Gue na sango

Zoonga-Lerge na Farizien

Na bibe ti bâ ndö kete na ndö ti aye nde nde so ayeke si na yâ ti gigi, a lingbi ti gbu nda ti gere so e luti na ndö ni nzoni.

Mbeni zo ayeke luti na ndö ti dutingo ti lo, mbeni zo nde na ndö ti nginza, zo so na ndö ti iri, zo so na ndö ti aye so asi na lo ândö, zo so na ndö ti mbeni iri, na ndö ni, na ndö ni.

Ye so adö bê mingi ayeke so e kue, atâa zo ti mosoro wala zo ti ye, e yeke na bezoin ti aita ti e kue na e yeke na fini ndali ti ala kue, atâa e si singo na fandango nga na baba.

Zia e gbu li kete na ndö ti ye so ala lingbi ti zi na e. Dutingo ti e ayeke duti tongana nyen na yâ ti mbeni mango ti mênë na ndema? Gere so e luti na ndö ni ayeke ga tongana nyen? Mawa na ndö ti e, e mä na bê so e kpengba mingi me e woko mingi!

A lingbi a futi “Mbi” so ayeke bâ na yâ ti lo wani gere so e luti na ndö ni, tongana e yeke na nzara ti tâ Baraka biani.

Mara ti “Mbi” tongaso ayeke bâ aita pëpe, lo bâ tere ti lo nzoni ahon azo kue, lo si singo kue na yâ ti aye kue, lo yeke zo ti mosoro mingi, zo ti ndara mingi, zo ti hinga ndo mingi na yâ ti gigi, na ndö ni.

A yeke na lege ni mingi ti fa fadeso parabole so Jésus Kota KABIR afa, na ndö ti akoli use so ayeke sambela. A tene ni na ambeni zo so azia bê ti ala na tere ti ala wani tongana azo ti mbilimbili, na ala yeke bâ azo nde na nene ni pëpe.

Jésus Christ atene: “Akoli use ague na temple ti sambela; mbeni oko ayeke Farizien na mbeni oko ayeke wazöngöngö. Farizien aluti na lo sambela na bê ti lo wani tongaso: Nzapa. Mbi kiri singila na mo ngbanga ti so mbi yeke pëpe tongana tanga ti azo, azo ti nzi, azo ti mbilimbili pëpe, azo ti gbëlë, même pëpe tongana wazöngöngö so: Mbi yeke mä tere fani use na yâ ti yenga, mbi yeke mû dime ti aye kue so mbi wara. Me wazöngöngö aluti yongoro, lo ye pëpe même ti yä lê ti lo na yayu, me lo pika bibe ti lo na lo tene: “Nzapa sara nzoni bê na mbi, zo ti siokpari”. Mbi tene na ala so zo so adescend na da ti lo na a diko lo mbilimbili kozo na zo so; ngbanga ti so zo kue so ayä tere ti lo na nduzu a yeke sara si tere ti lo tï na sese; na zo so asara tere ti lo kete a yeke yä lo na nduzu”. (LUCAS XVIII, 10-14)

Ti komanse ti hinga so ye oko ayeke na e pëpe nga e yeke na yâ ti mawa so ayeke dä, a lingbi pëpe même kete tongana bibe so ti “Mingi” ayeke na yâ ti e. Atapande: Mbi yeke mbilimbili mingi ahon zo so, mbi yeke zo ti ndara mingi ahon zo tongaso, mbi yeke zo ti sarango ye ti nzoni mingi ahon zo tongaso, mbi yeke zo ti mosoro mingi, mbi yeke zo ti hinga ndo mingi na yâ ti aye ti gigi, mbi yeke zo ti zia bê ti mbi kue na Nzapa mingi, mbi yeke zo ti sara ye so a hunda na mbi mingi, na ndö ni, na ndö ni.

A yeke na lege ni pëpe ti hon na yâ ti lê ti mbeni nõ tongana e yeke “azo ti mosoro”, tongana kpale so ti “Mingi” ayeke na yâ ti e.

“A yeke ngangu mingi ti tene mbeni chameau ahon na yâ ti lê ti mbeni nõ, ahon ti tene mbeni zo ti mosoro alï na yâ ti royaume ti Nzapa”.

