Yeqa uye kokuqukethwe

Isinyathelo Samahhala

Izigidi zabafundi bamazwe wonke emhlabeni ziya eSikoleni naseNyuvesi nsuku zonke ngokungazi, ngokuzenzekelayo, ngokwezifiso, ngaphandle kokwazi ukuthi kungani, noma ukuthi bazolisebenzisa kanjani.

Abafundi baphoqeleka ukuthi bafunde iMathematika, iFiziksi, iKhemistri, iJografi, njll.

Izingqondo zabafundi zithola ulwazi nsuku zonke kodwa azikaze zime umzuzwana zicabange ukuthi kungani lolu lwazi, umgomo walolu lwazi. Kungani sizigcwalisa ngalolu lwazi? Sizigcwalisela ini ngalolu lwazi?

Abafundi baphila impilo yobunjiniyela ngempela futhi bazi kuphela ukuthi kufanele bathole ulwazi lobuhlakani futhi balulondoloze lwagcinwa enkumbulweni engathembekile, yilokho kuphela.

Akubacabangi abafundi ukuthi bazocabanga ngalokho okuyilona ngempela le mfundo, baya esikoleni, ekolishi noma enyuvesi ngoba abazali babo bayabathuma futhi yilokho kuphela.

Abafundi, othisha noma oothishela abaze bacabange ukuzibuza: Kungani ngilapha? Ngizeleleni lapha? Siyini ngempela isizathu sangempela esingiletha lapha?

Othisha, oothishela, abafundi abangabafana nabafundi abangamantombazane, baphila ngokuqwashisa okulele, baziphatha njengabantu abazenzakalelayo ngempela, baya esikoleni, ekolishi naseyunivesithi ngokungazi, ngokwezifiso, ngaphandle kokwazi ngempela lutho mayelana nokuthi kungani, noma ukuthi bazolisebenzisa kanjani.

Kuyadingeka ukuyeka ukuba abantu abazenzakalelayo, ukuvusa ukuqwashisa, ukuthola ngokwakho ukuthi uyini lo mzabalazo omkhulu kangaka wokudlula izivivinyo, wokufunda, wokuhlala endaweni ethile ukuze ufunde nsuku zonke futhi udlule unyaka futhi uhlushwe ukwethuka, ukukhathazeka, ukukhathazeka, ukuzilolonga ezemidlalo, ukulwa nabafundi ofunda nabo, njll., njll., njll.

Othisha noothishela kufanele baziqaphele kakhulu ukuze babambisane esikoleni, ekolishi noma enyuvesi ekusizeni abafundi ukuthi bavuke ukuqwashisa.

Kuyadabukisa ukubona abantu abaningi kangaka ABAZENZEKALELAYO behlezi emabhentshini ezikole, amakolishi namanyuvesi, bethola ulwazi okufanele balugcine enkumbulweni ngaphandle kokwazi ukuthi kungani noma ukuthi bazolisebenzisa kanjani.

Abafana bakhathazeka kuphela ngokudlula unyaka; batshelwe ukuthi kufanele bazilungiselele ukuziphilisa, ukuthola umsebenzi, njll. Futhi bayafunda bazakhela imicabango eyizinkulungwane engqondweni mayelana nekusasa, ngaphandle kokwazi ngempela isikhathi samanje, ngaphandle kokwazi isizathu sangempela okufanele bafunde ngaso i-fiziksi, ikhemistri, ibhayoloji, i-arithmetic, i-jografi, njll.

Amantombazane esimanje afundela ukuba nokulungiselela okuwavumela ukuthi azitholele umyeni omuhle, noma ukuziphilisa futhi azilungiselele ngokufanele uma kwenzeka umyeni ewashiya, noma ebe ngumfelokazi noma amantombazane amadala. Imicabango emsulwa engqondweni ngoba ngempela abazi ukuthi ikusasa labo lizoba njani noma ukuthi bazofa ngamuphi unyaka.

