Enda kuzviri mukati

Chokwadi Chakaipa Che Zviitiko

Nokuti munguva pfupi iri kutevera mamiriyoni evanhu muAfrica, Asia neLatin America vanogona kufa nenzara.

Gasi rinoburitswa nema “Spray” rinogona kuparadza zvachose Ozone remuchadenga chenyika.

Vamwe vanhu vakachenjera vanofungidzira kuti panosvika gore reChiuru Zviviri (2000) migodhi yepasi redu ichange yapera.

Zvipenyu zvemugungwa zviri kufa nekuda kwekusvibiswa kwemakungwa, izvi zvatoonekwa.

Pasina mubvunzo, patiri kufamba napo, panopera zana rino remakore vagari vose vemumaguta makuru vachafanira kupfeka Mamasiki eOxygen kuti vazvidzivirire utsi.

Kana kusvibiswa kukaramba kuchienderera mberi sezvazviri iyezvino munguva pfupi iri kutevera hazvichazokwanisika kudya hove, idzi dzokupedzisira dzichigara mumvura yakadaro, yakasvibiswa zvachose dzichange dzichikuvadza utano.

Pamberi pegore reChiuru Zviviri (2000) zvichange zvava pedyo nekusabvira kuwana gombe rekushambira nemvura yakachena.

Nekuda kwekushandisa zvisina mwero, nekutyorwa kwevhu nemigodhi, munguva pfupi ivhu harichazokwanisa kuburitsa zvinodiwa zvekurima kuti zvidyise vanhu.

“Mhuka Inofunga”, inonzi zvisizvo munhu, nekusvibisa makungwa netsvina yakawanda, achisvibisa mweya neutsi hwemotokari nema fekitari dzawo nekuparadza Nyika nekuputika kwayo kwemaatomiki kwepasi, nekushandisa zvisina kunaka zvinhu zvinokuvadza goko repasi, zviri pachena kuti yakamanikidza Planeti rePasi kutambura kwenguva refu kunotyisa kuchaguma neNjodzi huru.

Zvichava zvakaoma kuti nyika iyambuke chikamu chegore reChiuru Zviviri (2000), sezvo “Mhuka Inofunga” iri kuparadza nharaunda yechisikigo zviuru nemazana.

“Mamalia Ane Pfungwa”, anonzi zvisizvo munhu, akazvipira kuparadza Pasi, anoda kuiita isingagarike, uye zviri pachena kuti ari kubudirira.

Kana zviri zveMakungwa, zviri pachena kuti akashandurwa nenyika dzose kuita rudzi rweMarara Makuru.

Makumi manomwe muzana emarara ose enyika ari kuenda kugungwa rimwe nerimwe.

Huwandu hukuru hwepeturu, mishonga yezvipembenene yemhando dzose, zvinhu zvakawanda zvemakemikari, magasi ane muchetura, magasi ane chepfu inokanganisa tsinga, detergents, nezvimwewo, zviri kuparadza zvipenyu zvose zviri muGungwa.

Shiri dzemugungwa nePlankton yakakosha kuhupenyu, dziri kuparadzwa.

Pasina mubvunzo kuparadzwa kweMarine Plankton kwakakura zvisingaverengeki nekuti iyi microorganism inoburitsa makumi manomwe muzana eTerrestrial Oxygen.

Kuburikidza nekutsvagisa kwesainzi zvakakwanisika kuona kuti dzimwe nzvimbo dzeAtlantic nePacific dzatosvibiswa nemarara eredhiyoo, chigadzirwa chekuputika kwemaatomiki.

Mumaguta makuru akasiyana-siyana enyika uye kunyanya muEurope, mvura yakachena inonwiwa, inobviswa, inonatswa uye yozonwiwa zvakare.

Mumaguta makuru “akabudirira zvakanyanya”, mvura inopiwa pamatafura inopfuura nepamiviri yevanhu kakawanda.

Muguta reCúcuta, riri pamuganhu neVenezuela, Republic of Colombia, South America, vagari vanomanikidzwa kunwa mvura nhema dzine tsvina dzomurwizi runotakura tsvina yose inobva kuPamplona.