Ye so so ekole ti mo ayeke nzoni ahon atanga ti amba ti lo, na so ti mba ti mbi ayeke sara kua pëpe; ye so so Nzapa ti mo ayeke tâ oko, wali ti zo tongaso ayeke sioni wali mingi na so ti mbi ayeke nzoni zo; ye so so kamarade ti mbi Roberto ayeke nyon sämba na so mbi yeke zo ti bibe mingi nga zo ti kpe sämba, na ndö ni, na ndö ni, na ndö ni, a yeke ye so asara si e bâ tere ti e tongana azo ti mosoro; nda ti ye so ayeke so e kue e yeke “ACHAMEAU” ti parabole ti Bible na ndö ti kua ti yâ ti tere.

A yeke hunda fade fade ti bâ tere ti e wani ngoi na ngoi na bê so ti hinga nzoni gere so e luti na ndö ni.

Na ngoi so zo ahinga ye so azia vundu na bê ti lo mingi na mbeni ngoi so a mû na lo; vundu so ala mû na lo ndali ti ye so; tongana so lo hinga gere so lo luti na ndö ni na lege ti bibe.

Gere so ayeke sara ye alingbi na Évangile Chrétien “sandere so lo leke da ti lo na ndö ni”.

A yeke hunda ti sû na mbeti na bê kue tongana nyen nga na ngoi wa lo bâ azo na nene ni pëpe, lo bâ tere ti lo tongana zo ti kota ahon ndali ti iri wala dutingo na yâ ti société wala hingango ye so lo wara wala nginza, na ndö ni, na ndö ni, na ndö ni.

A yeke ngangu ti tene zo abâ tere ti lo tongana zo ti mosoro, zo ti kota ahon zo tongaso wala zo tongaso ndali ti ye tongaso. Mara ti azo tongaso alingbi ti lï na yâ ti Royaume ti Yayu pëpe.

A yeke nzoni ti hinga ye so asara si lo wara ngia, ye so asara si fandango ti lo awara ngia, ye so ayeke ga ti fa na e gere so e luti na ndö ni.

Ye oko, mara ti bândö tongaso adoit pëpe ti duti tënë ti kode gi, a lingbi e sara ye na lege ni na e bâ tere ti e nzoni na lege ti droit, na ngoi na ngoi.

Na ngoi so zo akomanse ti gbu nda ti mawa ti lo mveni nga so ye oko ayeke na lo pëpe; na ngoi so lo dö kusoro ti kota zo lo zia; na ngoi so lo hinga buba ti iri mingi, iri ti yanga nga na kota zo so ayeke na ndö ti aita ti e, a yeke fä ti tâ ye so lo komanse ti gbian awe.

Zo alingbi ti gbian pëpe tongana lo kanga tere ti lo na ye so lo tene: “Da ti mbi”. “Nginza ti mbi”. “Aye ti mbi”. “Kua ti mbi”. “Sarango ye ti nzoni ti mbi”. “Ngangu ti bibe ti mbi”. “Ngangu ti sara aye ti pendere ti mbi”. “Hingango ye ti mbi”. “Iri ti mbi” na ndö ni, na ndö ni, na ndö ni.

Ye so ti gbu ngangu na ndö ti “Ti mbi” na “Mbi”, a si mingi ahon ti kanga lege ti hinga so ye oko ayeke na e pëpe nga na yâ ti e.

Bê ti zo adö na gbele pendere ye ti wâ wala ti mbeni bateau so atuku; tongaso azo so bê ti ala ason mingi ayeke mû mingi na ngoi ni aye so ayeke sara ngia; aye so ayeke na nene ni pëpe.

Azo ti mawa!, Ala bâ tere ti ala na yâ ti aye so, ala luti na ndö ti aye ti buba, ala gbu ngangu na ndö ti ye so ayeke na nene ni kete pëpe.

Ti bâ tere ti ala wani na lege ti aye ti gigi, ti luti na ndö ni, a lingbi na dutingo na yâ ti dutingo ti hinga ndo pëpe kue.

So bê ti “SEIDAD”, (Tâ ZO), a lingbi gi ti futi a “MBI” kue so e yeke na yâ ti Yâ ti e; kozoni, mara ti bê tongaso ayeke ye so a lingbi pëpe.

Mawa ni ayeke so azo so ayeke voro “MBI” ayeda na ye so pëpe; ala bâ tere ti ala tongana Nzapa; ala pensé so ala yeke na “Yongoro Tere” so so Paul ti Tarse atene tënë ni; ala pensé so “MBI” ayeke Yayu na zo ayeke dä pëpe so ayeke zi mara ti buba tongaso na li ti ala.

