ጭንቀት

ኣብ መንጎ ምሕሳብን ምስትምዓልን ዓቢዪ ፍልልይ ከምዘሎ ርግጽ እዩ፣ እዚ ድማ ክኽሓድ ዘይከኣል እዩ።

ኣብ መንጎ ሰባት ዓቢዪ ቘራሪት ኣሎ፣ እዚ ድማ ናይቲ ኣገዳሲ ዘይኮነን ናይ ላዕላዋይነትን ቘራሪት እዩ።

እቶም ብዙሓት ኣገዳሲ ዘይኮነ ኣገዳሲ ምዃኑ ይኣምኑ፣ እቲ ናይ መወዳእታ ፋሽን ወይ እቲ ናይ መወዳእታ ሞዴል መኪና ወይ እቲ መሰረታዊ ደሞዝ ጕዳይ እቲ ሓደ ነገር ከምዝኾነ ይግምቱ።

እቲ ናይ ዕለታዊ ዜና፣ እቲ ፍቕራዊ ምምሕዛእ፣ እቲ ምንቕስቓስ ዘይብሉ ሂወት፣ እቲ ጽዋእ መስተ፣ እቲ ናይ ፈረስ ጉያ፣ እቲ ናይ መኪና ጉያ፣ እቲ ናይ በሬኻ ጉያ፣ እቲ ሓሜት፣ እቲ ክሳራ ወዘተ ኸቢድ ይብልዎ።

ብንጹር፣ እቲ ናይዚ ዕለት ሰብ ወይ እታ ናይ ሳሎን ጽባቐ ሰበይቲ ብዛዕባ ምሥጢራዊ ፍልጠት ገለ እንተሰሚዖም፣ ከምቲ እዚ ኣብ ትልሞም፣ ኣብቲ ዘረባኦም፣ ወይ ኣብቲ ጾታዊ ባህግታቶም ዘየለ፣ ዘስደምም ቘራሪት ሒዞም ይምልሱ፣ ወይ ብቐሊሉ ኣፎም ይምምዩ፣ መንኲሰቶም የልዕሉ፣ ከይተገደሱ ኸኣ ይስጐጉ።

እቲ ስነ-ልቦናዊ ድንዛዜ፣ እቲ ዘደንጽው ቘራሪት፣ ክልተ መሰረት ኣለዎ፤ ቀዳማይ እቲ ኣዝዩ ገዚፍ ድንቁርና፣ ካልኣይ እቲ ፍጹም ዘይምህላው መንፈሳዊ ጭንቀት እዩ።

ንክኪ፣ ናይ ኤለክትሪክ ምግጫእ የድሊ፣ ኣብቲ ድኳን ዝሃቦ የለን፣ ኣብ መንጎ እቲ ኸቢድ እዩ ተባሂሉ ዝተኣምነሉ፣ ብፍላይ ከኣ ኣብ ባህግታት መደቀሲ የለን።

እንተኾነ ሓደ ሰብ ነቲ ቘራሪ ዕሽላ ወይ ነታ ላዕላዋይ ሰበይቲ ነቲ ናይ ቅጽበት ናይ ኤለክትሪክ ንክኪ፣ ነቲ ናይ ልቢ ምጭራሕ፣ ገለ እንግዳ ትዝታ፣ ገለ ኣዝዩ ውሽጣዊ ዘሎ እንተሃበ፣ ምናልባት ሽዑ ዅሉ ክፈሪ ይኽእል።

ይኹን እምበር ገለ ንእሽቶ ድምጺ ስውር፣ ነቲ ቀዳማይ ስምዒት፣ ነቲ ውሽጣዊ ትምኒት ይቕይሮ፤ ምናልባት ንዕሽነት፣ ነቲ ጽቡቕ ባርኔጣ ናይ ገለ መስኮት መሸጣ ወይ መስኮት መቐመጢ፣ ነቲ ጥዑም ኬክ ናይ ሬስቶራንት፣ ነቲ ምርኻብ ናይ ሓደ ፈታዊና ጸኒሑ ንዓና ዝዀነ ይኹን ኣገዳስነት ዘይብሉ፣ ወዘተ።

ንዕሽነት፣ ድንቁርና ዝዀነ፣ ዘይተርፍ ክንሱ፣ ኣብ ሓደ ግዜ ሓይሊ ኣለዎ ኸምቲ ነቲ ቀዳማይ መንፈሳዊ ጭንቀት፣ ነቲ ውሽጣዊ ትምኒት፣ ነታ ንእሽቶ ብልጭታ ብርሃን፣ ነቲ ምኽንያቱ ከይፈለጥና ንቅጽበት ዘጨነቐና ስምዒት ንምጥፋእ።

