Daawwataa fi Daawwatamaa

Namni tokko yeroo tokko osoo hin taane baay’ee akka ta’e hubachuun of ilaaluu yeroo jalqabu, dhugumaan waan inni keessa isaa guute hundumaa irratti hojjechuu jalqabaachuun ifa dha.

Dogoggorri xiinqaa itti aanan kun hojii of ilaaluu keessaa fi keessoo irratti gufuu dha: Miitomaaniyaa (Dallansuu guddaa, Waaqa of se’uu), Egoolaatrii (YO dhaabbataa akka qabu amanuu; gosa Altar-Egoo kamiyyuu waaqeffachuu), Paaraanooyaa (Beekaa of se’uu, of danda’uu, of tuuluu, dogoggora hin qabu of se’uu, boona amantii, nama yaada nama biraa arguu hin dandeenye).

Amantaa gowwummaa namni tokko akka ta’e, YO dhaabbataa akka qabu jedhuun yoo itti fufan, of irratti hojii cimaa hojjechuun waan hin danda’amne caalaa dha. Namni yeroo hundumaa tokko of se’u, yoomiyyuu elementoota isaa hin barbaadamne irraa adda bahuu hin danda’u. Yaada, miira, hawwii, kaka’umsa, fedhii, jaalala, fi kkf hundumaa akka hojiiwwan adda addaa, kan hin jijjiiramne, uumama isaa irraa ta’anitti ilaala, akkasumas rakkoowwan dhuunfaa isaa kanneen akka dhaalaan argaman ta’uun isaa hanga namoota biraatti of qajeelchuutti ga’a…

Namni barsiisa YO baay’ee fudhatu, hawwiin, yaanni, gochi, kaka’umsi, fi kkf tokkoon tokkoon YO adda addaatti akka deebi’u hubannoon ni hubata… Atleetni of ilaaluu keessoo kamiyyuu of keessatti ciminaan hojjeta, elementoota hin barbaadamne garaagarumma qaban kan inni keessa isaa guute sammuu isaa keessaa baasuuf ni carraaqa…

Namni tokko dhugaan keessa isaa ilaaluu yoo jalqabe, bakka lamatti qoodama: Ilaalaa fi Ilaalamticha. Qoodamni akkasii utuu hin raawwatamin ta’ee, Karaa dinqisiisaa Of Beekumsaa irratti tarkaanfii tokkoyyuu hin tarkaanfannuun ifa dha. Ilaalaa fi Ilaalamticha gidduutti qoodamuu yoo hin barbaadne akkamitti of ilaaluu dandeenya?

Qoodamni akkasii yoo hin raawwatamin ta’ee, Karaa Of Beekumsaa irratti tarkaanfii tokkoyyuu hin tarkaanfannuun ifa dha. Qoodamni kun yeroo hin raawwataminitti, adeemsa YO Pluuraalaayizeed hundumaa wajjin walitti hidhamuu keenyaan itti fufna… Namni adeemsa YO Pluuraalaayizeed garaagaraa wajjin walitti hidhamu, yeroo hundumaa miidhaa haalaati.

Namni of hin beekne akkamitti haala jijjiiruu danda’a? Namni keessa isaa hin ilaalle akkamitti of beekuu danda’a? Namni tokko Ilaalaa fi Ilaalamticha gidduutti utuu hin qoodamin akkamitti of ilaaluu danda’a?

Amma immoo, namni kamiyyuu hanga akkas jechuu danda’utti guddina jijjiiramaa hin jalqabuu danda’u: “Hawwiin kun YO bineensaa kan ani balleessuu qabu dha”; “Yaadni ofittumma kun YO biraa kan na dhiphisuu fi balleessuu barbaadu dha”; “Miirri onnee koo miidhu kun YO seeraan alaa kan ani awwaara kosmiikitti hir’isuu barbaadu dha”; fi kkf. Dhuguma, kun nama Ilaalaa fi Ilaalamticha gidduutti hin qoodamneef waan hin danda’amne dha.

Namni adeemsa xiinqaa isaa hundumaa akka hojiiwwan YO tokkoo, Dhuunfaa fi Dhaabbataa fudhatu, dogoggora isaa hundumaa wajjin walitti dhufeenya cimaa qaba, isaanis ofitti maxxansee jira, kanaafuu humna sammuu isaa irraa adda baasuuf qabu dhabeera. Ifatti, namoonni akkanaa yoomiyyuu guddinaan jijjiiramuu hin danda’an, namoota kufaatiitti murteeffamani dha.