Gue na sango

Ndzâŋu Têrnêti

A yeke nzoni mingi ti duti na horloge na ndo ti da, gi pëpe ti hinga l’heure, me nga ti gbu li kete.

Tongana pendule ayeke dä pëpe, horloge ayeke sara kua pëpe; tambela ti pendule ayeke na nda ni mingi.

Na ngoi ti giriri, tënë ti évolution ayeke dä pëpe; tongaso, awamandango ye ahinga so aye so asi ândö ayeke ga lakue alingbi na Ndia ti Pendule.

Ye kue ayeke sua na ayeke kiri, ayeke monté na ayeke descendre, ayeke kono na ayeke kiri na peko, ayeke gue na ayeke ga alingbi na pendere Ndia so.

Ye oko agi bê pëpe so ye kue ayeke yengi, so ye kue ayeke na gbe ti tambula ti ngoi, so ye kue ayeke ga nzoni na ayeke ga sioni.

Na mbeni yanga ti pendule, ngia ayeke dä, na mbeni nde, vundu ayeke dä; atënë ti bê ti e kue, apensé ti e, anzala ti e, akota nzara ti e, ayeke yengi alingbi na Ndia ti Pendule.

Beku na bê ti dö, bê ti keye na bê ti yeke na ngia, kota nzara na vundu, songo na hulengo, wungo na lungula, ayeke biani gue oko na yanga use ti tambula ti pendule.

Égypte alondo na ngangu na kota yanga-ti-komande ti lo kue na yanga ti ngu so ayeke nzoni-kue, me tongana pendule ague na mbeni yanga ni nde, tongana a londo na yanga so ayeke na nduzu, kodoro ti aPharaon atï na Jérusalem alondo, gbata so aProphète aye ni mingi.

Israël atï tongana pendule achangé ndo na Empire Romain alondo na mbeni yanga nde.

Tambula ti pendule ayeke londo na ayeke kû gbata ti komande, ayeke sara si kota kodoro ti azo alondo na pekoni ayeke buba ni, na ambeni ye nde.

E lingbi ti zia na yanga ti maboko ti koli ti pendule akota da-mbeti nde nde so ayeke handa zo na ndo ti aye so ahonde, nga aye so ayeke handa zo na ndo ti aye so ayeke kota mingi, ababâ ti nzapa na abungbi nde nde.

E lingbi ti zia na yanga ti maboko ti wali ti tambula ti pendule akota da-mbeti kue so ayeke ti aye so ayeke dä biani, ti Marx, azo so ake Nzapa, azo so aye ti hinga ye pëpe, na ambeni ye nde. Antithèse ti tambula ti pendule, so achangé, so ayeke na gbe ti achangement so ayeke hunzi pëpe.

Zo so asara ye ahon ndo ni na yâ ti nzapa, ndali ti ye so asi so lo ku pëpe wala so ason bê ti lo, lo lingbi ti gue na mbeni yanga nde ti pendule, lo ga zo so ake Nzapa, zo so aye gi aye so lê abâ, zo so aye ti hinga ye pëpe.

Zo so aye gi aye so lê abâ, zo so ake Nzapa, ndali ti ye so lo ku pëpe, peut-être ye so asi na ndö ti aye so ahon ndo ni, mbeni ngoi ti kangbi so ayeke ngangu mingi, lo lingbi ti gue na yanga so ayeke nde na tambula ti pendule na lo ga zo so akiri na peko na yâ ti nzapa so ayeke ngangu ti gbu ngangu.

Tapande: Mbeni prêtre so zo ti hinga aye so ahonde ahon ndo ni na yâ ti mbeni tënë, so bê ti lo ason mingi lo ga zo so amä na bê pëpe nga zo so aye gi aye so lê abâ.

E hinga tënë ti mbeni wali so ake Nzapa nga so amä na bê pëpe so ndali ti mbeni ye so asi na ndö ti aye so ahon ndo ni nga so afa ye polele, lo ga zo so afa nzoni mingi aye so ayeke sara kua na ndo ti aye so ahonde.

Na iri ti tâ tënë, a lingbi e fa so zo so ake Nzapa so aye gi aye so lê abâ biani nga so ayeke kue, ayeke handa zo, lo yeke dä pëpe.

Na gbele nduru kuâ so zo alingbi ti kpe pëpe, na gbele mbeni kete ngoi ti kangbi so zo alingbi ti fa pëpe, awato ti ye so ayeke lakue lakue, azo so aye gi aye so lê abâ nga so amä na bê pëpe, ague hio na mbeni yanga nde ti pendule na ala ga azo so asambela, so atoto nga so ayeke hunda ye na mabe so ayeke na nda ni pëpe nga na kota bê so amû.

Même Carlos Marx, zo so asû Materialismo Dialéctico, ayeke lani mbeni zo ti nzapa ti aJuif so asara ye ahon ndo ni, na na peko ti kuâ ti lo, ala mû na lo akota matanga ti kuâ ti kota zo ti nzapa.