እዞም ሎሚ ህያዋን ሬሳታት ዝዀኑ፣ ቘራሮም ለይታዊ ተጓዓዝቲ ናይ ክለብ ወይ ብቐሊሉ ሸያጥቲ ጃንጥላታት ኣብ መኽዘን ናይ ጎደና ርእሲ፣ ነቲ ቀዳማይ ውሽጣዊ ጭንቀት እንተዘይሰንኪቶምዎ፣ ኣብዚ ቅጽበት እዚ ብሩሃት መንፈሳውያን፣ ተኸተልቲ ብርሃን፣ ኣብቲ ምሉእ ትርጉም ናይ ቃሉ ናይ ሓቂ ሰባት ምዀኑ ነይሮም።

እቲ ብልጭታ፣ እቲ ስምዒት፣ እቲ ምሥጢራዊ ትንፋስ፣ ገለ፣ ሓደ ግዜ ብዛዕባ ሸያጢ ስጋ ናይ ጥቓ፣ ብዛዕባ ኣጽራዪ ጫማ ወይ ብዛዕባ ዓቢዪ ሓኪም ተሰሚዕዎ ነይሩ፣ ይኹን እምበር ዅሉ ከንቱ ነይሩ፣ እቲ ድንቁርና ናይ ስብእና ኹሉ ሳዕ ነቲ ቀዳማይ ብልጭታ ብርሃን የጥፍኦ፤ ድሕሪኡ ኸኣ እቲ ቘራሪት ናይቲ ዘደንጽው ግዴለሽነት ይቕጽል።

ሰባት ድሕሪ ደጊም ብጌጋ ከምዝውሓጡ ዘይከሓድ እዩ፤ እዚ ሓቂ እዚ ክኽሓድ ዘይከኣል እዩ።

ኣብ ሂወት ሓደ ግዜ ስምዒት፣ እንግዳ ጭንቀት ዘይተሰምዖ ሰብ የለን፣ በሚሳል ናይ ስብእና ዝዀነ ይኹን ነገር፣ ክንዲ ዝዀነ ይኹን ዕሽነት፣ ነቲ ኣብ ስቕታ ናይ ለይቲ ንቅጽበት ዘንቀጥቀጠን ናብ ሓመድ ንፋስ ንምቕያር እኹል እዩ።

እቲ ወርሒ ኹሉ ሳዕ ነዚ ውግኣት እዚ ይዕወት፣ ንሱ ይምገብ፣ ብልክዕ ካብ ድኽመታትና ባዕልና እዩ ዝምገብ።

እቲ ወርሒ ኣዝዩ ሜካኒካዊ እዩ፤ እቲ ወርሓዊ ሰብ መሰል፣ ካብ ዝዀነ ይኹን ጸሓያዊ ጭንቀት ፍጹም ዝተገላገለ፣ ዘይተሳማማዕ እዩ ኣብ ዓለም ናይ ሕልምታቱ ድማ ይንቀሳቐስ።

እንተኾነ ሓደ ሰብ እቲ ሓደ ሰብ ዘይገብሮ ገይሩ፣ ማለት፣ ነቲ ውሽጣዊ ጭንቀት ዘልዕል ምናልባት ኣብ ምሥጢር ናይ ገለ ለይቲ ዝተፈጥረ፣ ድሕሪ ደጊም ነቲ ጸሓያዊ ኣእምሮ ከዋስቦን በዚ ምኽንያት እዚ ጸሓያዊ ሰብ ከምዝኸውን ርግጽ እዩ።

እዚ ድማ ብልክዕ እቲ ጸሓይ ዝደልዮ እዩ፣ ይኹን እምበር ነዚ ኸምዚ ዝበሉ ኣዝዮም ቘራሮም፣ ድንዙዛትን ግዱሳት ዘይኰኑን ጽላሎት ወርሒ ኹሉ ሳዕ ይውሕጦም፤ ድሕሪኡ ኸኣ እቲ ማዕረ ናይ ሞት ይመጽእ።

ሞት ኹሉ ነገር የሳስዮ። ዝዀነ ይኹን ህያው ሬሳ ጸሓያዊ ጭንቀት የብሉን፣ እናተሻረኸ ብዝኸፍአ መንገዲ ይወርድ ክሳብ እቲ ወርሒ ዝውሕጦ።

እቲ ጸሓይ ሰባት ንምፍጣር ይደሊ፣ ነዚ ፈተነ ኣብቲ ላቦራቶሪ ናይ ተፈጥሮ ይገብሮ ኣሎ፤ በሚሳል፣ እቲ ፈተነ እዚ ብዙሕ ጽቡቕ ውጽኢት ኣይሃቦን፣ እቲ ወርሒ ንሰባት ይውሕጦ።