Impilo esikoleni ayicaci, ayihambisani, ingeyabantu siqu kakhulu, ingane iyenziwa ngezinye izikhathi ifunde izifundo ezithile ezingasizi ngalutho empilweni yangempela.

Namuhla into ebalulekile esikoleni ukudlula unyaka futhi yilokho kuphela.

Kwezinye izikhathi bekukhona okungenani ukuziphatha okuhle okwengeziwe kulokhu kokudlula unyaka. Manje akukho UKUZIPHATHA OKUHLE okunjalo. Abazali bangafumbathisa ngasese uthisha noma uthisha futhi umfana noma intombazane noma ngabe UNGUFUNDI OYISIHLOBO, uzodlula unyaka NGOKUNGAGWEMEKI.

Amantombazane asesikoleni ajwayele ukwenza intshebe kothisha ngenhloso YOKUDLULA UNYAKA futhi umphumela ujwayele ukuba muhle, noma ngabe abaqondanga “J” yalokho okufundiswa uthisha, noma kunjalo baphumelela kahle EZIVIVINYENI futhi badlule unyaka.

Kunabafana namantombazane abahlakaniphe kakhulu ngokudlula unyaka. Lokhu kuyindaba yobuqili ezimweni eziningi.

Umfana odlula ngokuphumelelayo esivivinyweni esithile (isivivinyo esithile esiyisiphukuphuku) akusho ukuthi unokuqwashisa okunenhloso yangempela, ngaleyo ndaba lapho ahlolwe khona.

Umfundi uyaphinda njengopholi, i-parrot noma i-macaw futhi ngendlela yobunjiniyela leyo ndaba ayifundile futhi ahlolwe kuyo. Lokho akukhona ukuba uZIQAPHELE ngaleyo ndaba, lokho ukukhumbula ngekhanda futhi uphinde njengamapholi noma izindwesha lokho esikufundile futhi yilokho kuphela.

Ukudlula izivivinyo, ukudlula unyaka, akusho ukuthi UHLAKANIPHE KAKHULU. Empilweni yangempela siye sazazi abantu abahlakaniphe kakhulu abangazange baphumelele kahle ezivivinyweni esikoleni. Sazi ababhali abahle kakhulu nezazi zezibalo ezinkulu ababengabafundi ababi kakhulu esikoleni futhi abangazange baphumelele kahle ezivivinyweni zohlelo lolwimi nezibalo.

Siyazi ngecala lomfundi owayeyisihluku KWI-ANATOMY futhi okuthe ngemuva kokuhlupheka okukhulu wakwazi ukuphumelela kahle ezivivinyweni ze-ANATOMY. Namuhla lo mfundi ungumbhali womsebenzi omkhulu nge-ANATOMY.

Ukudlula unyaka akusho ngempela ukuthi uhlakaniphe kakhulu. Kunabantu abangazange badlule unyaka futhi abahlakaniphe kakhulu.

Kukhona okubaluleke kakhulu kunokudlula unyaka, kukhona okubaluleke kakhulu kunokufunda izifundo ezithile futhi lokho kuqondile ukuba nokuqwashisa okugcwele OKUNENHLOSO okucacile nokukhanyayo ngalezo zifundo ezifundwayo.

Othisha noothishela kufanele bazame ukusiza abafundi ukuthi bavuke ukuqwashisa; wonke umzamo wothisha noothishela kufanele uqondiswe ekuqwashiseni abafundi. KUYATHUTHUKA ukuthi abafundi babe ngabaZIQAPHELE ngokugcwele ngalezo zifundo abazifundayo.

Ukufunda ngekhanda, ukufunda njengamapholi, kumane KUYISILIMA ngomqondo ophelele wegama.

Abafundi bayaphoqeleka ukuthi bafunde izifundo ezinzima futhi bazigcine enkumbulweni yabo ukuze “BADLULE UNYAKA” futhi kamuva empilweni yangempela lezo zifundo azigcini nje ngokuba ezingasizi ngalutho kodwa futhi ziyalibaleka ngoba inkumbulo ayithembekile.