Ndinoda kutaura zvakasimba nezverwizi Pamplonita rwakanyanya kukuvadza “Pearl of the North” (Cúcuta).

Neraki, kune imwe pombi yemvura iyezvino inopa Guta, pasina kurega kunwa mvura nhema dzomurwizi Pamplonita.

Mafirita makuru, michina mikuru, makemikari, anoedza kunatsa mvura nhema dzemaguta makuru eEurope, asi zvirwere zvinoramba zvichipararira nemvura nhema dzine tsvina dzakapfuura nemumiviri yevanhu kakawanda.

Vaongorori vezvirwere vane mukurumbira vakawana mumvura inonwiwa yemaCapital makuru marudzi ose e: mavhairasi, colibacilli, pathogens, mabhakitiriya eTibhii, Typhoid, Smallpox, Larvae, nezvimwewo.

Kunyange zvichiita sezvisingadaviriki mukati memiti yemvura inonwiwa yenyika dzeEurope, mavhairasi emushonga wePolio awanikwa.

Uyezve, kutambisa mvura kunotyisa: Masayendisiti emazuva ano anotaura kuti mugore ra1990 munhu achafa nenyota.

Chakanyanya kuipa pane zvose izvi ndechokuti nzvimbo dzepasi pevhu dzemvura yakachena dziri mungozi nekuda kwekushandisa zvisina kunaka kweMhuka Inofunga.

Kushandiswa kusinganzwisisiki kwematsime ePettrol kunoramba kuri kunouraya. Pettrol inotorwa mukati menyika inoyambuka mvura yepasi uye inoishatisa.

Somugumisiro weizvi, Pettrol yakaita kuti mvura yepasi ive isinganwiki kwemazana emakore.

Zvichiri pachena kuti somugumisiro weizvi zvose, zvirimwa zvinofa uye kunyange vanhu vazhinji.

Ngatitaure zvino zvishomanana nezve mhepo yakakosha zvikuru kuhupenyu hwezvisikwa.

Nekufema kumwe nekufemera mukati, mapapu anotora hafu yelita yemhepo, kureva kuti, mamita anenge gumi nemaviri pazuva, wedzera huwandu uhwu neZviuru Zvina Mazana Mashanu emamiriyoni evagari veNyika, ipapo tichava nehuwandu chaihwo hweokisijeni hunodyiwa nevanhu vose zuva nezuva, tisingaverengi iyo inodyiwa nezvisikwa zvemhuka zvose zvinogara pamusoro pePasi.

Huwandu hwose hweOxygen yatinofema, inowanikwa mumhepo uye inokonzerwa nePlankton yatinoparadza iyezvino nekusvibiswa uye nekushanda kwefotosintesi yezvirimwa.

Zvinosuruvarisa kuti nzvimbo dzeokisijeni dzava kupera.

Mamalia Ane Pfungwa anonzi zvisizvo munhu, kuburikidza nemaindasitiri ake asingaverengeki ari kuramba achideredza huwandu hwemwaranzi yezuva, inodiwa zvikuru uye yakakosha kune fotosintesi, uye ndosaka huwandu hweOxygen hunogadzirwa nezvirimwa iyezvino hwakaderera zvikuru kupfuura muzana remakore rapfuura.

Chinonyanya kukomba panhamo yenyika yose iyi ndechokuti “Mhuka Inofunga”, inoramba ichisvibisa makungwa, ichiparadza Plankton uye ichiparadza zvirimwa.

“Mhuka Inofunga”, inoramba ichiparadza zvinosuruvarisa zvitubu zvayo zveOxygen.

“Smog”, iyo “Humanoid Inofunga” iri kugara ichiburitsa mumhepo; kuwedzera pakuuraya kunoisa upenyu hwePlaneti rePasi pangozi.

“Smog”, haisi kungoparadza nzvimbo dzeOxygen chete, asiwo, iri kuuraya vanhu.

“Smog”, inokonzera zvirwere zvisingawanzo uye zvine ngozi zvisingabviri kurapa, izvi zvatoonekwa.