ይኹን እምበር፣ እዚ ንብሎ ዘለና ንዝዀነ ይኹን ኣየገድስን፣ ኣዝዩ ንድንቁራን ምሁራትን ኣይገድስን፤ ንሳቶም ነታ ኣደ ናይ ጫጩት ወይ ነቲ ኣቦ ናይ ታርዛን ኰይኖም ይስምዑ።

እቲ ጸሓይ ኣብ ውሽጢ እቲ ጾታዊ ኣካላት ናይ እንስሳዊ ኣእምሮ ብጌጋ ሰብ ዝተባህለ፣ ገለ ጸሓያዊ ዘርኢ ኣቐሚጡ ኣሎ እዚ ኸኣ ብግቡእ እንተደኣ ዓብዩ ናይ ሓቂ ሰባት ክንኸውን ይኽእል።

ይኹን እምበር እቲ ጸሓያዊ ፈተነ ብልክዕ በቲ ቘራሪ ወርሒ ኣዝዩ ኸቢድ እዩ።

ሰባት ምስቲ ጸሓይ ምትሕብባር ኣይደልዩን ስለዚ ድማ ድሕሪ ደጊም እቲ ጸሓያዊ ዘርኢ ይወርድ፣ ይበላሾ እሞ ብኣዝዩ ዘሕዝን ይጠፍእ።

እቲ ቁልፊ መምህር ናይ ስራሕቲ ጸሓይ ኣብቲ ምፍራስ እቶም ኣይንደልዮምን ኣካላት ኣብ ውሽጢ ንጸውሮም ዘለና እዩ።

ሓደ ሰብኣዊ ዘርኢ ንጸሓያዊ ሓሳባት ኹሉ ተገዳስነት እንተጠፊኡዎ፣ እቲ ጸሓይ የጥፍኦ ምኽንያቱ ድማ ንፈተነኡ ኣይጠቅምን እዩ።

ከምዚ ዘሎናዮ ዘርኢ ዘይጻወር ወርሓዊ፣ ኣዝዩ ላዕላዋይን ሜካኒካውን ስለዝዀነ፣ ደጊም ንጸሓያዊ ፈተነ ኣይጠቅምን እዩ፣ እዚ ድማ በዚ ምኽንያት እዚ እዩ ክጠፍእ።

ቀጻሊ መንፈሳዊ ጭንቀት ክህልወና ነቲ መግነጢሳዊ ማእከል ስበት ናብቲ መግዲ፣ ናብቲ ንቃተስ ክንግዕዞ የድሊ።

ብኣጋጣሚ ሰባት ነቲ መግነጢሳዊ ማእከል ስበት ኣብቲ ስብእና፣ ኣብቲ ቡን፣ ኣብቲ መስተ ቤት፣ ኣብቲ ስራሕ ናይ ባንኪ፣ ኣብቲ ቤት ርክብ ወይ ኣብቲ ዕዳጋ ኣሎ።

ብንጹር፣ እዚ ኹሉ ናይቲ ስብእና ነገራት እዩ እቲ መግነጢሳዊ ማእከል ናይኡ ድማ ነዚ ኹሉ ነገራት ይስሕብ፤ እዚ ክኽሓድ ዘይከኣል እዩ ዝዀነ ይኹን ልቡና ዘለዎ ሰብ ንባዕሉ ብቐጥታ ኺረጋግጾ ይኽእል።

ብኣጋጣሚ፣ ነዚ ኹሉ ኼንብቡ ኸለዉ፣ እቶም ሌባታት ናይ ኣእምሮ፣ ኣዝዮም ብዙሕ ክበኣሱ ወይ ብትዕቢት ጸጥ ክብሉ ዝለመዱ፣ ነቲ መጽሓፍ ብንዕቀት ንምውርዋይን ጋዜጣ ንምንባብን ይመርጹ።

ገለ ፍሕፍሕ ዝበለ ጽቡቕ ቡን ከምኡ እቲ ዜና ናይቲ ዕለት ንጡጡ ዝመስሉ ኣእምሮ ዘለዎም ኣጥባይ የጥዕሞም።

ይኹን እምበር፣ ኣዝዮም ከቢድ ይስምዑ፤ ዘየጠራጥር እዩ እቲ ጥበቦም ኣስሒትዎም እዚ ኸኣ ኣብዚ ናይ ጸሓይ ዓይነት ነገር ኣብዚ ትዕቢተኛ መጽሓፍ ተጻሒፉ ኣዝዩ የጕሂዮም። እቶም ቦሄማውያን ኣዒንቲ ናይቶም ዘይምልኩዓት ምኽንያት ነዚ ስራሕ ንምቕጻል ኣይሕሸኽን እዩ።