Abafana bayafunda ngenhloso yokuthola umsebenzi nokuziphilisa futhi kamuva uma benenhlanhla yokuthola umsebenzi onjalo, uma beba ochwepheshe, odokotela, abameli, njll., okuwukuphela kwento abayitholayo ukuphinda umlando ofanayo njalo, bayashada, bayahlupheka, babe nezingane futhi bafe ngaphandle kokuvuka ukuqwashisa, bafa ngaphandle kokuba nokuqwashisa ngempilo yabo. Yilokho kuphela.

Amantombazane ayashada, ayakha imizi yawo, abe nezingane, axabane nomakhelwane, nomyeni, nezingane, ayahlukane futhi aphinde ashade, abe ngabafelokazi, aguge, njll. futhi ekugcineni afe ngemuva kokuphila BELELE, BENGAKWAZI, bephinda njalo IDRAMA EBUHLUNGU ekhona.

OOTHISHA kanye NOOTHISHELA basesikoleni abafuni ukubona ukuthi bonke abantu banokuqwashisa okulele. Kuyathuthuka ukuthi othisha basesikoleni bavuke nabo ukuze bakwazi ukuvusa abafundi.

Akusizi ngalutho ukugcwalisa ikhanda lethu ngemibono nemibono eyengeziwe futhi sicaphune uDante, uHomer; uVirgil, njll., uma sinokuqwashisa okulele uma singenalo ukuqwashisa okunenhloso, okucacile nokuphelele ngathi ngokwethu, ngezifundo esizifundayo, ngempilo yangempela.

Isiza ngani imfundo uma singenzi ukuthi sibe abantu abadali, abaqaphelayo, abahlakaniphile ngempela?

Imfundo yeqiniso ayihlanganisi nokwazi ukufunda nokubhala. Noma yimuphi umuntu oyisiphukuphuku, noma yisiphi isilima singakwazi ukufunda nokubhala. Sidinga ukuba ABAHLAKANIPHILE futhi UKUHLAKANIPHA kuvuka kuphela kithi lapho UKUQWASHISA kuvuka.

Isintu sinamaphesenti angamashumi ayisishiyagalolunye nesikhombisa okokuqwashisa OKUNCANE namaphesenti amathathu OKUQWASHISA. Sidinga ukuvusa UKUQWASHISA, sidinga ukuguqula OKUNCANE kube OKUQAPHELAYO. Sidinga ukuba namaphesenti ayikhulu okuqwashisa.

Umuntu akagcini nje ngokuphupha lapho umzimba wakhe uphumule, kodwa futhi uphupha lapho umzimba wakhe ungaphumuli, lapho usesimweni sokuphaphama.

Kuyadingeka ukuyeka ukuphupha, kuyadingeka ukuvusa ukuqwashisa futhi le nqubo yokuvuka kufanele iqale ekhaya nasesikoleni.

Umzamo wothisha kufanele uqondiswe EKUQWASHISENI abafundi futhi hhayi enkumbulweni kuphela.

Abafundi kufanele bafunde ukuzicabangela bona futhi hhayi ukuphinda njengamapholi noma izindwesha imibono yabanye kuphela.

Othisha kufanele balwele ukuqeda ukwesaba abafundi.

Othisha kufanele bavumele abafundi, inkululeko yokungavumelani nokugxeka ngendlela enempilo futhi eyakhayo yonke imibono abayifundayo.

Akunangqondo ukubaphoqa ukuthi bamukele ngendlela ye-DOGMATIC yonke imibono efundiswa esikoleni, ekolishi noma enyuvesi.

Kuyadingeka ukuthi abafundi bayeke ukwesaba ukuze bafunde ukuzicabangela bona. Kuyathuthuka ukuthi abafundi bayeke ukwesaba ukuze bakwazi ukuhlaziya imibono abayifundayo.