Carlos Marx, asara Dialéctique Materialiste ti lo gi na mbeni ye so lo ye: “TI LEKE MABOKO TI FËRË TI BUNGA NZAPA KUE NA YÂ TI DÜNIA NA MBAGE TI AZO SO AYE TI HINGA YE PËPE”.

A yeke tapande so ayeke polele ti jaloux ti nzapa so ague ahon ndo ni; na lege oko pëpe Marx alingbi ti yeda na dutingo ti ambeni nzapa nde na lo ye ti buba ni na lege ti Dialéctique ti lo.

Carlos Marx asara mbeni ti Protocoles de Sion so atene polele: “A yeke ye oko pëpe so e si dunia kue na ye so lê abâ nga na ke ti Nzapa so ayeke son bê, lango so e sö benda, e yeke fa nzapa ti Moïse so a sû ni nzoni nga na lege ti kode, nga e yeke yeda na yâ ti dunia mbeni nzapa nde pëpe”.

A yeke ye ti dongo bê mingi so na yâ ti Union Soviétique a yeke sara ye ti ngangu na ndo ti nzapa na a yeke fa Dialéctique Materialiste na azo, me na yâ ti synagogue a yeke manda Talmud, Bible nga na nzapa, na ala sara kua na liberté sân problème oko.

Kota zo ti gouvernement ti Russie ayeke azo ti nzapa so ayeke sara ye ahon ndo ni na yâ ti Ndia ti Moïse, me ala sara si bê ti azo ason na handa ti Dialéctique Matérialiste.

E lingbi ti tene lâ oko pëpe tënë na ndo ti azo ti Israël; e yeke tene gi tënë na ndo ti ambeni zo ti kota yanga-ti-komande so ayeke sara ye use, so, na sungo peko ti aye so zo alingbi ti fa pëpe, asara si bê ti azo ason na Dialéctique Matérialiste, me na ngoi so ala sara nzapa ti Moïse na hondengo ni.

Ye so lê abâ nga na ye ti yingo, na aye ti peko ti atënë ti bê ti ala kue, abiakani nga na aye so aga na li kozoni ti mara kue, ayeke tambula na yâ ti li alingbi na Ndia ti Pendule nga achangé mode alingbi na ngoi nga na ngobo ti sarango ye.

Yingo na aye so lê abâ ayeke atënë use so azo ayeke sara tënë na ndo ni mingi nga ayeke ngangu so zo oko ahinga pëpe.

Li ahinga ye oko pëpe na ndo ti yingo, ahinga ye oko pëpe na ndo ti aye so lê abâ.

Mbeni tënë ayeke gi tënë, ye so ayeke dä biani ayeke tënë pëpe atâa so li alingbi ti sara tënë mingi na ndo ti ye so ayeke dä biani.

Yingo ayeke yingo (Ye so ayeke dä), na a lingbi gi ti hinga tere ti lo wani.

A sû na mbeti: “YE SO AYEKE DÄ AYEKE YE SO AYEKE DÄ NA NDANGA TI DUTI DÄ AYEKE YE SO AYEKE DÄ”.

Azo so asara ye ahon ndo ni na nzapa so lê abâ, awandara ti Dialéctique Matérialiste ayeke sara ye na lege ti eksperiense nga ala yeke buba ye na yâ ti percentage 100. Ala sara tënë na ndo ti aye so lê abâ na kengo ti mä tënë ti zo nga na buba, na ngoi so na biani ala hinga ye oko na ndo ni pëpe.

Aye so lê abâ ayeke nyen? Wandara ti buba so wa ahinga ni? Ye so lê abâ so zo ayeke sara tënë na ndo ni mingi ayeke nga mbeni tënë so azo ayeke sara tënë mingi na ndo ni mingi nga ayeke ngangu.

Aye so lê abâ ayeke nyen?, Ngbongbo?, Fërë?, Nyama ti tere?, L’amidon?, Pierre?, Copper?, Mbeni mbinda wala nyen? Ti tene so ye kue ayeke ye so lê abâ alingbi ti sara ye gi na lege ti eksperiense nga ti sara ye na buba tongana ti tene so tere ti zo kue ayeke foie, wala bê wala rein. Polele, mbeni ye ayeke mbeni ye na mbeni ye nde ayeke mbeni ye nde, membre oko oko ayeke nde na ye oko oko ayeke nde. Tongaso, na popo ti aye so kue, ye so a sara tënë na ndo ni mingi, ye so lê abâ, ayeke nyen?

Azo mingi ayeke sara ngia na atënë ti pendule, me na biani atënë ayeke ye so ayeke dä biani pëpe.

Li ahinga gi aye so ayeke handa zo ti ye so ayeke na yâ ti nda, me ahinga ye oko na ndo ti tâ tënë so ayeke na yâ ti aye so pëpe.

Abiakani ayeke hon na mode na ngoi nga na yâ ti angu, nga ye so zo amanda na ekole aga na pekoni ayeke sara kua pëpe; nda ni: zo oko ahinga ye oko pëpe.

