Yaada Gadhee

Yeroo ammaa kana yeroo jijjiiramaa fi gad aanaa ta’etti gadi fageenyaan fi xiyyeeffannaan guutuun yaaduun waanuma hin baratamne dha. Giddugala Beekumsaa keessaa yaadonni adda addaa kan dhufan, akka wallaaltoonni hubannaa qabanitti Eegumsa Dhuunfaa irraa osoo hin taane, “Ani” adda addaa kan nu keessa jiran irraati.

Namni yommuu yaadu, isa, ofuma isaatiin fi fedhii isaatiin yaadaa jira jedhee cimsee amana. Bineensichi hubannaa qabu hiyyeessi sun yaadonni hedduun hubannaa isaa keessa darban kanneen “Anoota” adda addaa kan nu keessa jiran irraa madduu isaa hubachuu hin barbaadu.

Kunis dhugumatti dhuunfaatti yaadaa hin jirru jechuudha; dhugumatti ammallee sammuu dhuunfaa hin qabnu. Haa ta’u malee, “Anni” adda addaa kan nu keessa fe’anne hundi Giddugala Beekumsaa keenya ni fayyadamu, yeroo danda’an hunda yaaduuf ni fayyadamu. Waan hin taane ta’a, kanaafuu yaada sirrii hin taanee fi miidhaa geessisu tokkoon tokkootti of beeksisuun, abbummaan dhuunfaa akka isaaf kennametti amanuun.

Ifa ta’ee jira, yaanni sirrii hin taane kun ykn sun kamiyyuu “Ani” kan yeroo tokkotti Giddugala Beekumsaa keenya haala malee fayyadame irraa kan madduu dha. Yaadonni sirrii hin taane gosa adda addaa qabu: shakkii, amantaa dhabuu, nama biraatti fedhii dhabuu, hinaaffaa onnee, hinaaffaa amantii, hinaaffaa siyaasaa, hinaaffaa michuummaa ykn gosa maatii, sassata, fedhii foonii, haaloo bahuu, dheekkamsa, boona, hinaafa, jibba, dallansu, hanna, sagaagala, dhibaa’ummaa, balfa, kkf., kkf., kkf.

Dhugumatti hanqinni xiinqalbii baay’ee qabna, manni sibiilaa fi arraba kuma qabaannus, sirriitti isaan lakkaa’uu hin dandeenyu. Akkaataa ykn corollario kan olitti dubbatameen, yaada sirrii hin taaneen of beeksisuun waan hin yaadamne ta’ee argama.

Sababiin malee bu’aan jiraachuu hin danda’amneef, yaanni ofuma isaatiin, dhalootaan ofumaan uumamuu hin danda’u jennee kabajaan mirkaneessina… Walitti dhufeenyi yaadaa fi yaadaa gidduu jiru ifa dha; yaanni sirrii hin taane hundi yaada adda addaa qabu irraa kan madduu dha.

Tokkoon tokkoo keenya keessa yaadonni sirrii hin taane hammam yaada gosa tokkoo qaban jiraatu. Gaaffiin kun madaala “Yaadonni fi Yaada” irraa yoo ilaallu, tokkoon tokkoon “Anoota” kan sammuu keenya keessa fe’anne dhugumatti yaada addaati.

Mormii hin qabnu, tokkoon tokkoo keenya keessa yaadonni hedduun jiru; haa ta’u malee, tokkoon tokkoon isaanii kun, hamma tokko qofa ta’anis, yeroo tokkotti hunda ta’uu amanu… Mitomaanonni, egoolatrasi, narcisistoonni, paranoicoonni, barumsa “Baay’inni Yaada” hin fudhatan, ofiis ni jaallatu, “abbaa Tarzan” ykn “haadha cuuqaa” ta’uu isaanii ni dhaga’u…