Ukwesaba kungenye yezithiyo zobuhlakani. Umfundi oyesabayo AKAZIMISE ukungavumelani futhi wamukela njengezihloko ZOKHOLO OLUPHOFU, konke okushiwo ababhali abahlukahlukene.

Akusizi ngalutho ukuthi othisha bakhuluma ngobungqabavu uma bona ngokwabo besaba. Othisha kufanele bakhululeke ekwesabeni. Othisha abesaba ukugxekwa, ukuthi kuzothiwani, njll., ABANGAKWAZI ukuba ngabahlakaniphe ngempela.

Umgomo weqiniso wemfundo kufanele kube ukuqeda ukwesaba nokuvusa ukuqwashisa.

Kusiza ngani ukudlula izivivinyo uma siqhubeka sisesaba futhi singaqapheli?

Othisha banesibopho sokusiza abafundi kusukela emabhentshini esikole ukuze babe usizo empilweni, kodwa uma ukwesaba kukhona akekho ongaba usizo empilweni.

Umuntu ogcwele ukwesaba akazimisele ukungavumelani nombono womunye. Umuntu ogcwele ukwesaba akanakuba nesinyathelo samahhala.

Kungumsebenzi wawo wonke uthisha, ngokusobala, ukusiza wonke umfundi ngamunye esikoleni sakhe ukuthi akhululeke ngokuphelele ekwesabeni, ukuze akwazi ukuziphatha ngokuzenzakalelayo ngaphandle kokuthi batshelwe, ukuthi bathunyelwe.

Kuyathuthuka ukuthi abafundi bayeke ukwesaba ukuze bakwazi ukuba nesinyathelo samahhala sokuzenzakalela nokudala.

Lapho abafundi ngesinyathelo sabo, samahhala nesizenzakalelayo bakwazi ukuhlaziya nokugxeka ngokukhululekile leyo mibono abayifundayo, bayobe sebeyekile ukuba yizinto zobunjiniyela, eziyabantu siqu neziyisiphukuphuku nje.

Kuyathuthuka ukuthi kube nesinyathelo samahhala ukuze kuvele ubuhlakani bokudala kubafundi besilisa nabesifazane.

Kuyadingeka ukunikeza inkululeko YOKUVEZA OKUDALAYO okuzenzakalelayo futhi ngaphandle kwesimo sanoma yiluphi uhlobo, kubo bonke abafundi besilisa nabesifazane ukuze bakwazi ukuziqaphela lokho abakufundayo.

Amandla okudala amakhululekile angabonakala kuphela lapho singazesabi ukugxekwa, ukuthi kuzothiwani, induku yothisha, imithetho njll. njll. njll.

Ingqondo yomuntu iyonakalisiwe ukwesaba nokukholwa ngokungagwegwesi futhi iyathuthuka ukuyivuselela ngesinyathelo samahhala esizenzakalelayo futhi esikhululekile ekwesabeni.

Sidinga ukuziqaphela, impilo yethu futhi le nqubo yokuvuka kufanele iqale emabhentshini esikole uqobo.

Ngeke kusisize ngalutho isikole uma siphuma kuso singaqapheli futhi silele.

Ukuqedwa kokwesaba nesinyathelo samahhala kuzodala isenzo esizenzakalelayo nesimsulwa.

Ngesinyathelo samahhala abafundi besilisa nabesifazane kufanele babe nelungelo kuzo zonke izikole lokuxoxa emhlanganweni yonke imibono abayifundayo.

Yilapho kuphela ngokukhululwa ekwesabeni nangenkululeko yokuxoxa, ukuhlaziya, UKUZINDLA, nokugxeka ngendlela enempilo lokho esikufundayo, singaziqaphela lezo zifundo futhi hhayi amapholi nje noma izindwesha eziphinda lokho esikubeka enkumbulweni.