu baratan baay’ee muraasa dha…

Namni yeroo argama alaa haala keessa keessaa hubannoo irraa gargar baasuu barbaadu, jiraachuu dhabuu isaa ifatti argisiisa. Warri of beekanii argama alaa fi haala keessa keessaa walitti makuu baratan, karaa milkaa’inaa irra deemu…