Mukokosi na Mfarisayo

Kufikiri kidogo juu ya hali tofauti za maisha, ni vizuri sana kuelewa kwa uzito misingi ambayo tunategemea.

Mtu anategemea nafasi yake, mwingine juu ya pesa, yule juu ya heshima, huyu mwingine juu ya zamani zake, huyu mwingine juu ya cheo fulani, n.k., n.k., n.k.

Jambo la kushangaza zaidi ni kwamba sisi sote, iwe tajiri au ombaomba, tunahitajiana na tunaishi kwa kila mtu, ingawa tumejaa kiburi na majivuno.

Hebu tufikirie kwa muda kile wanachoweza kutuondoa. Hatima yetu itakuwa nini katika mapinduzi ya damu na pombe? Misingi ambayo tunategemea itabaki vipi? Ole wetu, tunajiona kuwa na nguvu sana na sisi ni dhaifu sana!

“Mimi” anayehisi ndani yake msingi ambao tunategemea, lazima afutwe ikiwa tunatamani kweli Baraka ya kweli.

“Mimi” huyo anawadharau watu, anajiona bora kuliko kila mtu, kamili zaidi katika kila kitu, tajiri zaidi, mwenye akili zaidi, mzoefu zaidi katika maisha, n.k.

Inafaa sana sasa kutaja ile mithali ya Yesu KABIR Mkuu, kuhusu watu wawili waliokuwa wakiomba. Ilisemwa kwa wale waliokuwa wanajiamini kuwa wenye haki, na kuwadharau wengine.

Yesu Kristo, alisema: “Watu wawili walipanda kwenda hekaluni kuomba; mmoja alikuwa Farisayo na mwingine Mtoza Ushuru. Farisayo, akiwa amesimama aliomba moyoni mwake hivi: Mungu. Nakushukuru kwa sababu mimi si kama watu wengine, wanyang’anyi, wadhalimu, wazinzi, wala kama huyu Mtoza Ushuru: Mimi nafunga mara mbili kwa juma, natoa zaka ya yote nipatayo. Lakini yule Mtoza Ushuru, akiwa amesimama mbali, hakuthubutu hata kuinua macho yake mbinguni, bali alijipiga kifua akisema: Mungu, uniwie radhi mimi mwenye dhambi. Nawaambia, huyu alishuka nyumbani kwake amehesabiwa haki kuliko yule; kwa maana kila ajikwezaye atadhiliwa; naye ajidhiliye atakwezwa”. (LUKA XVIII, 10-14)

Kuanza kutambua ubatili na umaskini wetu wenyewe ambao tunajikuta ndani yake, haiwezekani kabisa maadamu dhana hiyo ya “Zaidi” ipo ndani yetu. Mifano: Mimi ni mwadilifu zaidi kuliko yule, mwenye hekima zaidi kuliko fulani, mwema zaidi kuliko zutano, tajiri zaidi, mzoefu zaidi katika mambo ya maisha, msafi zaidi, mtimizaji zaidi wa majukumu yake, n.k., n.k., n.k.

Haiwezekani kupita katika tundu la sindano tukiwa “matajiri”, maadamu ile hali ya “Zaidi” ipo ndani yetu.

“Ni rahisi zaidi ngamia kupita katika tundu la sindano, kuliko tajiri kuingia katika ufalme wa Mungu”.

Hilo la kwamba shule yako ni bora na kwamba ya jirani yangu haifai; hilo la kwamba Dini yako ni ya kweli pekee, mke wa fulani ni mke mbaya sana na kwamba wangu ni mtakatifu; hilo la kwamba rafiki yangu Roberto ni mlevi na kwamba mimi ni mtu mwenye busara na sielewi pombe, n.k., n.k., n.k., ndilo linalotufanya tujisikie matajiri; sababu ambayo sisi sote ni “NGAMIA” wa mithali ya kibiblia kuhusiana na kazi ya kiroho.

Ni muhimu kujichunguza kila wakati kwa lengo la kujua wazi misingi ambayo tunategemea.

Wakati mtu anagundua kile kinachomchukiza zaidi katika papo fulani; usumbufu ambao alipewa kwa jambo fulani; ndipo anagundua misingi ambayo anategemea kisaikolojia.

Misingi kama hiyo inajumuisha kulingana na Injili ya Kikristo “mchanga ambao alijenga nyumba yake juu yake”.

Ni muhimu kuandika kwa uangalifu jinsi na lini alimdharau mwingine akijiona bora labda kwa sababu ya cheo au msimamo wa kijamii au uzoefu uliopatikana au pesa, n.k., n.k., n.k.

Ni hatari kujiona kuwa tajiri, bora kuliko fulani au zutano kwa sababu fulani. Watu kama hao hawawezi kuingia katika Ufalme wa Mbinguni.

Ni vizuri kugundua ni nini mtu anajisikia kufurahishwa nacho, ni nini kinachotosheleza majivuno yake, hii itakuja kuonyesha misingi ambayo tunategemea.

Hata hivyo, aina hiyo ya uchunguzi haipaswi kuwa suala la kinadharia tu, lazima tuwe watendaji na tujichunguze kwa uangalifu moja kwa moja, kutoka wakati hadi wakati.

Wakati mtu anaanza kuelewa umaskini wake mwenyewe na ubatili; wakati anaacha udanganyifu wa ukuu; wakati anagundua upumbavu wa vyeo vingi, heshima na ubora usio na maana juu ya wenzetu ni ishara isiyo na shaka kwamba tayari anaanza kubadilika.