“Smog”, inodzivirira kupinda kwechiedza chezuva nemwaranzi ye ultraviolet, nokudaro ichikonzera kusagadzikana kwakakomba mumhepo.

Nguva yekushanduka kwemamiriro ekunze iri kuuya, nguva dzechando, kufambira mberi kwechando chenyika kuenda kuEquator, madutu anotyisa, kudengenyeka kwenyika, nezvimwewo.

Nekuda kwete kushandiswa, asi kushandiswa zvisina kunaka kwesimba remagetsi mugore reChiuru Zviviri (2000), pachava nekupisa kwakawanda munzvimbo dzimwe dzePlaneti rePasi uye izvi zvichabatsira mukuita kweRevolution yeAxes yePasi.

Munguva pfupi iri kutevera mativi enyika achavakwa muEquator yePasi, uye iyi yokupedzisira ichava mativi enyika.

Kunyungudika kwemativi enyika kwatanga uye Mafashamo Matsva epasi rose akatangirwa nemoto ari kusvika.

Mumakumi emakore anotevera, “Carbon Dioxide” ichawanda, ipapo chinhu ichi chekemikari chichaumba rukoko rukuru mumhepo yePasi.

Sefa kana rukoko rwakadaro, rwunozosveta nemwaranzi yekupisa uye ruchaita segreenhouse rezviitiko zvinouraya.

Mamiriro ekunze enyika achadziya munzvimbo dzakawanda uye kupisa kuchanyungudutsa chando cheMativi Enyika, nokudaro kuchisimudza nhanho yemakungwa zvinonyadzisa.

Mamiriro acho ezvinhu akaoma zvikuru, ivhu rinorimika riri kunyangarika uye zuva nezuva vanhu zviuru mazana maviri vanoberekwa vanoda zvokudya.

Njodzi yenyika yose yenzara iri kusvika, ichava inotyisa zvikuru; izvi zvava pamukova.

Parizvino mamiriyoni makumi mana evanhu ari kufa pagore nenzara, nekuda kwekushayikwa kwezvokudya.

Kuitwa kwemhiko kwezvirwere kwemasango uye kutyorwa kusinganzwisisiki kweMigodhi nePettrol kuri kusiya Pasi rakashandurwa kuita gwenga.

Kunyange zvazvo chiri chokwadi, kuti simba renyukiliya rinouraya vanhu, hachisi chokwadi chiduku kuti parizvino kunewo, “Mwaranzi yeRufu”, “Mabhomba eMicrobial” nezvimwe zvinhu zvakawanda zvinoparadza zvikuru, zvakaipa; zvakagadzirwa nevasayendisiti.

Pasina mubvunzo, kuti uwane simba renyukiliya, unoda huwandu hukuru hwekupisa hunonetsa kudzora uye hunogona kukonzera njodzi chero nguva.

Kuti uwane simba renyukiliya, unoda huwandu hukuru hwemaminerari eredhiyoo, ayo makumi matatu muzana chete anobatsirwa, izvi zvinoita kuti migodhi yepasi ipere nokukurumidza.

Marara eathomiki anoramba ari pasi pevhu anova ane ngozi zvinotyisa. Hapana nzvimbo yakachengeteka yemarara eathomiki.

Kana gasi rinobva mumatope eathomiki rikatiza, kunyange kana iri chikamu chiduku chete, mamiriyoni evanhu aizofa.

Kusvibiswa kwezvokudya nemvura kunounza shanduko dzemajini nemhuka dzinoshamisa: zvisikwa zvinoberekwa zvakaremara uye zvinotyisa.

Pamberi pegore ra1999, pachava netsaona yakakomba yenyukiliya ichaita kuti kutya kwechokwadi.

Zvirokwazvo vanhu havazivi kurarama, vakashata zvinotyisa uye vanyura mugomba.

Chinonyanya kukosha pamusoro penyaya yose iyi ndechokuti zvinhu zvinokonzera kusuwa kwakadaro, zvakadai sokuti: nzara, hondo, kuparadzwa kwePlaneti yatinogara, nezvimwewo, zviri mukati medu, tinozvitora mukati medu, mupfungwa dzedu.