Namoonni haalaan alaa ta’an akkamitti yaada sammuu dhuunfaa, kan ajaa’ibaa, kan ajaa’ibsiisaa hin qaban jedhu fudhachuu danda’u?… Haa ta’u malee, “Sabihondoonni” akkasii ofii isaanii waan gaarii yaadu, hanga hubannaa fi gad of qabuu agarsiisuuf uffata Aristippos uffataniitti…

Afaan keessaati seenaan jaarraawwanii sun Aristippos, hubannaa fi gad of qabuu agarsiisuu barbaadee, uffata moofa’aa kan qaawwaa fi bocaan guutame uffatee; harka isaa mirgaatiin ulee falaasamaa qabatee karaa Atenaas irra deemee fi karaa Atenaas irra deemee… Soqraaxi yommuu inni dhufuu argetti, sagalee guddaan, “Yaa Aristippos, booni kee qaawwa uffata kee keessa ni mul’ata!” jedheera jedhu.

Namni yeroo hundumaa haala dammaqinsa haarawaa keessa hin jiraanne, hubannaa dammaqaa, yaadaa jira jedhee yaaduun, yaada sirrii hin taane kamiinuu salphaatti of beeksisa. Bu’aa kana irraa kan ka’e, humna hamaa “Ani Sirrii Hin Taanee”, abbaa yaada isa gaaffii keessa galchu, gaddaan cimsa.

Yaada sirrii hin taaneen hammam of beeksifnu, hamma sana gabroota “Ani” isa isa mul’isan ni taana. Gnoosiin wajjin wal qabatee, Karaa Iccitii, of irratti hojjechuu, qorumsa dhuunfaa keenyaa “Anoota” Gnoosiin jibban keessa argama, hojii esoteriicaa, sababiin isaan jiraachuun keenya sammuu keenya keessa Gnoosiin fi hojiin du’aan sodaachisaa akka ta’e hin dagatan.

“Annoonni Sirrii Hin Taane” fi qabsaa’oonni sun salphaatti manneen yaadaa murtaa’oo kan Giddugala Beekumsaa keenya keessatti kuufamaniin ni mo’amu, dhangala’oo yaadaa miidhaa fi hamaa ta’an tartiiba tartiibaan ni maddisiisu. Yaada sana yoo fudhannu, “Annoonni Sirrii Hin Taane” sun yeroo tokkotti Giddugala Beekumsaa keenya too’atan, yeroo sana bu’aa isaanii irraa bilisa ta’uu hin dandeenyu.

Matumaa hin dagannu “Ani Sirrii Hin Taane” hundi “Of-Gowwoomsa” fi “Nama Gowwoomsa”, xumura: Ni soba. Yeroo humna tasaa dhabuu nutti dhaga’amu hunda, yeroo abdaataan Gnoosiin irraa, hojii esoteriicaa irraa abdii kutatu, yeroo gammachuu dhabee fi waan gaarii dhiisu, ifa ta’ee jira Ani Sirrii Hin Taane tokkoon gowwoomfameera.

“Ani Sirrii Hin Taane kan Sagaagala” manneen kabajaa ni balleessa, ijoollee gaddisiisa. “Ani Sirrii Hin Taane kan Hinaaffaa” uumamtoota wal jaallatan ni gowwoomsa, gammachuu isaanii ni balleessa. “Ani Sirrii Hin Taane kan Boona Mistic” warra Karaa irratti amanan ni gowwoomsa, isaanis, ogeessa ta’uu isaanii dhaga’uun, barsiisaa isaanii ni jibbu ykn isa gantu…

Ani Sirrii Hin Taane muuxannoowwan dhuunfaa keenya, yaadannoo keenya, hawwii keenya gaarii, dhugaa keenya, fi, filannoo cimaa kana hundaatiin, waan sobaan ifa ta’e ni dhiheessa, waan nama ajaa’ibsiisu, kufaatiin ni dhufa… Haa ta’u malee, yommuu tokko “Ani” hojii keessa jiruu argatu, yommuu dammaqinaan jiraachuu baratu, gowwoomsi akkasii hin danda’amu…