Zo ahinga pëpe ye ti sara na mara ti azo tongaso, a fa nda ti ye na ala me ala gbu nda ni pëpe; lakue ala yeke gbu ngangu na ndö ti sandere so ala leke da ti ala na ndö ni; lakue ala yeke na yâ ti ambeni tënë ti mango so ala mû, na yâ ti kusoro ti ala, na yâ ti bubango ti ala.

Tongana mara ti azo tongaso abâ tere ti ala wani na bê kue, ala yeke bâ tâ tënë ti mingi ni; ala yeke hinga na yâ ti ala wani gbâ ti azo so wala a “MBI” so ayeke na fini na yâ ti e.

A lingbi bê ti tâ ZO ti e aduti tongana nyen na yâ ti e, na ngoi so a “MBI” so ayeke bâ ndö ndali ti e, ala yeke pensé ndali ti e?

Ye so ayeke ngangu ahon na yâ ti ye ti vundu kue so ayeke si ayeke so zo apensé so lo yeke pensé, lo bâ so lo yeke bâ ndö, na ngoi so a yeke mbeni zo nde so na mbeni ngoi so a mû lo ayeke pensé na li ti e so afâ pasi nga lo yeke bâ ndö na bê ti e so ason.

Mawa na ndö ti e!, Fani mingi e mä na bê so e yeke sara ye ti ndoye na ye so ayeke si ayeke so mbeni zo nde na yâ ti ala wani so asi singo na gbëlë ayeke sara kua na ndo ti bê.

E yeke azo ti mawa, e yeke bungbi nzara ti nyama na ndoye!, na ye oko a yeke mbeni zo nde na yâ ti ala wani, na yâ ti sarango ye ti ala, so ayeke hon na yâ ti abungbingo ye tongaso.

E kue e pensé so e yeke fa lâ oko pëpe atënë so ti Farizien na yâ ti parabole ti Bible: “Nzapa, mbi kiri singila na mo ngbanga ti so mbi yeke pëpe tongana tanga ti azo”, na ndö ni na ndö ni.

Ye oko, atâa so a bâ mo ngangu, tongaso e yeke sara ye lâ oko oko. Zo so ayeke kä nyama na yâ ti gbata atene: “Mbi yeke pëpe tongana tanga ti azo ti kango nyama so ayeke kä nyama so ayeke nzoni pëpe na ala yeke sara ye na azo na ngangu”

Zo so ayeke kä pendere bongo na yâ ti da ti kango bongo ayeke tene: “Mbi yeke pëpe tongana ambeni zo ti dengo buze so ahinga ti nzi na ngoi so ala yeke mû na mesure nga ala ga azo ti mosoro awe”.

Zo so ayeke kä me ayeke tene: “Mbi yeke pëpe tongana ambeni zo so ayeke kä me so ayeke zia ngu na yâ ni. Bê ti mbi aye ti sara ye na lege ni”

Wali ti da ayeke sara tënë na ngoi so lo yeke sara vizite, tongaso: “Mbi yeke pëpe tongana zo tongaso so ayeke tambela na ambeni koli, mbi yeke grâce na Nzapa zo so ayeke na ndara nga zo so ayeke be-ta-zo na koli ti mbi”.

Nda ti tënë: Amba ti lo ayeke sioni zo, azo ti mbilimbili pëpe, azo ti gbëlë, azo ti nzi nga na azo ti sioni na e oko oko kue e yeke ngbongbo ti taba ti ngonda, mbeni “Nzoni Zo ti Chocolat” nzoni ti tene lo duti tongana mbeni molenge ti lor na yâ ti mbeni église.

E yeke abuba tongana nyen!, mingi ni e pensé so e yeke sara lâ oko pëpe aye ti buba nga na aye ti sioni kue so e bâ azo nde ayeke sara na e si na nda ti tënë so e yeke nzoni zo, mawa ni ayeke so e bâ pëpe aye ti buba nga na asioni ye so e yeke sara.

Ngoi ti ngangu ayeke dä na yâ ti gigi so bibe ayeke duti dä sân gingo bê ti mara ti ye oko. Na ngoi so bibe aduti kpö, na ngoi so bibe aduti kpö pendere ye ayeke ga.

Na yâ ti ngoi so a yeke na lege ni ti bâ gere, gere so e luti na ndö ni.

Na ngoi so bibe ayeke na yâ ti hungo tele ti nda ni, e lingbi ti bâ ndö ndali ti tere ti e mveni tâ tënë ti sioni ti sandere ti gigi so, na ndö ni si e leke da. (Bâ Matthieu 7 - Verset 24-25-26-27-28-29; parabole so ayeke sara tënë ti agere use)