Atënë ti mbage ti koli ahon ndo ni wala ti mbage ti wali ahon ndo ni ti pendule ayeke hon tongana mode ti awali, aye so kue ayeke tambula ti li, aye so asi na ndo ti hingango ye, buba, asenge ye ti li.

Mbeni kode kue ti psikologie, kode nde ague nde na ni, na mbeni tambula kue ti psikologie so a leke ni na lege ti kode, mbeni nde so ayeke legeoko ague nde na ni, na na peko ti ye kue, nyen?

Ye so ayeke biani, tâ tënë, ayeke ye so agbu bê ti e; me so ayeke tënë ti pendule pëpe, a yeke dä pëpe na popo ti tambula ti abiakani nga na aye so zo amä na bê dä.

Tâ tënë ayeke ye so ahinga pëpe kete na kete, ngoi na ngoi.

Tâ tënë ayeke na yâ ti centre ti pendule, pëpe na yanga ti maboko ti koli ahon ndo ni nga pëpe na yanga ti maboko ti wali ahon ndo ni.

Tongana a hunda Jésus: Tâ tënë ayeke nyen?, lo duti kpö. Nga tongana a hunda Budha oko tënë ni, lo tourné peko ti lo na lo hon.

Tâ tënë ayeke tënë ti atënë ti bê pëpe, nga ti abiakani pëpe, nga ti abiakani ti mbage ti koli ahon ndo ni wala ti mbage ti wali ahon ndo ni pëpe.

Tënë so li alingbi ti sara na ndo ti tâ tënë, ayeke lâ oko pëpe tâ tënë.

Nzara so hingango ye ayeke na ni na ndo ti tâ tënë, ayeke lâ oko pëpe tâ tënë.

Tënë ti bê so e yeke na ni na ndo ti tâ tënë, atâa so a yeke nzoni mingi, na lege oko pëpe ayeke tâ tënë.

Mbeni lege ti yingo pëpe nga awato ti ala so ayeke azo ti aye so lê abâ, alingbi ti gue na e lâ oko pëpe na tâ tënë.

Tâ tënë ayeke ye so a lingbi ti bâ ni na lege ti ngangu, tongana ti so zo azia li ti lo na yâ ti wâ na wâ agbi lo, wala tongana ti so zo anyon ngu na ngu ahon ndo ti lo.

Centre ti pendule ayeke na yâ ti e wani, nga a yeke kâ si a lingbi e bâ na e bâ na lege ti ngangu ye so ayeke biani, tâ tënë.

A yeke nzoni e gbu e wani ti bâ ye polele ti gbu e wani ti bâ ye polele nga ti hinga tere ti e wani nzoni mingi.

Eksperiense ti tâ tënë ayeke ga gi tongana e zi aye so e ye pëpe so kue asara mi wani.

Gi na ziango faute si tâ tënë ayeke ga. Gi na bungbingo “Moi même”, afaute ti mbi, abiakani ti mbi nga na mbeto ti mbi, anzala ti mbi nga na akota nzala ti mbi, aye so mbi mä na bê nga na bungbingo koli na wali so ayeke na lege pëpe, aye so li abâ nga na kengo ti mä tënë ti zo ti mara kue, eksperiense ti ye so ayeke biani ayeke ga na e.

Tâ tënë ayeke na ye oko pëpe ti tene na ye so a tene wala a zia ti tene pëpe, na ye so a sû wala a zia ti sû pëpe, a yeke ga na e gi tongana “mbi même” akui.

Li alingbi ti gi tâ tënë pëpe ngbanga ti so a hinga ni pëpe. Li alingbi ti hinga tâ tënë pëpe ngbanga ti so a hinga ni lâ oko pëpe. Tâ tënë ayeke ga na e na lege ti mabe tongana e zi aye kue so e ye pëpe so asara “mi même”, “mbi wani”.

Na ngonga so conscience ayeke ngbâ ti duti na yâ ti moi même, a lingbi ti bâ pëpe ye so ayeke biani, ye so ayeke na ngonda ti tere, ti aye so asara ngangu na ndo ti e nga na li, ye so ayeke tâ tënë.

Tongana mi même aga pupu ti nduzu, conscience ayeke zi tere ti lo ti zingo biani na ti bâ na lege ti ngangu tâ tënë.

Na lege ni so kota Kabir Jésus atene: “Hinga TÂ TËNË NA NI AYKE ZIA I AZI TERE TI ALA”.

Ti nyen si zo ahinga abiakani 50 000 tongana lo bâ lâ oko pëpe Tâ Tënë?

Kode ti li ti zo kue ayeke nzoni mingi, me kode oko oko ague nde na mbeni na mbeni oko ayeke tâ tënë pëpe.

A yeke nzoni mingi e gbu e wani ti bâ ye polele ti hinga tere ti e nga ti bâ lâ oko na lege ti ngangu ye so ayeke biani, TÂ TËNË.