Mtu hawezi kubadilika ikiwa anajifunga na kile anachosema: “Nyumba yangu”. “Pesa zangu”. “Mali zangu”. “Ajira yangu”. “Fadhila zangu”. “Uwezo wangu wa kiakili”. “Uwezo wangu wa kisanii”. “Maarifa yangu”. “Heshima yangu” n.k., n.k., n.k.

Hilo la kushikamana na “Yangu” kwa “Mimi”, linatosha zaidi kuzuia kutambua ubatili wetu wenyewe na umaskini wa ndani.

Mtu anashangazwa na tamasha la moto au ajali ya meli; basi watu waliokata tamaa mara nyingi huchukua vitu vinavyochekesha; vitu visivyo na umuhimu.

Watu maskini!, Wanajisikia katika vitu hivyo, wanategemea upuuzi, wanashikamana na kile ambacho hakina umuhimu wowote.

Kujisikia wenyewe kupitia vitu vya nje, kujikita ndani yao, ni sawa na kuwa katika hali ya kutojua kabisa.

Hisia ya “UMIMI”, (KUWA HALISI), inawezekana tu kwa kufuta “MIMI” hizo zote ambazo tunabeba ndani yetu; kabla, hisia kama hiyo inakuwa zaidi ya haiwezekani.

Kwa bahati mbaya waabudu wa “MIMI” hawakubali hili; wanajiona kuwa Miungu; wanafikiri kwamba tayari wanamiliki “Miili hiyo Tukufu” ambayo Paulo wa Tarso alizungumzia; wanadhani kwamba “MIMI” ni Mungu na hakuna mtu anayeweza kuondoa upuuzi huo akilini mwao.

Mtu hajui la kufanya na watu kama hao, wanaelezewa na hawaelewi; daima wameshikamana na mchanga ambao walijenga nyumba yao juu yake; daima wamejifungia katika mafundisho yao, katika tamaa zao, katika upuuzi wao.

Ikiwa watu hao wangejichunguza kwa uzito, wangethibitisha wenyewe mafundisho ya wengi; wangegundua ndani yao ule wingi wote wa watu au “Mimi” ambao wanaishi ndani yetu.

Inawezekanaje hisia halisi ya UMIMI wetu wa kweli kuwepo ndani yetu, wakati “Mimi” hao wanahisi kwa niaba yetu, wakifikiri kwa niaba yetu?

Jambo la hatari zaidi katika janga hili lote ni kwamba mtu anafikiri kwamba anafikiri, anahisi kwamba anahisi, wakati kwa kweli ni mwingine ambaye kwa wakati fulani anafikiri na ubongo wetu ulioharibiwa na anahisi na moyo wetu wenye uchungu.

Ole wetu!, Mara ngapi tunaamini kuwa tunapenda na kinachotokea ni kwamba mwingine ndani yako amejaa tamaa anatumia kituo cha moyo.

Sisi ni watu wasio na bahati, tunachanganya tamaa ya kimwili na upendo!, na hata hivyo ni mwingine ndani yako, ndani ya utu wetu, ambaye hupitia machafuko kama hayo.

Sisi sote tunafikiri kwamba hatungewahi kutamka maneno hayo ya Farisayo katika mithali ya kibiblia: “Mungu, nakushukuru kwa sababu mimi si kama watu wengine”, n.k. n.k.

Hata hivyo, na ingawa inaonekana kuwa ya ajabu, tunafanya hivyo kila siku. Muuzaji wa nyama sokoni anasema: “Mimi si kama wachinjaji wengine wanaouza nyama ya ubora duni na kuwanyonya watu”

Muuzaji wa vitambaa dukani anasema: “Mimi si kama wafanyabiashara wengine wanaojua kuiba wakati wa kupima na ambao wametajirika”.

Muuzaji wa maziwa anasema: “Mimi si kama wauzaji wengine wa maziwa ambao wanaweka maji ndani yake. Ninapenda kuwa mwaminifu”

Mwanamke wa nyumbani anatoa maoni yafuatayo katika ziara: “Mimi si kama fulani ambaye anatembea na wanaume wengine, mimi namshukuru Mungu ni mtu mwema na mwaminifu kwa mume wangu”.

Hitimisho: Wengine ni waovu, wadhalimu, wazinzi, wezi na waovu na kila mmoja wetu ni kondoo mnyenyekevu, “Mtakatifu wa Chokoleti” mzuri wa kumweka kama mtoto wa dhahabu katika kanisa fulani.

Jinsi tulivyo wajinga!, Mara nyingi tunafikiri kwamba hatufanyi kamwe upuuzi huo wote na uovu ambao tunaona wengine wakifanya na tunafikia hitimisho kwamba sisi ni watu wazuri, kwa bahati mbaya hatuoni upuuzi na ubaya ambao tunafanya.

Kuna nyakati za ajabu katika maisha ambapo akili bila wasiwasi wa aina yoyote hupumzika. Wakati akili imetulia, wakati akili iko kimya ndipo jambo jipya linakuja.

Katika nyakati kama hizo inawezekana kuona misingi, misingi ambayo tunategemea.

Akiwa na akili katika mapumziko ya kina zaidi, tunaweza kuthibitisha wenyewe ukweli mbaya wa mchanga huo wa maisha, ambao tunajenga nyumba juu yake. (Ona Mathayo 7 - Aya 24-25-26-27-28-29; mithali inayohusu misingi miwili)